Ông Hạnh sinh năm 1954 trong gia đình có 3 anh em, ông là con trai cả. Năm 1973, theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, ông lên đường nhập ngũ và về Đại đội 1, Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 1, đóng quân ở Hà Tĩnh. Lúc đi, ông mới cưới vợ 7 tháng. Trước ngày đi B, đơn vị cho về thăm nhà thì vợ ông vừa sinh con đầu lòng.
Nâng ly trà nóng, ông Hạnh kể: Tôi chỉ trực tiếp chiến đấu hơn một năm rồi bị thương phải lui về điều trị, nhưng tôi đã tham gia hai chiến dịch lớn là Chiến dịch Mỏ Tàu và Chiến dịch Hồ Chí Minh. Hồi đó, trong đơn vị, tôi là người có đường ngắm tốt và ổn định nên được giao giữ súng B40 và đã tham gia nhiều trận đánh.
Tháng 3-1975, khi tham gia trận đón lõng đánh địch ở phá Tam Giang- Thừa Thiên Huế, ông Hạnh bị trúng đạn xuyên qua phổi, cụt 3 đốt xương sườn. “Lúc ấy tôi chỉ thấy buốt trong người rồi lịm đi, một tuần sau tỉnh dậy mới biết mình đang nằm điều trị trong quân y viện”. Hiện nay, ông là thương binh hạng 2/4.
Cựu chiến binh Phan Văn Hạnh bên những huân, huy chương chương được tặng thưởng.
Những ngày đầu xuất ngũ, cuộc sống ông gặp rất nhiều khó khăn: Bố mẹ già yếu, vợ con nheo nhóc, vết thương hay tái phát, lại phải điều trị ở hết bệnh viện này đến bệnh viện khác, từng cơn đau cứ hành hạ làm người ông héo gầy. Nhiều đêm ông suy nghĩ, mình là trụ cột gia đình mà để vợ con đói khổ thì không được; trong chiến đấu không sợ hy sinh, gian khổ, thế mà bây giờ chẳng lẽ lại bó tay trước “giặc đói, giặc nghèo”? Ông nghĩ mình phải làm theo lời dạy của Bác Hồ: "Thương binh tàn nhưng không phế”...
Nghĩ sao làm vậy, ông nhận thêm ruộng của xã, vay tiền của anh em, bạn bè mua thêm trâu, bò để lấy sức kéo và lấy phân phục vụ trồng trọt. Đến khi có vốn, ông chăn nuôi thêm dê, lợn, gà. Mặc dù sức khỏe yếu, song thấy bà con nhân dân nhận khoán rừng ông vẫn xin nhận. Bà con trồng keo, bạch đàn, ông trồng tre lấy măng cho thu nhập cao. Khi sinh hoạt ở nhà thờ, ông thường dạy con cháu phải kính chúa yêu nước, gương mẫu chấp hành đường lối chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước.
Tâm sự với chúng tôi, ông Hạnh bộc bạch: “Ông nội và cha tôi theo đạo thiên chúa từ nhỏ nên tôi cũng theo nhưng tôi luôn suy nghĩ, đạo chỉ là một tín ngưỡng để thờ tự, người lương hay người giáo đều phải một lòng tin theo Đảng”.
Chị Nguyễn Thị Lựu, ở xóm 2 xã Lạng Sơn, Anh Sơn, cho biết: “Ông Hạnh là người sống thật thà, chất phác, hòa đồng với mọi người; gia đình nào gặp khó khăn là ông luôn giúp đỡ, động viên. Mặc dù là thương binh nặng nhưng khi có công việc của thôn, xã, ông tham gia tích cực lắm. Chính sự gương mẫu, nhiệt tình trong công tác xã hội của ông khiến bà con nhân dân rất kính trọng”.
Trong cuộc bầu cử Quốc Hội khóa XIV và Hội đồng nhân dân các cấp vừa qua, ông Hạnh cùng với Giáo họ Ngọc Lam đã tích cực tuyên truyền cho bà con giáo dân về vị trí, vai trò của cơ quan quyền lực cao nhất của Nhà nước, tuyên truyền về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của công dân đối với công tác bầu cử... Từ đó, bà con giáo dân đã hưởng ứng tích cực và tham gia bầu cử đầy đủ, đúng thủ tục, nguyên tắc. Đặc biệt, trong phong trào xây dựng nông mới, xây dựng khu dân cư văn hóa ở địa phương, ông Hạnh luôn giáo dục con cháu trong gia đình và vận động bà con giáo dân đi đầu trong các khoản đóng góp tiền và vật chất. Về phần mình, mỗi khi cần ngày công hay hiến đất ông luôn sẵn sàng.
Trao đổi với chúng tôi, ông Võ Văn Thông, Bí thư chi bộ xóm 2, xã Lạng Sơn, huyện Anh Sơn cho biết: “Ông Hạnh là một cựu chiến binh năng nổ, nhiệt tình, tham gia tích cực các phong trào của hội, gương mẫu thực hiện mọi đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật Nhà nước, nuôi dạy con ngoan, hiếu thảo, nhiều năm liền đạt gia đình văn hóa. Đặc biệt, ông là một cầu nối rất quan trọng để gắn chặt mối quan hệ gần gũi giữa cấp ủy, chính quyền địa phương với với Giáo họ Ngọc Lam trên địa bàn. Các khoản đóng góp như thuế, phí hay ủng hộ các phong trào ngày vì người nghèo… ông Hạnh luôn là người đi đầu.”
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, trong chiến đấu, cựu chiến binh Phan Văn Hạnh đã được tặng thưởng Huân chương kháng chiến hạng nhì, Huân chương giải phóng hạng ba... Hiện nay, gia đình ông tập trung vào chăn nuôi gia cầm, nuôi trâu, bò; mỗi năm thu về hơn chục triệu đồng. Bên cạnh làm kinh tế cho gia đình, ông còn thường xuyên giúp đỡ bà con nhân dân về kinh nghiệm sản xuất, cho vay vốn, cây con, giống... Mặc dù là thương binh với sức khỏe hạn chế nhưng ông luôn tham gia tích cực vào các hoạt động trong nhà thờ và các hoạt động tại địa phương. Ông Hạnh từng có 10 năm làm cán bộ chính sách của thôn; tổ trưởng tổ tự quản; đại biểu hội đồng nhân dân xã Lạng Sơn huyện Anh Sơn, Nghệ An...
Bài, ảnh: LÊ TƯỜNG HIẾU