LTS: Những năm gần đây, ở các tỉnh, thành phố trên địa bàn Tây Nguyên xuất hiện một số hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng không đúng Hiến pháp Việt Nam, trái với các quy định của pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo, trong đó có tà đạo Y Gyin (hay còn gọi “tà đạo Hà Mòn” vì khởi nguồn từ xã Hà Mòn, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum). Một số đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ đã bị lôi kéo tham gia tà đạo này, thiếu yên tâm sản xuất, không chăm lo xây dựng cuộc sống, tình hình an ninh nông thôn diễn biến phức tạp… Báo Quân đội nhân dân xin giới thiệu loạt bài vạch trần bản chất lừa bịp của tà đạo Y Gyin. Hy vọng qua đây dư luận, nhất là đồng bào các dân tộc Tây Nguyên, nhận thức rõ bản chất vấn đề, kiên quyết đấu tranh loại bỏ tà đạo này ra khỏi đời sống tín ngưỡng, tôn giáo.

Bài 1: Tà đạo Y Gyin không phải là một tôn giáo

Nguồn gốc, xuất xứ tà đạo Y Gyin

Từ cuối năm 1999, tại các làng Kơtu, Đăkwơk thuộc xã Hà Mòn, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum xuất hiện luận điệu tuyên truyền, tung tin "Đức mẹ hiện hình" do một số đối tượng là người dân tộc thiểu số vốn trước đây theo đạo Công giáo, đứng đầu là Y Gyin, Y Kách, A Nip… dựng lên. Qua nhiều lần đồn thổi, hoạt động mê tín, từ chuyện "Đức mẹ hiện hình" đã phát triển thành tà đạo Y Gyin (hay còn gọi là "tà đạo Hà Mòn" vì xuất phát từ xã Hà Mòn). Do không được phát hiện sớm và thiếu các biện pháp ngăn chặn kịp thời nên tà đạo này đã lan ra một số nơi. Ở tỉnh Gia Lai phát hiện ra sự phát triển rầm rộ của tà đạo này tháng 10-2009. Tuy nhiên, trên thực tế Y Gyin đã về một số thôn, làng thuộc địa phương này để truyền đạo từ 4 năm trước... Theo thống kê chưa đầy đủ, đến nay, tà đạo Y Gyin đã xuất hiện tại một số thôn, làng vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở 8 huyện, thị xã thuộc 4 tỉnh: Kon Tum, Đắc Lắc, Đắc Nông và Gia Lai.

Y Gyin - đối tượng cầm đầu còn có tên gọi khác là Y Ên, sinh năm 1942, dân tộc Ba Na Rơ ngao, từng theo đạo Công giáo, có hộ khẩu thường trú tại làng Kơtu, xã Hơmoong, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum (trước đây ở làng Kơtu, xã Hà Mòn, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum). Từ năm 1980, Y Gyin chuyên hành nghề mê tín dị đoan, làm thầy mo, thầy cúng lừa gạt nhiều người để kiếm sống. Cuối năm 1999, Y Gyin tung tin rằng: Vào lúc 12 giờ khuya ngày 20 tháng 12 năm 1999, bà ta đã trông thấy "Đức mẹ Maria" hiện ra chói lọi trên nóc nhà, "đức mẹ" đã lựa chọn Y Gyin để phán truyền "sứ điệp cho loài người" rằng: Trái Đất này sẽ có ngày tận thế, ai tâm niệm "đức mẹ" thì linh hồn sẽ được lên thiên đường, còn không sẽ bị xuống địa ngục với muôn vàn đau đớn vì quỷ quái hành hạ… Mọi người theo "đức mẹ" hãy đọc kinh "Kính đức mẹ", thường xuyên làm lễ dâng hoa và góp tiền, của để trang trí nơi thờ tự…

Cán bộ Ban Dân vận Tỉnh ủy Gia Lai tuyên truyền, vận động để đồng bào hiểu về "tà đạo Y Gyin". Ảnh: Quang Hồi

Những người tự xưng được "đức mẹ" chọn làm "sứ điệp cho loài người" đều thiếu học thức, kém hiểu biết và cố tình vi phạm pháp luật. Đặc biệt Y Gyin là người mù chữ và mờ mắt nên mọi luận điệu tuyên truyền xằng bậy về câu chuyện "Đức mẹ hiện hình" của bà ta phải thông qua Y Kách, A Níp... viết lại bằng chữ Ba Na.

Bản chất, nội dung và phương thức hoạt động của tà đạo Y Gyin

Điều 16, Pháp lệnh Tín ngưỡng, Tôn giáo của Nhà nước Việt Nam quy định rõ: Tổ chức được công nhận là tổ chức tôn giáo khi có đủ các điều kiện sau đây: Là tổ chức của những người có cùng tín ngưỡng, có giáo lý, giáo luật, lễ nghi không trái với thuần phong, mỹ tục, lợi ích của dân tộc; Có hiến chương, điều lệ thể hiện tôn chỉ, mục đích, đường hướng hành đạo gắn bó với dân tộc và không trái với quy định của pháp luật; Có đăng ký hoạt động tôn giáo và hoạt động tôn giáo ổn định; Có trụ sở, tổ chức và người đại diện hợp pháp; Có tên gọi không trùng với tên gọi của tổ chức tôn giáo đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận.

Đối chiếu với quy định của pháp luật, thì cái gọi là tà đạo Y Gyin không phải là một tổ chức tôn giáo mà là một tổ chức phi pháp, một thứ tà đạo do Y Gyin và một số kẻ cầm đầu lợi dụng tôn giáo, lợi dụng niềm tin vào Đức mẹ Maria, sự cuồng tín, thiếu thông tin và bản tính thật thà, chất phác của một số người trong đồng bào các dân tộc thiểu số vốn trước đây theo đạo Công giáo và Tin lành để hoạt động mê tín dị đoan, lôi kéo họ đi theo chúng, tuyên truyền về "Đức mẹ hiện hình" và tà đạo Y Gyin.

Không phải là một tôn giáo nên tà đạo Y Gyin không có giáo lý riêng, những người tin theo tà đạo này cơ bản vẫn sử dụng giáo lý và kinh thánh của đạo Công giáo trong các buổi cầu nguyện, dâng hoa. Ngoài ra, để lừa bịp, lôi kéo đồng bào, Y Gyin và số đối tượng cốt cán đã thu thập và tự soạn ra các tài liệu như: "Sứ điệp Đức mẹ Maria", "Thông điệp Đức mẹ hiện hình"… lựa chọn kinh thánh và sử dụng cả băng, đĩa về Đức mẹ của đạo Công giáo để sao trích, biên dịch thành những tài liệu về "Đức mẹ hiện hình", soạn thêm lời giáo huấn của Đức mẹ để tuyên truyền. Người theo tà đạo Y Gyin đa số là đồng bào dân tộc thiểu số, là tín đồ đạo Công giáo chuyển sang, trong đó phần lớn là phụ nữ, trẻ em.

Ở các thôn, làng có tà đạo Y Gyin, các "tín đồ" thường tụ tập theo nhóm để đọc kinh, cầu nguyện và dâng hoa vào các ngày thứ bảy, chủ nhật hằng tuần (cá biệt, có nhóm sinh hoạt vào cả buổi sáng và tối mỗi ngày). Cốt cán của mỗi nhóm là người có am hiểu về kinh, họ sử dụng nhà riêng của mình để cầu nguyện và là người xướng kinh.

Những người theo tà đạo Y Gyin không tham gia đọc kinh với tín đồ Công giáo ở nhà nguyện, nhà thờ; không tham gia sinh hoạt tại cộng đồng và các hoạt động do chính quyền xã, các đoàn thể tổ chức. Thực chất tà đạo Y Gyin là một nhánh tách ra từ đạo Công giáo chứ không phải là tin lành Đề-ga. Họ có tư tưởng, giáo lý và kinh thánh cơ bản giống đạo Công giáo. Ngoài đọc kinh, những kẻ cầm đầu tà đạo này còn lợi dụng tuyên truyền các nội dung xuyên tạc chủ trương, chính sách của Nhà nước, truyền bá mê tín dị đoan. Họ cho rằng, đạo Y Gyin là đạo của người dân tộc, không liên quan gì đến người Kinh. Do đó đồng bào theo đạo này phải thực hiện "5 không": Không biết; không nghe; không nói; không làm theo chính quyền và không nhận tất cả các chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Họ tuyên truyền với đồng bào rằng: Tất cả đói nghèo, khổ đau, thiên tai, dịch bệnh... mà con người phải gánh chịu đều là sự trừng phạt của Đức mẹ, nếu ai không nghe, không tin theo Đức mẹ, không đọc kinh, cầu nguyện, làm lễ dâng hoa, thì sẽ bị Đức mẹ trừng phạt. Ai đọc kinh, cầu nguyện, dâng hoa nhiều sẽ được Đức mẹ phù hộ, xóa hết nợ nần, ốm đau không phải đến bệnh viện, bệnh tật sẽ tiêu tan; chết được lên thiên đàng, không phải làm ma chay tốn kém; sống được nhàn hạ, không phải lao động mà vẫn có cuộc sống sung sướng, tự do; tín đồ mắc tội, đọc kinh sám hối nhiều và đưa tiền cho chúng nhiều thì sẽ được xóa tội... Đức mẹ không cho phép, nên những ai nghe theo, nói theo, làm theo chính quyền, nhận chính sách hỗ trợ của Nhà nước sẽ bị Đức mẹ trừng phạt...

 

Nhóm phóng viên QP-AN

Bài 2: Lợi dụng tà đạo để chống phá chính quyền