QĐND -  Những ngày tháng Tư lịch sử, chúng tôi đến thăm gia đình bà Lương Thị Hải, ngụ thôn 1, xã Hàm Liêm (huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận), nguyên Bí thư Chi bộ thôn 2, xã Hàm Liêm, khi bà đang thu hoạch thanh long. Chọn những quả ngon nhất mời khách, bà Hải cho biết: “Kết thúc chiến tranh, địa bàn xã Hàm Liêm còn đầy những hố bom, hàng rào dây kẽm gai, nhiều ruộng vườn còn bỏ hoang, thế mà giờ đã trở thành những vườn thanh long xanh tốt, nhiều nhà mới mọc lên san sát”.

Hàm Liêm là xã trong vùng “Tam giác sắt”, là địa bàn tiếp giáp giữa ba xã: Hàm Liêm, Hàm Hiệp, Hàm Thắng (huyện Hàm Thuận Bắc) với TP Phan Thiết. Do vị trí chiến lược quan trọng, nên trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, nơi đây diễn ra nhiều trận đánh ác liệt, nhưng người dân vẫn một lòng theo cách mạng. Địch tìm cách chiếm đất, giành dân, đẩy ta ra xa TP Phan Thiết, nơi đầu não của địch tại Bình Thuận, còn ta chủ động áp sát TP Phan Thiết, mở rộng vùng giải phóng.

Bà Lương Thị Hải chăm sóc vườn thanh long.

Tham gia nhiều đợt đấu tranh vũ trang, đấu tranh chính trị, nhưng đợt tuyên truyền, vận động quần chúng vào cuối tháng 4-1967 khiến bà nhớ mãi. Bà Hải kể: “Những năm 1962-1967, chúng tôi sống trong “Ấp chiến lược”, bị địch ra sức ức hiếp, kìm kẹp, tuyên truyền cộng sản đã “chết”, nhằm lòe bịp đồng bào, làm cho nhân dân không còn tin vào Đảng”. Không cam chịu địch tuyên truyền sai sự thật, sau nhiều ngày suy nghĩ, bà Hải liền nghĩ kế, bí mật viết các tờ rơi để tuyên truyền. Bà viết tin thắng trận của quân dân ta trên các chiến trường, tố cáo thủ đoạn của kẻ địch dồn dân, lập “Ấp chiến lược”, nhằm chia cắt giữa Đảng và nhân dân, thanh lọc quần chúng và bắt lính làm bia đỡ đạn cho chúng. Qua nhiều lần quan sát quy luật tuần tra của đám lính gác, đêm cuối tháng 4-1967, bà Hải bí mật rải truyền đơn, cắm cờ Quân Giải phóng tại nhiều điểm trong “Ấp chiến lược”. Sáng dậy, bọn địch vô cùng bất ngờ và bực tức. Chúng điên cuồng tổ chức nhiều tốp lính sục sạo tại các gia đình, hăm dọa tra khảo nhân dân, nhưng chúng cũng không đủ chứng cứ để bắt giữ một người nào.

Đấu tranh hiệu quả, bà Hải phổ biến cho nhiều quần chúng, du kích trong xã cùng làm, tạo ra những đợt đấu tranh chính trị mạnh, rộng khắp tại các xã của huyện Hàm Thuận Bắc. Nhờ đó, ta xây dựng, củng cố được niềm tin trong nhân dân vào chiến thắng, tin vào Đảng, các chủ trương, đường lối cách mạng cũng đến được với quần chúng, góp phần làm thất bại chiến lược lập “Ấp chiến lược” của địch trên địa bàn tỉnh Bình Thuận. Tham gia cách mạng đến đầu tháng 2-1974, bà bị địch bắt, tra tấn. Sau 15 ngày giam cầm khai thác, không có chứng cứ, chúng buộc phải trả tự do cho bà. Bà tiếp tục hoạt động cách mạng, tiếp tục vận động nhân dân vùng dậy đấu tranh, được sự hỗ trợ của LLVT, Hàm Liêm được giải phóng ngày 18-4-1975.

Sau giải phóng, đặc biệt trong những năm đổi mới, là Chủ tịch Hội Phụ nữ xã từ 1977-2004, bà Hải rất tích cực trong các hoạt động, có những sáng kiến góp phần xóa đói giảm nghèo ở địa phương. Trong đó, đáng chú ý là bà cùng chị em tìm hiểu, lựa chọn được cây thanh long rồi phối hợp với Ban CHQS xã, làm mẫu mô hình trồng hơn 100m2 để tuyên truyền vận động chị em làm theo. Đến nay, Hàm Liêm đã có 883ha thanh long. Nhờ đó, nhiều hộ nghèo của xã Hàm Liêm đã dần khá lên, đời sống được cải thiện rõ rệt.

Bài và ảnh: NGUYỄN DUY HIỂN