Bên cạnh các cuốn lịch sử, miền cao nguyên đá hùng vĩ được hội tụ, được gói gọn trong các tác phẩm tiểu thuyết “Thời hoa lửa” và “Lửa cao nguyên”, tập ký lịch sử “Ngọn lửa cao nguyên”, “Sáng ngời biên cương”.

Ngoài viết về những cuộc kháng chiến trường kỳ của cả dân tộc, người dân kiên cường bất khuất, đoàn kết đứng lên đánh đuổi kẻ thù, những tác phẩm được Đại tá Nguyễn Kim Chung xâu chuỗi hấp dẫn, là những con người cách mạng, sự gắn bó khăng khít của tình quân dân, những nét văn hóa độc đáo riêng biệt đặc trưng tiêu biểu của các tộc người các vùng miền, nơi ông tâm huyết, đã từng gắn bó máu thịt.

Những cuốn sách do Đại tá Nguyễn Kim Chung viết.

Chứng kiến sự gian khổ, hy sinh của những người lính, các lực lượng chức năng, đồng bào các dân tộc bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc, năm 2013, ông đã đề xuất với các đồng chí lãnh đạo tỉnh cho xuất bản bộ sách ký sự lịch sử - văn học tái hiện một phần quá khứ bi hùng trên tuyến biên giới phía Bắc tỉnh Hà Tuyên. Khi được sự đồng ý của tỉnh, ông tư vấn cho Bộ CHQS tỉnh và Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Hà Giang phát động viết hồi ký làm tư liệu lịch sử, đồng thời sau đó biên tập xuất bản sách và được đông đảo cựu chiến binh toàn quốc tham gia. Công việc xác thực thông tin tài liệu và đối chiếu tư liệu lịch sử trong các bài viết được thực hiện nhanh bởi một phần được lưu tại Bộ CHQS tỉnh và phần do Đại tá Nguyễn Kim Chung có các tài liệu mà ông lưu được.

"Ký ức hào hùng miền cực Bắc" do Bộ CHQS tỉnh và Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Hà Giang phối hợp thực hiện, bộ sách có 4 tập, gồm những trang nhật ký, hồi ký, bút ký, ghi chép, hồi ức, bài báo, bài thơ, ca khúc của những người tham gia trận chiến, là những tác phẩm được lựa chọn trong hàng trăm bài viết của các tác giả nhiều miền đất nước trực tiếp tham gia cuộc chiến trên tuyến biên giới phía Bắc của tỉnh Hà Tuyên mà trọng tâm là mặt trận Vị Xuyên. Bộ sách giúp mọi người hiểu thêm những trang sử giữ nước của dân tộc Việt Nam, đồng thời còn là sự tri ân của những người đang sống đối với các anh hùng liệt sĩ và những người đã hy sinh.

 Đại tá Nguyễn Kim Chung giới thiệu cho con, cháu cuốn sách do ông viết.

Là một trong những người tham gia biên tập bộ sách Ký ức hào hùng miền cực Bắc, ông Nguyễn Trần Bé, nguyên Phó chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Hà Giang, chia sẻ: ''Tôi rất xúc động và tự hào, bởi ý nghĩa thiêng liêng của bộ ký sự lịch sử - văn học này. Trong quá trình biên soạn, chúng tôi rất khâm phục ông Nguyễn Kim Chung - “văn võ song toàn”. Là “chủ biên”, ông làm việc rất nghiêm túc nhiệt tình tâm huyết, luôn tôn trọng, lắng nghe các ý kiến đóng góp cho tác phẩm. Có rất nhiều ý kiến đưa ra khi đặt tên cho cuốn sách, nhưng cuối cùng hội thảo đã chọn được cái tên chính thức là “Ký ức hào hùng miền cực Bắc”, do ông Nguyễn Kim Chung đề xuất, là tên hay nhất, ý nghĩa nhất, hội tụ đủ mọi yêu cầu mà cuốn sách đặt ra.

Tập sách ra đời được bạn đọc đặc biệt là các cựu chiến binh hào hứng đón nhận và đánh giá cao. Nhớ lại những ngày tháng hy sinh, gian khổ ấy, họ rất xúc động khi đọc cuốn sách này.

Theo Đại tá Dương Tiến Soạn, nguyên Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Hà Giang: ''Tâm huyết có chiều sâu về tư duy chính trị, đặc biệt trí tuệ viết lịch sử LLVT và chiến tranh cách mạng. Sau bao năm, những tác phẩm Đại tá Nguyễn Kim Chung viết vẫn còn nguyên giá trị, được coi như những trang sử thi mang chiến công chói lọi của đồng bào các dân tộc Hà Giang để các thế hệ sau tìm hiểu, nghiên cứu. Nhiều tác phẩm của ông đã được nhận các giải thưởng của Trung ương, của Bộ Quốc phòng và của tỉnh".

Thượng tá Trần Đình Trọng, Chính ủy Ban Chỉ huy Phòng thủ khu vực 2 - Vị Xuyên, tỉnh Tuyên Quang, nguyên Phó chủ nhiệm Chính trị Bộ CHQS tỉnh Hà Giang, cho biết: ''Đại tá Nguyễn Kim Chung có nhiều thực tiễn phong phú, kinh nghiệm dày dặn; am hiểu sâu sắc về mảnh đất con người vùng Tây Bắc; ngòi bút mộc mạc, sâu sắc; lại mang trong mình bầu nhiệt huyết, khát vọng cống hiến, ông đi nhiều viết nhiều, nhất là đề tài về lịch sử cách mạng vùng đất cực Bắc này. Ông luôn là người thủ trưởng mẫu mực đầy tinh thần trách nhiệm, là “cuốn sử sống” mà mỗi khi chúng tôi, thế hệ đi sau khó khăn trong công việc soạn thảo tài liệu lịch sử được ông giải đáp một cách thấu đáo''.

 Đại tá Nguyễn Kim Chung bên những cuốn sách do ông viết.

Về với đời thường (tổ 4 phường Ngọc Hà, TP Hà Giang, nay là tổ 4 Ngọc Hà, phường Hà Giang 2, tỉnh Tuyên Quang), ông luôn giữ nếp sống khiêm tốn, giản dị, được mọi người quý mến. Đồng chí Nguyễn Thế Đông, nguyên Bí thư Chị bộ 4, Phường Ngọc Hà, cho biết: ''Ông Nguyễn Kim Chung là tấm gương sáng cho chúng tôi noi theo. Ông thường xuyên có các ý kiến đóng góp xây dựng cấp ủy, chính quyền địa phương, đặc biệt là chi bộ tổ dân phố, chi hội cựu chiến binh''.

Trở về sau những tháng năm phục vụ trong quân ngũ, nâng niu những kỷ niệm của một thời hoa lửa, Đại tá Nguyễn Kim Chung tự thấy mình càng phải có trách nhiệm viết lên những tư liệu đầy đủ về dấu ấn lịch sử, quân sự và cuộc đấu tranh cách mạng của đất và người Hà Giang một cách chân thực nhất, như một lời tri ân đầy sâu sắc. Tự viết, tự sửa, tự đánh máy, vẫn miệt mài sáng tác, ông đang ấp ủ viết nhiều tập bút ký, tư liệu lịch sử để cho thế hệ sau hiểu hơn về truyền thống cách mạng, truyền thống LLVT của tỉnh nhà.

Ông như ngọn lửa nơi cao nguyên, truyền nhiệt huyết đam mê cống hiến, gìn giữ, làm đẹp thêm những trang sử giữ nước đầy tự hào của dân tộc Việt Nam.

Bài, ảnh: ĐẶNG THỊ PHƯƠNG HOA

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Phóng sự Điều tra xem các tin, bài liên quan.