QĐND - Đây là lần thứ 3 Cuộc thi “Những tấm gương bình dị mà cao quý” được tổ chức. Ban tổ chức đã chọn ra những tác phẩm xuất sắc nhất để trao giải. Và qua mỗi lần tổng kết, qua mỗi lần phát động, Ban tổ chức Cuộc thi lại phát hiện ra nhiều hơn những tấm gương bình dị mà cao quý - Lòng tốt nằm ở vỉa sâu thăm thẳm của cuộc sống vốn còn nhiều lo toan này.

Trái với những băn khoăn

Cuộc thi lần thứ nhất được phát động ngày 22-4-2008, nhân 60 năm ngày Bác Hồ ra lời kêu gọi Thi đua ái quốc (11-6-1948/11-6-2008). Đến nay cuộc thi đã được phát động lần thứ tư, mỗi năm một lần tổng kết, trao giải vào dịp sinh nhật Bác. Như Thiếu tướng Lê Phúc Nguyên, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân, khẳng định: "Cuộc thi Những tấm gương bình dị mà cao quý không có kết thúc".

Không phải không có những ý kiến băn khoăn, có ý lo cho những cây bút đi tìm gương tốt… Người tốt, việc tốt hình như đang là của hiếm trong xã hội ta? Nhưng trái với những băn khoăn ấy, trong cả ba lần phát động cuộc thi, Ban tổ chức đều phải kéo dài cuộc thi vì đến ngày tổng kết mà vẫn còn nhiều những tấm gương “người tốt, việc tốt” chưa giới thiệu hết, ngày ngày các tác phẩm vẫn đều đặn “chảy” về Ban tổ chức Cuộc thi.

Tiến sĩ Nguyễn Nhà và một góc "'bảo tàng" về Hoàng Sa, Trường Sa (nhân vật trong tác phẩm "Trọn đời tâm huyết với Hoàng Sa, Trường Sa" của Thanh Kim Tùng, tác phẩm đoạt giải nhất Cuộc thi). Ảnh: Phan Tùng Sơn.

Tôi có duyên may được theo Cuộc thi ngay từ lần đầu tiên, càng thấm thía ý kiến của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trong Lễ trao giải Cuộc thi lần thứ nhất tổ chức tối 20-6-2010 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Chủ tịch Nguyễn Minh Triết nói: “Tổ quốc tươi đẹp của chúng ta có rất nhiều, rất nhiều những người tốt làm việc tốt theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, người tốt thường không muốn nói về mình, về những việc tốt mà mình đã làm. Vì thế, người viết cứ lăn lộn vào cuộc sống, cứ có “tâm sáng, ngòi bút sáng” là sẽ phát hiện được người tốt, việc tốt…”.

Cao quý và bình dị

114 tác phẩm trong số hàng trăm tác phẩm dự thi của bạn đọc trong cả nước gửi về tham gia Cuộc thi lần thứ 3 này đã được giới thiệu trên các ấn phẩm của Báo Quân đội nhân dân. Đó là những tấm gương vốn âm thầm tự nguyện đóng góp, cống hiến, hy sinh vì lợi ích của đất nước, của xã hội một cách tự nguyện, tự giác. Họ làm việc tốt như một nhu cầu tự thân, thể hiện nét đẹp của đạo đức và văn hóa Việt Nam, truyền thống nhân hậu của con người Việt Nam, thắp sáng truyền thống yêu nước, thương nòi của dân tộc ta. Những tấm gương đó đã được các cây bút chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp trên khắp mọi miền của Tổ quốc phát hiện, ghi lại nhanh chóng và gửi về Cuộc thi.

Nếu hai lần thi trước, hầu hết những tấm gương cá nhân làm những công việc từ thiện, giúp đỡ người nghèo, trẻ mồ côi, người già không nơi nương tựa… thì lần này, bên cạnh mảng đề tài đó còn xuất hiện rất nhiều tấm gương những nhà khoa học, những đồng chí cán bộ lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước và Quân đội... Đó là đồng chí Nguyễn Hồng Thanh, Bí thư Huyện ủy huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình (nay đồng chí Thanh là Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Quảng Bình) trong tác phẩm “Ông bí thư “chân đất” của Đỗ Thu Hồng. Thương yêu nhân dân hết lòng, nhưng đối với việc phê bình, nhất là đối với cán bộ, đảng viên thì đồng chí lại rất nghiêm khắc và thẳng thắn. Huyện Bố Trạch có 30 xã, diện tích rất rộng, vậy mà xã nào Bí thư Huyện ủy cũng đã đến kiểm tra, thăm hỏi bà con nhiều lần; đến không báo trước… Đó là đồng chí Phan Diễn, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư, hiện là Chủ tịch Quỹ hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung, nhân vật trong tác phẩm “Người bắc nhịp cầu nhân ái đến miền Trung” của Hoàng Trường Giang. Với lòng nhiệt tình, tâm huyết, từ năm 2009 đến hết năm 2011, đồng chí đã góp phần vận động được hơn 100 tỷ đồng để xây dựng các công trình cộng đồng phòng tránh thiên tai. Đó là hàng chục cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Hóa học thuộc Viện Hóa học Môi trường quân sự, không quản ngại ngày đêm, đánh cược tính mạng của mình để tìm ra nơi những người khai thác vàng bị tử nạn trong hang Lũng Kẻng, thuộc thôn Lách, xã Thái Học, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Điều quan trọng hơn, những chiến sĩ hóa học trong tác phẩm “Bước qua lời nguyền” của Nguyễn Anh Tuấn bằng kiến thức chuyên môn đã giải được lời nguyền độc ác mà ai đó đã tung tin khiến bà con vùng cao nhiều lúc rơi vào mê muội. Đó là Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Khắc Xương đã 90 tuổi. Tên tuổi của cụ được giới nghiên cứu văn hóa dân gian Việt Nam ghi nhận như là một trong những người đã góp phần kết nối quá khứ từ thời đại Hùng Vương để giúp con cháu hôm nay nhận diện và tỏ rõ hơn “gương mặt” tổ tiên từ thuở khai cơ lập quốc (tác phẩm “Trọn tình “Nước non nặng một lời thề” của Nguyễn Văn Hải).

Đặc biệt, còn có những tấm gương là người nước ngoài. Điển hình như tác phẩm “Ông già người Anh “vác tù và hàng tổng” của Thu Trang. Ông Len An-đi-xơ 81 tuổi, 22 năm gắn bó với những người “đứng bên lề của hạnh phúc”. Năm 1989, sau khi sang Việt Nam, nhìn thấy những trẻ dị dạng ở Làng Hòa Bình; ở Bệnh viện Từ Dũ, Thành phố Hồ Chí Minh, biết đó là nạn nhân của chất độc da cam, về nước ông đã viết hàng chục bài báo kể lại những số phận mà ông được tận mắt chứng kiến ấy. Và cũng từ ấy ông thường xuyên sang Việt Nam, lặn lội tìm gặp những nạn nhân chất độc da cam, thu thập tài liệu để nói lên trước công luận về các nạn nhân của chiến tranh do Mỹ gây nên. Khi các nạn nhân da cam ở Việt Nam khởi kiện các công ty sản xuất chất da cam mà quân đội Mỹ đã sử dụng trong chiến tranh Việt Nam, ông đã thành lập website kêu gọi mọi người trên thế giới ký tên ủng hộ các nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam của Việt Nam. Ông nói, ông có nhiều bạn ở Việt Nam, đó là những trẻ em bị nhiễm chất độc da cam. “Những người bạn tôi còn quá nhỏ, như mầm cây mới nhú…” – Ông xúc động nói.

“Bà đỡ” với tình cảm và trách nhiệm

Là một đơn vị mạnh của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam - Tổng công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật Dầu khí Việt Nam đã thường xuyên quan tâm đến các hoạt động xã hội, coi việc tài trợ Cuộc thi “Những tấm gương bình dị mà cao quý” là tình cảm, trách nhiệm, niềm vinh dự, tự hào vì đã góp phần khuyến khích, động viên phong trào thi đua yêu nước nói chung, phong trào thi đua quyết thắng trong quân đội nói riêng.

Có thể nói, Tổng công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật Dầu khí Việt Nam cũng là một tấm gương lớn “người tốt, việc tốt” trên mặt trận sản xuất, kinh doanh làm ra của cải cho đất nước. Tổng công ty có doanh thu đến hết quý I/2012 là 5.026 tỷ đồng, đạt 101% kế hoạch quý I/2012, lợi nhuận trước thuế đạt 194 tỷ đồng (đạt 102% kế hoạch quý I/2012, tăng 59% so với cùng kỳ năm trước).

Trong lễ ký kết tài trợ cho Cuộc thi, đồng chí Nguyễn Hùng Dũng, Tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật Dầu khí Việt Nam nói, tập thể cán bộ, CNV Tổng công ty mong muốn được đóng góp một phần công sức để đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền trên Báo Quân đội nhân dân nói chung và xin được là “bà đỡ” cho Cuộc thi “Những tấm gương bình dị mà cao quý” mang nhiều ý nghĩa nhân văn này. Tổng công ty mong muốn và nguyện sẽ tiếp tục được tài trợ Cuộc thi “Những tấm gương bình dị mà cao quý” trong những năm tiếp theo.

Huy Thiêm 

 

* Nhà báo lão thành Hữu Thọ, nguyên Trưởng ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương

Người viết phải nâng mình lên để phản ánh chân thực những tấm gương xúc động

Là thành viên Hội đồng chung khảo của cuộc thi, điều đọng lại lớn nhất trong tôi là tác phẩm nào cũng xúc động, nhân vật nào được đề cập cũng thật đẹp, thật dung dị. Các bài viết, tuy có khác nhau, nhưng cùng nêu lên một bức tranh bình dị về đất nước bình yên, tươi đẹp; một vườn hoa với rất nhiều bông hoa đẹp như lời dạy của Bác Hồ về thi đua yêu nước.

Đọc mỗi tác phẩm vào chung khảo, tôi đều xúc động. Đọc đi, đọc lại, đọc 2 - 3 lần mà vẫn thấy các nhân vật thật lung linh, thật đẹp. Qua đó mới thấy, những điển hình tiên tiến có rất nhiều trong xã hội. Trách nhiệm của nhà báo và các tác giả không chuyên là phải đi sâu, tìm tòi, phát hiện ra những điển hình đó để giới thiệu với độc giả. Hơn nữa, cũng phải thấy rằng, có rất nhiều tấm gương tốt đẹp, đòi hỏi người viết phải có tầm nhìn sâu rộng, bút pháp sáng tạo, tâm hồn sâu đậm tính nhân văn thì mới có thể viết đúng, viết hay về nhân vật. Vì vậy, người viết phải nâng mình lên để phản ánh được chân thực những tấm gương xúc động. Đó là đòi hỏi mới của cuộc thi.

 

* TS Nguyễn Thế Kỷ, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương

Nhiều tấm gương sống động trong những nhiệm vụ trọng yếu của đất nước

Đến lần thứ III này, cuộc thi của chúng ta càng cho thấy tính đúng đắn, hiệu quả nhiều mặt, thành công nhiều mặt mà cuộc thi đạt được. Tôi đã đọc các tác phẩm lọt vào vòng chung khảo, thấy chất lượng rất khá, một số bài viết tốt. Chủ đề cuộc thi rất hay, rất rộng, dễ cho người viết, người dự thi và tác phẩm dự thi. Cái được nhất của cuộc thi là đã phát hiện, phản ánh những tấm gương cán bộ lãnh đạo, nhà khoa học, những người lao động đang trực tiếp làm việc, công tác trong những lĩnh vực trọng yếu hàng đầu của đất nước.

Một số tác phẩm như "Trọn đời tâm huyết với Hoàng Sa, Trường Sa", "Một đời nhẫn nhịn, hy sinh", "Người hùng thầm lặng… bên bờ Cửa Đại", "Ông già người Anh vác tù và hàng tổng"… đã gây ấn tượng sâu sắc trong tôi. Đó là những tấm gương cán bộ, đảng viên luôn nêu cao lý tưởng cộng sản, sẵn sàng chịu đựng, hy sinh vì sự nghiệp cách mạng lớn lao của Đảng, của dân tộc. Đó còn là những người nước ngoài nhưng nặng lòng với Việt Nam, thầm lặng đóng góp cho sự nghiệp xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, như Bác Hồ hằng mong muốn.

Tôi nghĩ, đó sẽ là đề tài chủ đạo, hấp dẫn, lôi cuốn các tác phẩm dự thi trong những năm tiếp theo.

 

* Đại tá, Tiến sĩ Phạm Bá Toàn - Giám đốc Nhà xuất bản Quân đội nhân dân

Mong cuốn sách “Những tấm gương bình dị mà cao quý” đến được với đông đảo bạn đọc

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm phong trào "Người tốt, việc tốt", bởi theo Người, đó là những bông hoa đẹp trong vườn hoa đẹp của dân tộc. Tháng 6 - 1968, Bác Hồ đã chỉ đạo việc xuất bản sách "Người tốt, việc tốt" để mỗi người đều có thể học tập và làm theo. Những việc làm đó cần được khen thưởng đúng mức để động viên, khuyến khích mọi người hăng hái làm những việc ích nước lợi nhà.

Sách "Những tấm gương bình dị mà cao quý" do Nhà xuất bản Quân đội nhân dân phát hành được đông đảo bạn đọc ủng hộ. Ảnh: Huyền Trang.

Trong công cuộc đổi mới, đất nước rất cần nhiều con người tốt với việc làm tốt để làm lực đẩy phát triển trên các lĩnh vực. Báo Quân đội nhân dân tổ chức cuộc thi “Những tấm gương bình dị mà cao quý” vừa có tính chất kế thừa lời dạy của Bác Hồ vừa kịp thời cổ vũ, động viên những việc làm tốt hôm nay. 

Thông qua câu chuyện, con người, việc làm cụ thể của cuộc thi, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân mong muốn nhân rộng, tạo ra sức lan tỏa trong cộng đồng để cộng hưởng việc tốt, con người tốt bằng cách xuất bản sách “Những tấm gương bình dị mà cao quý”. 5 tập sách “Những tấm gương bình dị mà cao quý” đã phát hành được bạn đọc trong và ngoài nước đón nhận và ủng hộ rất lớn. Thế nhưng, với số lượng phát hành như hiện nay chưa thể “phủ sóng” hết nhu cầu bạn đọc. Rất mong các cơ quan chức năng quan tâm hơn nữa để những cuốn sách này có thể phát hành đến tận các trường học và độc giả khắp cả nước.

 

* Các tác phẩm đoạt giải Cuộc thi “Những tấm gương bình dị mà cao quý” lần thứ 3 (năm 2011)

Cuộc thi viết “Những tấm gương bình dị mà cao quý” lần thứ 3 (năm 2011) do Báo Quân đội nhân dân; Nhà xuất bản Quân đội nhân dân; Vụ Báo chí – Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp tổ chức đã thu hút đông đảo người tham gia dự thi. Ban tổ chức Cuộc thi đã nhận được hàng trăm tác phẩm dự thi của các tác giả trong cả nước, trong đó có 114 tác phẩm được đăng tải trên các ấn phẩm của Báo Quân đội nhân dân. Qua hai vòng sơ khảo và chung khảo, Ban tổ chức đã quyết định trao một giải nhất, hai giải nhì, ba giải ba và 9 giải khuyến khích.

Kết quả: 

Giải nhất: Tác phẩm Trọn đời tâm huyết với Hoàng Sa, Trường Sa của tác giả Thanh Kim Tùng.

 

 

Giải nhì: Tác phẩm Cha của… 243 con của Băng Phương và tác phẩm Hằng Marin - cô bé thiên sứ của Kim Dung.

Giải ba: Các tác phẩm Trọn tình Nước non nặng một lời thề của tác giả Nguyễn Văn Hải; tác phẩm Ông già người Anh "vác tù và hàng tổng” của tác giả Thu Trang; tác phẩm Bác sĩ môi trường của tác giả Nguyễn Thái.

Giải khuyến khích thuộc về các tác phẩm: Gánh nỗi đau của mẹ (Quỳnh Nga); Hy vọng mới cho những bệnh nhân ung thư (Trần Hoàng Tiến); Người hùng thầm lặng bên bờ Cửa Đại (Trường Giang); Người thầy đặc biệt (Nguyễn Chí Hòa); Một đời nhẫn nhịn hy sinh (Nguyễn Hồng Hải, Văn Xây); Có ông bà Tư dạy trẻ nghèo... đi khỏi lạc (Hùng Khoa, Tuyết Lê); Người của Đảng (Xuân Vui); “Ông tiên” Lê Đức Tố (Sĩ Bình, Huy Đăng); Chuyện của A Trũi (Trần Hoài Nam).

Lễ trao giải cho các tác giả có tác phẩm đoạt giải và tôn vinh những gương điển hình sẽ được tổ chức tại thủ đô Hà Nội vào tối 9-6, được Đài Truyền hình Việt Nam; Truyền hình An ninh TV; Đài Truyền hình VTC; Đài Tiếng nói Việt Nam phát sóng và truyền hình trực tiếp.

Cuộc thi lần thứ 4 (năm 2012) đã được tiếp tục phát động từ đầu năm 2012.