Từ Đà Nẵng nhớ Điện Biên

CCB Lê Thế Hân thăm CCB Trần Ngọc Ký 

Hôm nay CCB Lê Thế Hân đi thăm đồng đội của mình là CCB Trần Ngọc Ký, 91 tuổi ở tổ 17 phường Bình Thuận. Ông Ký nằm liệt giường đã 4 năm nay, nói không rõ tiếng nhưng vẫn hiểu và bày tỏ biểu cảm qua nét mặt.

Câu chuyện của ông dần hiện lên qua lời kể của bà Đào Thị Minh, vợ ông Ký, người đàn bà có nét đẹp hồn hậu của người con quê đất Tổ. Trong mắt bà, chàng trai Đà Nẵng thời thanh niên chất phác mà mạnh mẽ, dễ cuốn hút người khác. Đi bộ đội rồi được điều ra Bắc hoạt động từ năm 1947, đơn vị đứng chân ở Phú Thọ, ngay từ đầu, ông Ký đã mê cô gái họ Đào tuổi 19. Được lệnh đi Điện Biên, ông chỉ kịp nói với bà Minh: “Mãi đợi anh về nhé!”.

Hai năm không thư từ, liên lạc, không hiểu sao bà vẫn tin tưởng ngày đoàn tụ. Chiến thắng Điện Biên Phủ, 3 tháng sau ông về đột ngột trước mặt bà với nụ cười tươi rói. Bộ quân phục bạc màu, chiếc mũ nan bọc vải, tấm dù xanh màu lá, chiếc xắc cốt bên hông, đúng là chiến sĩ Điện Biên không lẫn vào đâu được. Ông kể nhiều về Đại đoàn 351 của ông, nơi có những pháo thủ dũng cảm kéo pháo vào trận địa, sẵn sàng lấy thân mình chèn pháo không để tuột xuống dốc hay vực sâu. Nhiều đồng đội đã hy sinh, may mắn là ông lành lặn trở về. Không chờ lâu hơn nữa, một đám cưới tưng bừng được diễn ra. 6 người bạn cùng chiến đấu ở chiến trường với ông cũng đã về dự.

Sau trận Điện Biên Phủ, ông Ký ra quân làm ở nhà máy ô tô của tỉnh. Giải phóng miền Nam, vợ chồng ông về Đà Nẵng và cùng làm ở Sở Công nghiệp thành phố. Về hưu sớm do sức khỏe, lương không bao nhiêu, cả gia đình sống tằn tiệm nuôi các con trưởng thành.

Bà Minh chỉ chiếc ti vi đặt trang trọng ở phòng khách nói với CCB Lê Thế Hân: “Chiếc ti vi này chúng tôi sắm thêm như một món quà kỷ niệm sau khi được tặng mấy triệu đồng nhân 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ”. Ông Hân cười lây niềm vui của chủ nhà.

Từ nhiều năm nay, ông được cho là “thanh niên xung phong” của Ban liên lạc, đi  khắp thành phố gặp gỡ, giao lưu, thăm hỏi, đem giấy mời hoặc trao tiền hỗ trợ của các tổ chức cho đồng đội. Ông nói: “Hồi ở Điện Biên, mình đã là thanh niên xung phong rồi mà. Được đi chiến trường, góp phần vào chiến thắng vĩ đại của dân tộc, tự hào lắm”.

Ông Hân kể, đầu năm 1953, chưa đầy 17 tuổi, ông giấu cha mẹ xin đi thanh niên xung phong, vì chưa đủ tuổi vào bộ đội. Nhiệm vụ đầu tiên ở Đại đội 290 của ông là gánh gạo từ Thanh Hóa lên Lai Châu; mỗi người hai bồ gạo, mỗi bồ 20kg. Lương thực ăn dọc đường là cơm nắm, muối lạc. Đêm đi, ngày nghỉ, mặc cho những đôi chân tứa máu vì đá tai mèo, gai góc. Bước vào Chiến dịch Điện Biên Phủ, đơn vị ông nhận nhiệm vụ cõng, thồ vũ khí ra chiến trường, rồi lại chuyển thương binh về tuyến sau”. Gian khổ, ác liệt, ông không chùn bước mà luôn tiến về phía trước bằng khí chất Điện Biên. “Đâu cần thanh niên có. Đâu khó có thanh niên”, đi chiến dịch mà lòng vui như trảy hội. Dù vóc dáng bé nhỏ nhưng chàng trai này vẫn vác quả đạn 40 cân chạy băng băng; khiêng thương binh, liệt sĩ dưới tầm mưa bom bão đạn của địch, sẵn sàng quên bản thân mình để cứu được nhiều đồng đội. Vào bộ đội rồi công tác ở Cục Hậu cần Quân khu 5, về hưu, ông tất bật với việc “vác tù và”. Tham gia Câu lạc bộ Thái Phiên, Người Cao tuổi, Chữ thập đỏ…, tính ra ông giữ đến 9 nhiệm vụ từ khối phố đến phường. Đặc biệt làm cầu nối với CCB Điện Biên là điều ông tâm huyết nhất.

Các chiến sĩ Điện Biên nhận hoa và quà của Bộ tư lệnh Quân khu 5 (tháng 5-2014) 

Theo ông Hân, Ban liên lạc CCB Điện Biên Phủ của Đà Nẵng có lẽ là một trong những địa phương được các cấp chính quyền thành phố quan tâm, ưu ái vào loại nhất nước. Thành lập vào năm 1990 với 39 hội viên, và đến nay chỉ còn 21 người. Trong đó có thể đi lại và gặp gỡ được chỉ chừng 10 người. Còn nhớ, kỷ niệm 40 năm, rồi 50 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, thành phố may cho mỗi CCB 2 bộ phân phục, mua vé máy bay thăm Hà Nội, sau đó lên Điện Biên. Vòng trở về, được tham quan nhiều tỉnh phía Bắc. Đi đến đâu, Hội CCB thành phố cũng liên lạc để các cụ được đón tiếp trang trọng, chu đáo. Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, thành phố lại hỗ trợ đoàn thăm Côn Đảo...

Ông Lê Thế Hân kể về những dấu ấn kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (2014) đầy phấn khích: “Còn nhớ 3 năm trước, cả Đà Nẵng rộn rã với các hoạt động chào mừng. “Những ngày đó chúng tôi đi về như con thoi không hề biết mệt. Giao lưu “Hào khí Điện Biên”, “Sáng mãi Điện Biên”, với tuổi trẻ Quân khu 5, Công an, các trường học, cơ quan dân chính Đảng rồi nhận quà tặng từ các tổ chức xã hội”. Không chỉ năm chẵn, những năm lẻ, CCB Điện Biên cũng được các cơ quan, đoàn thể quan tâm. Lần nào Ban liên lạc tổ chức gặp mặt cũng có Hội CCB thành phố, quận Hải Châu đến dự và trao quà...

63 năm sau chiến thắng lững lẫy năm châu, chấn động địa cầu, bên sông Hàn dịu êm, các CCB Điện Biên ở thành phố Đà Nẵng vẫn luôn tự hào về những năm tháng long lanh tỏa sáng của cuộc đời mình. Và âm hưởng Điện Biên còn ngân vang mãi trong lòng thành phố biển Đà Nẵng.

Bài, ảnh: HỒNG VÂN