Dẫu ở tuổi cận kề cửu tuần nhưng nhà báo Đỗ Phượng vẫn là Tổng biên tập Tạp chí Việt Nam Hương sắc (Hội Sinh vật cảnh Việt Nam), vẫn tham gia đều đặn các sinh hoạt nghiệp vụ báo chí, vẫn sống vui, sống có ích như một số bậc cao niên khả kính khác. Ngày 8-10 vừa qua, sau một cuộc gặp mặt truyền thống đầy ý nghĩa, ông đã đột ngột từ trần hồi 11 giờ 20 phút, hưởng thọ 88 tuổi.
Nhà báo Đỗ Phượng không còn nữa! Cơ quan TTXVN nói riêng cùng đội ngũ những người làm báo Việt Nam nói chung mất một nhà báo lão thành, tài năng, một đồng nghiệp, một tổng giám đốc, tổng biên tập tâm huyết; đông đảo bạn đọc mất một cây bút uy tín, sắc sảo với những bài chính luận sắc bén.
Hơn 70 năm qua, từ thuở thiếu thời cho đến buổi trưa ngày 8-10, ngày cuối cùng của 88 năm trên dương gian, nhà báo Đỗ Phượng đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng, sự nghiệp báo chí cách mạng của đất nước, trong đó có 30 năm cống hiến cho sự phát triển của TTXVN.
Khi mới 21 tuổi, nhà báo Đỗ Phượng đã là Thường trực Ban Tuyên văn Tỉnh ủy Hải Dương, sau đó là Ủy viên Ban Tuyên huấn Liên khu 3, trực tiếp làm chủ bút Báo Cứu quốc, tiền thân của Báo Đại đoàn kết ngày nay; hơn 30 tuổi đã là Phó vụ trưởng Vụ Báo chí, Ban Tuyên giáo Trung ương; 36 tuổi là Phó tổng biên tập Việt Nam Thông tấn xã và 61 tuổi mới vào Trung ương, vào Quốc hội và là Tổng giám đốc-Tổng biên tập TTXVN.
Nhà báo Đỗ Phượng là người đồng sáng lập và tham gia chỉ đạo nội dung hàng loạt ấn phẩm bằng tiếng Việt, tiếng nước ngoài của TTXVN, như các báo: Tuần Tin tức, Thể thao Văn hóa, Khoa học Công nghệ, Dân tộc Miền núi, Việt Nam News và Tạp chí Việt Nam Law...
Tôi nhớ, khi làm Báo Tuần Tin tức, do không có giấy in báo, nhà báo Đỗ Phượng cùng tập thể lãnh đạo TTXVN xin phép mở xưởng sản xuất giấy đánh máy để đổi lấy giấy in báo, nhờ đó TTXVN có thêm “kênh” báo giấy. Nhà báo Đỗ Phượng cũng là người trực tiếp tham gia vào việc giương "ngọn cờ" chống tiêu cực của báo chí Việt Nam trên Báo Tuần Tin tức, một ấn phẩm quan trọng của TTXVN, bằng cách “nổ phát súng” đầu tiên vào một cán bộ cấp cao đứng đầu một địa phương có nhiều sai phạm, nhiều biểu hiện tiêu cực-một “boong ke” của tình trạng mất dân chủ, mất đoàn kết. Ít ai biết rằng, có những bài báo trong vụ chống tiêu cực của Báo Tuần Tin tức do nhà báo Đỗ Phượng cùng Tổng giám đốc Đào Tùng trực tiếp biên tập cân nhắc từng câu chữ, từng chi tiết trước khi mang lên trình duyệt tới người đứng đầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng ta lúc đó, góp phần hưởng ứng “Những việc cần làm ngay” do Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh khởi xướng và trực tiếp chỉ đạo.
Nhà báo Đỗ Phượng còn là Chủ nhiệm Báo Ảnh Việt Nam, ấn phẩm báo chí duy nhất của Việt Nam xuất bản bằng tiếng Việt đồng thời với các ấn bản bằng 6 ngôn ngữ thịnh hành trong khu vực và thế giới.
Với nhiều thế hệ phóng viên, biên tập viên TTXVN, nhà báo, Tổng giám đốc Đỗ Phượng thực sự là điểm tựa vững vàng, là người chèo lái "con tàu" TTXVN vươn ra biển lớn. Ông đã trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ, nguồn động lực chủ đạo, người tổng biên tập của các tổng biên tập đã trực tiếp chỉ đạo thành công nhiều hoạt động đổi mới nghiệp vụ thông tấn, báo chí, gây dựng một trong những trang sử vẻ vang của TTXVN.
Là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII, nhà báo Đỗ Phượng đã có những đóng góp quan trọng vào việc định hướng đường lối phát triển và đổi mới báo chí trong tình hình mới của đất nước.
Trọn đời cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, sự nghiệp báo chí, 70 tuổi Đảng, 88 tuổi đời, nhà báo Đỗ Phượng xứng đáng được giới báo chí cách mạng Việt Nam trân quý và ghi nhớ.
Nhà báo TRẦN ĐìNH THẢO (Nguyên Phó tổng biên tập Báo Tuần Tin tức)