Quân sự thế giới hôm nay (12-10): Nga thử nghiệm máy bay Yak-130M

* Nga thử nghiệm máy bay Yak-130M

Theo thông tin được Tập đoàn chế tạo máy bay thống nhất Nga (UAC) đưa ra, nguyên mẫu máy bay huấn luyện - chiến đấu Yak-130M đầu tiên, sản xuất tại Nhà máy Hàng không Irkutsk, đã bước vào giai đoạn thử nghiệm mặt đất và trên không, trong khi hai chiếc khác đang trong quá trình lắp ráp. Đây là bước tiến mới trong chương trình nâng cấp dòng máy bay Yak-130 nhằm mở rộng khả năng tác chiến, biến loại máy bay huấn luyện đa năng này thành phương tiện chiến đấu hạng nhẹ có thể hoạt động cả ngày lẫn đêm trong mọi điều kiện thời tiết.

Nguyên mẫu máy bay huấn luyện – chiến đấu Yak-130M. Ảnh: Rostec

Theo Tập đoàn Rostec, Yak-130M được phát triển bởi Cục thiết kế Yakovlev, giữ nguyên cấu trúc hai động cơ, hai buồng lái bố trí song song, và hệ thống huấn luyện tích hợp trên những chiếc Yak-130 cơ bản, nhưng được trang bị thêm các hệ thống hiện đại để thu hẹp khoảng cách với máy bay tiêm kích hạng nhẹ. Phiên bản thử nghiệm có các thiết bị như radar BRLS-130R, tổ hợp ngắm quang-laser SOLT-130K, hệ thống phòng vệ điện tử President-S130 và hệ thống kết nối thông tin KSS-130. Máy bay có thể mang tên lửa không đối không và vũ khí dẫn đường chính xác bằng laser hoặc vệ tinh, phục vụ huấn luyện bay cả ngày và đêm, thực hiện nhiệm vụ tác chiến trong điều kiện khí tượng bất lợi, đồng thời vẫn đảm nhiệm đầy đủ vai trò của dòng máy bay dùng cho huấn luyện chuyển loại lên tiêm kích.

Yak-130M được đánh giá có thể tiệm cận các dòng máy bay huấn luyện - chiến đấu tiên tiến hiện nay như M-346FA của Italy hay FA-50 của Hàn Quốc. Nếu hệ thống cảm biến và dẫn đường của Yak-130M đạt hiệu quả như công bố, dòng máy bay này sẽ trở thành giải pháp máy bay huấn luyện kiêm chiến đấu với chi phí vận hành thấp hơn đáng kể so với các dòng máy bay tiêm kích truyền thống.

Về mặt chiến lược, Nga hướng việc cho ra đời Yak-130M phục vụ song song hai mục tiêu: Tăng cường năng lực đào tạo phi công với buồng lái và hệ thống mô phỏng tiêm kích thế hệ mới, đồng thời cung cấp phương tiện chiến đấu giá rẻ cho các mặt trận thứ yếu hoặc nhiệm vụ phòng thủ căn cứ. Trên thị trường quốc tế, Moscow dự kiến chào bán Yak-130M cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương và châu Phi, nơi nhu cầu đối với máy bay huấn luyện - chiến đấu đa nhiệm vẫn lớn nhưng ngân sách còn hạn chế.

* Nhật Bản đặt hàng tên lửa chống hạm Type-12

Bộ Quốc phòng Nhật Bản vừa công bố hai hợp đồng sản xuất hàng loạt ký với Tập đoàn Mitsubishi Heavy Industries để đưa vào biên chế phiên bản tên lửa chống hạm Type-12 phóng từ tàu chiến và một loại tên lửa hành trình phóng bằng ống phóng ngư lôi cho tàu ngầm.

Các tàu ngầm của Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản có thể được trang bị dòng tên lửa hành trình mới. Ảnh: Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản

Theo thông báo của Bộ Quốc phòng Nhật Bản, hợp đồng đặt mua tên lửa hành trình phóng từ ống ngư lôi được ký với Tập đoàn Mitsubishi Heavy Industries vào ngày 1-9-2025; hợp đồng đưa phiên bản tên lửa Type-12 vào sản xuất hàng loạt được ký ngày 6-10-2025.

Type-12 vốn là dòng tên lửa đất đối hạm của Nhật Bản, qua nhiều phiên bản đã được mở rộng khả năng dẫn bắn và tấn công chính xác. Bản cải tiến dành cho hệ thống phóng từ tàu sẽ gia tăng tầm bắn, khả năng chống tác chiến điện tử và mở rộng nhiệm vụ sang cả mục tiêu ven bờ. Trong khi đó, tên lửa hành trình trên tàu ngầm được phóng đi nhờ cơ chế đẩy tách qua ống phóng ngư lôi đường kính tiêu chuẩn, cho phép tàu ngầm duy trì cấu trúc thân tàu hiện tại mà không cần phải lắp đặt thêm silo phóng dọc, từ đó nhanh chóng tăng cường năng lực tấn công bí mật.

Về mặt tác chiến, tổ hợp hai loại vũ khí này mang lại hiệu ứng bổ trợ. Cụ thể, tên lửa Type-12 giúp tàu mặt nước của Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản thực hiện nhiệm vụ tấn công từ khoảng cách an toàn; trong khi tên lửa phóng qua ống phóng ngư lôi cho phép tấn công phủ đầu từ dưới mặt nước, duy trì yếu tố bí mật. So với giải pháp nhập khẩu tên lửa (ví dụ Tomahawk), phương án nội địa hóa ưu tiên chuỗi cung ứng chủ quyền, tích hợp phần mềm và cảm biến phù hợp hệ thống tác chiến của Hải quân Nhật Bản.

Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Nhật Bản thừa nhận có những đánh đổi về kỹ chiến thuật: Phóng từ ống phóng ngư lôi giúp duy trì khả năng tàng hình nhưng không có mật độ phóng và tốc độ nạp lại bằng các hệ silo chuyên dụng; còn phóng từ tàu chiến cho phép sử dụng nhiều đạn hơn nhưng đòi hỏi tính tương thích và cách bố trí khoang chứa riêng.

* Triều Tiên ra mắt mẫu tên lửa Hwasong-11 mới

Trong một cuộc duyệt binh gần đây, Triều Tiên đã giới thiệu phiên bản tên lửa mới thuộc tổ hợp tên lửa đạn đạo chiến thuật Hwasong-11 (phương Tây gọi là KN-23).

Theo Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA), đây là lần đầu tiên loại tên lửa này được giới thiệu công khai tại lễ duyệt binh, mặc dù hình ảnh của nó từng xuất hiện trước đó, trong chuyến thăm của Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un tới triển lãm “Defense Development 2025” nhân kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng Lao động Triều Tiên. Khi đó, phần thân tên lửa có dòng chữ “Hwasong-11Ma” và nhìn bề ngoài có thiết kế tương đồng với các dòng tên lửa Hwasong-8 và Hwasong-16B. Điểm đáng chú ý, bệ phóng của hệ thống tên lửa sử dụng khung gầm 5 trục thay vì 8 trục như tiêu chuẩn.

Tổ hợp tên lửa đạn đạo chiến thuật Hwasong-11. Ảnh: KCNA

Theo giới chuyên môn, tên lửa đạn đạo siêu vượt âm thường đạt tốc độ từ Mach 5 trở lên, có đầu mũi nhọn để chịu được điều kiện nhiệt động khắc nghiệt khi bay ở tầng khí quyển cao. Sau khi tầng đẩy hoàn thành nhiệm vụ, đầu đạn tách ra, tăng tốc và chuyển sang chế độ bay lượn ở tốc độ cực cao, giúp mở rộng tầm bắn và tăng khả năng xuyên phá các hệ thống phòng thủ tên lửa.

So với phiên bản tên lửa Hwasong-11 tiêu chuẩn, biến thể mới được cho là có tầm bắn từ 1.000 đến 1.500km, nhờ quỹ đạo bay và thời gian hành trình kéo dài hơn.

TRUNG THÀNH (tổng hợp)

* Chuyên mục Quân sự thế giới hôm nay trên Báo Quân đội nhân dân Điện tử gửi tới bạn đọc thông tin mới nhất về các hoạt động an ninh, quốc phòng quân sự thế giới trong 24 giờ qua.