QĐND - Trong buổi giao nhiệm vụ thành lập cơ quan tham mưu quân đội ngày 7-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi gắm sự tin tưởng tuyệt đối vào thành công của Bộ Tổng Tham mưu: “Thế nào ta cũng xây dựng được một ngành tham mưu vững mạnh, tài cán, xứng đáng với dân tộc Việt Nam mưu trí, sáng tạo và anh hùng bất khuất để bảo vệ độc lập của Tổ quốc, tự do của dân tộc…”.

Mênh mông tình Bác

Tôi mới về nhận công tác tại Bộ Tổng Tham mưu, nhưng nhiều năm làm việc ở cơ sở được học, đọc và nghe nhiều thông tin, tài liệu thì thấy rằng sự quan tâm của Bác Hồ với Bộ Tổng Tham mưu và ngành tham mưu quân đội là rất đặc biệt. Sự quan tâm chỉ đạo của Người không chỉ là tổ chức ra Bộ Tổng Tham mưu, vạch ra chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tổng Tham mưu, chỉ ra con đường cho Bộ Tổng Tham mưu vượt qua khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ mà còn ở những tư tưởng quân sự của Bác đã trở thành phương hướng, phương châm chỉ đạo hành động của Bộ Tổng Tham mưu trong mọi tình huống. Đặc biệt, những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về bạo lực cách mạng, khởi nghĩa vũ trang, chiến tranh cách mạng, về xây dựng LLVT nhân dân và nghệ thuật lãnh đạo, chỉ đạo kháng chiến của Người đã trở thành nền tảng tư tưởng, nghệ thuật quân sự và là kim chỉ nam cho hành động của Bộ Tổng Tham mưu trong nghiên cứu, xây dựng, chỉ huy, điều hành LLVT, tác chiến, huấn luyện…

Chủ tịch Hồ Chí Minh với một số đại biểu dự Hội nghị quân huấn toàn quân, tháng 5-1949. Ảnh tư liệu.

Sự quan tâm và tình cảm của Bác với cán bộ, chiến sĩ và cơ quan tham mưu chiến lược thể hiện sinh động qua nhiều câu chuyện kể. Đó là chuyện vào đêm Giao thừa năm Bính Tuất 1946, Người đã gọi điện đến chúc Tết cơ quan nhưng không gặp được ai. Sáng Mồng Một, Người điện thoại lần nữa và gặp đồng chí Hoàng Văn Thái. Sau khi gửi lời chúc Tết đến toàn thể cán bộ, chiến sĩ cơ quan Bộ Tổng Tham mưu, Người đã nghiêm khắc phê bình sự chểnh mảng, mất cảnh giác, chấp hành không nghiêm chế độ quy định của cơ quan. Từ ngày đó trở đi, nền nếp làm việc của Bộ Tổng Tham mưu, đặc biệt là việc duy trì các chế độ trực ban, trực chiến hầu như không bao giờ còn mắc phải những khuyết điểm như thế nữa.

Những năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, sau khi có Nghị quyết 15 của Trung ương, những bản báo cáo hằng ngày của Cục Tác chiến gửi đến, Bác thường trực tiếp đọc. Bác đọc rất kỹ cả phần tổng hợp tình hình và những nhận định đánh giá. Nhiều lần, Bác và đồng chí Trường Chinh uốn nắn cả lời văn và nội dung các báo cáo. Đồng chí Trường Chinh rất cẩn thận, tỉ mỉ, thường viết bằng mực đỏ, kẻ dưới những tin tức quan trọng cần chú ý, chữa lại cả những câu văn, dấu chấm phẩy, gửi lại cho Cục Tác chiến rút kinh nghiệm. Bác thì kẻ bút chì đỏ dưới những tin thắng lợi. Một hôm, khi mới nhận được tin quân ta tập kích vào sân bay Plei-cu, phá hủy nhiều máy bay của địch, cán bộ trực ban mừng quá, không chờ đến cuối ngày mà điện thoại ngay sang đồng chí Vũ Kỳ báo tin chiến thắng. Một lát, đồng chí Vũ Kỳ truyền đạt lại: “Nghe tin chiến thắng, Bác rất vui vì quân dân ta lập chiến công lớn ở miền Nam. Nhưng Bác bảo đưa tin phải cân nhắc. Trong tình hình hiện nay, ta đánh lấy “miếng”, chưa cần lấy “tiếng” để không kích động đế quốc Mỹ leo thang quân sự nhanh hơn”. Nghe xong lời truyền đạt ấy, cả phòng trực ban của Cục Tác chiến lặng phắc, suy ngẫm về một bài học vô cùng sâu sắc.

Nhiều lần gặp gỡ cán bộ, chiến sĩ ở cơ quan Tổng hành dinh, Bác nhắc không được lơ là mất cảnh giác. Bác dặn: “Lúc có địch cũng trấn tĩnh như không có địch. Lúc xa địch cũng nghiêm ngặt như khi có địch…” và “khi có địch thì ung dung, đàng hoàng như khi không có địch, khi không có địch vẫn cảnh giác sẵn sàng như khi có địch…”. Bác còn thường xuyên quan tâm đến sinh hoạt và động viên cán bộ, chiến sĩ cơ quan Bộ Tổng Tham mưu. Mỗi lần đi thăm, công tác hay đi chữa bệnh ở nước ngoài về, Bác đều gửi quà cho anh em trong cơ quan, nhất là các bộ phận trực của Cục Tác chiến, khi thì gói kẹo, khi thì mấy quả táo và cũng có khi là vài bao thuốc lá của nước bạn biếu Bác…

Thiếu tướng Hồ Thanh Tự, Chủ nhiệm Chính trị Bộ Tổng Tham mưu tại hội trại truyền thống năm 2015. Ảnh: Nguyễn Thanh.

“Vững mạnh, tài cán” theo lời Bác dạy

Đáp lại tình cảm và sự quan tâm của Bác, ngay từ khi mới ra đời, Bộ Tổng Tham mưu đã khẩn trương bắt tay vào việc tổ chức, xây dựng cơ quan theo đúng lời Người huấn thị. Với tinh thần vừa học, vừa làm, hình thành dần tổ chức, biên chế nhằm đáp ứng yêu cầu tổ chức, xây dựng Bộ Tổng Tham mưu đủ sức chỉ huy, chỉ đạo các LLVT cả nước đối phó có hiệu quả với âm mưu quay trở lại xâm lược nước ta của thực dân Pháp. Trải qua nhiều chặng đường đầy cam go, thử thách, Bộ Tổng Tham mưu đã chỉ đạo, điều hành các LLVT cùng toàn dân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và sứ mệnh lịch sử, giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của chủ nghĩa thực dân, đế quốc, lập nên nhiều chiến công hiển hách trong cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ với đỉnh cao là Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ; Đại thắng mùa Xuân 1975, góp phần giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Là cơ quan tham mưu chiến lược của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, trong suốt quá trình xây dựng, phát triển và trưởng thành, Bộ Tổng Tham mưu luôn luôn chú trọng xây dựng nhân tố con người, tổ chức cơ quan, ngành tham mưu vững mạnh về mọi mặt. Bởi đây là những nhân tố vô cùng quan trọng, có ý nghĩa quyết định làm cho mỗi cơ quan, đơn vị, con người của ngành luôn giữ vững định hướng chính trị, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, có tinh thần, ý chí chiến đấu cao, sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội.

Tư tưởng xây dựng cơ quan tham mưu “vững mạnh, tài cán” của Chủ tịch Hồ Chí Minh còn được thể hiện ở tinh thần “mưu lược, sáng tạo” trong thực hiện nhiệm vụ của Bộ Tổng Tham mưu. Đó là, thường xuyên nắm chắc tình hình; phân tích, đánh giá, dự báo sát, đúng, trúng chiều hướng phát triển của cục diện chiến trường, xử lý linh hoạt các tình huống; nhạy bén trong xây dựng, phát hiện, nắm bắt, thúc đẩy thời cơ phát triển, làm cơ sở tham mưu giúp Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng hạ quyết tâm chiến lược chính xác, kịp thời. Đồng thời, thể hiện ở tài huấn luyện quân và sử dụng lực lượng; xác định cách đánh linh hoạt, sáng tạo cho từng lực lượng, từng chiến trường phù hợp với sự phát triển của tình hình; khả năng tổ chức lực lượng cơ động, phân tán và tập trung một cách linh hoạt để giành, giữ quyền chủ động trên chiến trường; thực hiện sáng tạo các nguyên tắc, phương thức tác chiến chiến lược, phương châm chiến dịch và hình thức chiến thuật, làm chuyển biến cục diện, thúc đẩy sự phát triển của tình hình, tạo ra bước ngoặt quyết định và kết thúc chiến tranh. Mưu lược, sáng tạo trong công tác tham mưu tác chiến chiến lược là kết quả của quá trình nghiên cứu và vận dụng sáng tạo lý luận vào thực tiễn, là việc quán triệt sâu sắc và vận dụng sáng tạo quan điểm, đường lối và nghệ thuật quân sự của Đảng, tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh, là kế thừa và phát huy tinh hoa nghệ thuật quân sự của dân tộc, tiếp thu có chọn lọc và vận dụng sáng tạo khoa học quân sự tiên tiến thế giới.

Thấm nhuần lời dạy của Bác, các tổ chức và con người trong Bộ Tổng Tham mưu, trong hệ thống cơ quan tham mưu các cấp cần tiếp tục nghiên cứu và nắm chắc tình hình nhiệm vụ để đề xuất và triển khai thực hiện điều chỉnh thế bố trí chiến lược, kế hoạch phòng thủ, chuẩn bị cho đất nước sẵn sàng trước các tình huống xảy ra, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền đất nước, đặc biệt là chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông. Thống nhất chỉ huy, hiệp đồng, nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi của quân đội, các quân-binh chủng và lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, thực hiện tốt chức năng quản lý Nhà nước về quốc phòng.

Xây dựng Bộ Tổng Tham mưu “vững mạnh, tài cán” không chỉ là tư tưởng, tình cảm của Bác Hồ, nguồn động viên, sức mạnh làm nên thắng lợi vẻ vang 70 năm qua, mà tiếp tục còn là mục tiêu, yêu cầu xây dựng cơ quan tham mưu chiến lược trong giai đoạn cách mạng mới…

Thiếu tướng HỒ THANH TỰ(*)

(*) Phó bí thư Đảng ủy Bộ Tổng Tham mưu - Cơ quan Bộ Quốc phòng, Chủ nhiệm Chính trị Bộ Tổng Tham mưu