Bắt đầu từ những việc nhỏ hàng ngày

Một em học sinh lớp 7 hỏi tôi: “Cô ơi! Em nghe đài, báo, nói về cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Lớp ta có phải học không cô? Học những bài đó có khó không?”... Tôi nói với em, cũng là nói với cả lớp học rằng: việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là sự nghiệp cả đời người, không phải đến bây giờ Đảng ta mới thực hiện, lại càng không phải chỉ thực hiện trong một giai đoạn rồi thôi. Đảng ta mở cuộc vận động lớn trong thời điểm này chính là nhằm “hâm nóng” lại tinh thần, khơi dậy, cổ vũ bầu nhiệt huyết của toàn Đảng, toàn dân, lấy tấm gương của Bác làm mục đích, tiêu chí để phấn đấu, học tập và cống hiến. Riêng với tuổi học trò, từ trước đến nay các em đã thuộc lòng câu khẩu hiệu quen thuộc mà ở bất kỳ trường học nào cũng được viết trang trọng, đó là “Sống, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại”. Nghĩa là từ lúc bước chân vào cổng trường, cho đến lúc được quàng chiếc khăn đỏ, xứng danh cháu ngoan Bác Hồ, các em đã từng bước học tập và noi theo tấm gương của Bác. Sự học này sẽ theo các em đến lúc trưởng thành và theo suốt cuộc đời chứ không phải chỉ học có mấy bài (như các môn học thông thường) là hết. Học tập và làm theo tấm gương của Bác, đòi hỏi con người phải có ý thức tự tu dưỡng, rèn luyện rất cao. Từ những việc nhỏ nhặt hàng ngày trong cuộc sống, học tập và sinh hoạt đều phải lấy lòng nhân ái, bao dung, mình vì mọi người, tinh thần ham học, khắc phục khó khăn... làm trọng. Tính ích kỷ, hẹp hòi, ganh ghét, lừa thầy, dối bạn, thiếu kính trọng ông bà, cha mẹ, sớm tự mãn hoặc dễ sa ngã, thiếu ý chí phấn đấu... đều là những biểu hiện đi ngược lại tấm gương đạo đức của Bác... Khi nghe tôi giải thích, các em học sinh nói: “Chúng em hiểu rồi, học tập và làm theo tấm gương của Bác tức là học để trở thành con người tốt, có ích cho đất nước”. Một số người trong khu phố khi tâm sự với tôi cũng hỏi “Cô giáo có tài liệu gì về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh không? Tôi nghe đài báo nói rất nhiều nhưng chưa được đọc tài liệu”...

Những chuyện ấy gợi cho tôi nhiều suy nghĩ: trước hết, cuộc vận động lớn của Bộ Chính trị đã và đang được mọi tầng lớp nhân dân quan tâm, từ cán bộ, đảng viên đến các em học sinh và những người lao động chân chất. Đó là điều rất đáng quí. Tuy nhiên, theo suy nghĩ chủ quan của tôi thì trong quần chúng hiện nay, nhận thức về ý nghĩa, mục tiêu và hình thức thực hiện cuộc vận động này chưa có sự đồng nhất. Có người thì quan niệm, việc học tập này giống như các đợt học nghị quyết hay thực hiện một phong trào hành động nào đấy, chỉ diễn ra trong một giai đoạn, có sơ, tổng kết, đánh giá rồi... xong. Có người thì cho rằng tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là một phạm trù cao siêu. Khi tìm hiểu thì chợt nhận ra, những nội dung ấy từ trước đến nay mình đã biết, đã nghe nói đến, rồi cho rằng không có gì mới...

Từ thực tế ấy, tôi cho rằng quá trình tuyên truyền, thực hiện cuộc vận động, vấn đề trước tiên cần làm là phải thống nhất cao về nhận thức cho mọi tầng lớp nhân dân. Đây không phải là “đợt học” mà là “sự học”. Học để làm người. Không phải học trong một giai đoạn mà là học cả đời người. Cuộc vận động này không phải lần đầu tiên chúng ta đề cập đến đạo đức Hồ Chí Minh mà là hành động nhằm xốc lại, chỉnh đốn lại để tạo bước đột phá. Cũng giống như chiếc áo ta đang mặc, bây giờ là lúc giặt, là cho phẳng phiu chứ không phải là sắm một cái áo mới... Tấm gương đạo đức của Bác biểu hiện hằng ngày, hằng giờ từ những việc làm nhỏ nhất của mỗi cá nhân, tập thể, chứ không phải là một triết lý cao siêu từ trên trời rơi xuống. Từ ông giáo sư cho đến người mù chữ, ai cũng có khả năng noi theo tấm gương của Bác. Một hành động nghĩa hiệp bênh vực người hèn yếu; một hành động nhặt được của rơi đem trả người đánh mất; nhường cơm, sẻ áo, giúp đỡ người già, người nghèo, người tàn tật; hành động nhường chỗ cho cụ già, phụ nữ khi đi xe buýt; thẳng thắn phê bình những thói hư, tật xấu của bạn bè, đồng nghiệp... khi ta làm những việc đó chính là lúc ta đang học tập, làm theo gương đạo đức của Bác. Công tác tuyên truyền, giáo dục của các cấp, các ngành cần đi vào những vấn đề, chi tiết cụ thể, sinh động trong cuộc sống thường ngày như vậy, chứ không chỉ thuyết giảng những vấn đề lý luận chung chung...

NGUYỄN KIM THANH