Theo EurAsian Times, giữa tháng 11 vừa qua, Bộ Quân đội Pháp đã công bố thông tin về vụ thử nghiệm thành công tên lửa ASMPA-R: "Lực lượng không quân hạt nhân của hải quân (FANU) đã thực hiện thành công vụ phóng thử đánh giá tên lửa chiến lược không đối đất tầm trung cải tiến (ASMPA-R)”. Đây là lần phóng thử thứ hai của tên lửa ASMPA-R và là lần đầu tiên do FANU thực hiện, diễn ra chỉ vài ngày sau khi tên lửa được đưa vào biên chế lực lượng này. FANU đang điều phối nhóm tác chiến của tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân của Hải quân Pháp Charles de Gaulle và phi đội máy bay chiến đấu Rafale M.

Máy bay chiến đấu Rafale M của Hải quân Pháp mang theo tên lửa ASMPA-R. Ảnh: theaviationist.com 

Cuộc thử nghiệm tên lửa ASMPA-R là một phần của chiến dịch Diomede. Chiến dịch mô phỏng một kịch bản tấn công hạt nhân thực sự. Theo trang bulgarianmilitary.com, cuộc thử nghiệm phù hợp với những nỗ lực đang diễn ra của Pháp nhằm hiện đại hóa lực lượng răn đe hạt nhân giai đoạn 2024-2030. Đáng chú ý, tên lửa này đã được đưa vào sử dụng trong Lực lượng Không quân chiến lược (FAS), một phần của Lực lượng Không quân và Vũ trụ Pháp, kể từ năm 2023. Cả lực lượng không quân và hải quân Pháp đều sử dụng các biến thể của máy bay Rafale làm bệ phóng cho những tên lửa này.

Luật kế hoạch quân sự của Pháp phân bổ ngân sách cho các chương trình hiện đại hóa như vậy. Kế hoạch giai đoạn 2024-2030 đầu tư vào việc tăng cường năng lực hạt nhân cũng như hỗ trợ nghiên cứu và phát triển vũ khí. Tuy nhiên, Quân đội Pháp cũng đang đối mặt với nhiều thách thức bao gồm chi phí gia tăng. Các báo cáo chính thức lưu ý rằng nhu cầu tài trợ tăng liên tục trong bối cảnh áp lực kinh tế. Căng thẳng địa chính trị cũng ảnh hưởng đến các ưu tiên của Quân đội Pháp.

Tập đoàn MBDA France là đơn vị đã phát triển ASMPA-R. Tập đoàn này vận hành các cơ sở trên khắp châu Âu với quy trình sản xuất hiện đại và nghiêm ngặt. ASMPA-R là tên lửa không đối đất tầm trung, sử dụng nhiên liệu lỏng, động cơ phản lực dòng thẳng, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân. ASMPA-R là phiên bản nâng cấp thứ hai của tên lửa hành trình ASMPA, có tầm bắn 600km. Phiên bản trước đó ASMPA-A có tầm bắn 500km. Cả hai phiên bản đều có thể đạt tốc độ lên tới Mach 3 (gấp 3 lần vận tốc âm thanh). ASMPA-R dài khoảng 5,38m, nặng khoảng 860kg. ASMPA-R có thể bay ở độ cao thấp để tránh hệ thống phòng không. Đặc điểm này giúp tên lửa có khả năng xuyên thủng các hệ thống phòng không tiên tiến. Có nhiều đồn đoán về việc liệu ASMPA-R có được trang bị đầu đạn hạt nhân mới hay không. Phiên bản trước đó - ASMPA-A mang đầu đạn hạt nhân với mức công suất được báo cáo từ 100 đến 300 kiloton.

Hãng tin AeroTime nhận định, chương trình ASMPA-R là một trong những ưu tiên quan trọng trong kế hoạch chi tiêu quân sự giai đoạn 2024-2030 của Pháp. Chương trình này sẽ kéo dài thời gian phục vụ của tên lửa cho đến khi ASN4G, tên lửa hạt nhân phóng từ trên không thế hệ tiếp theo, ra mắt vào khoảng năm 2035. 

ASMPA-R cũng đóng vai trò then chốt trong học thuyết hạt nhân của Pháp. Học thuyết này nhấn mạnh vào khả năng răn đe độc lập. Tên lửa ASMPA-R đóng vai trò tiền chiến lược, hoạt động như một phát súng cảnh cáo trước khi xảy ra một cuộc đáp trả chiến lược toàn diện. Pháp hiện duy trì bộ ba lực lượng hạt nhân, bao gồm tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm, tên lửa hành trình phóng từ máy bay và các hệ thống trên đất liền. Việc tích hợp tên lửa ASMPA-R với máy bay chiến đấu Rafale vốn có thể hoạt động từ căn cứ trên đất liền hoặc tàu sân bay giúp Quân đội Pháp linh hoạt hơn trong triển khai nhiệm vụ.

Thành công của cuộc thử nghiệm tên lửa ASMPA-R đã trấn an các đồng minh rằng Pháp sẽ có đóng góp đáng kể vào hệ thống phòng thủ tập thể của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Pháp cũng đang cân nhắc ý tưởng sử dụng vũ khí hạt nhân để tạo ra một chiếc ô hạt nhân cho châu Âu nhằm bảo đảm an ninh khu vực. Trong bối cảnh như vậy, việc phóng thử thành công tên lửa ASMPA-R từ máy bay chiến đấu Rafale M trên tàu sân bay sẽ tăng cường khả năng răn đe hạt nhân của Pháp./.