Tư duy mới tạo nên bước chuyển

Từng có thời gian công tác dưới mái trường Học viện Hậu cần nên ấn tượng của tôi về đồng chí Phan Tùng Sơn luôn thật rõ nét. Đó là một người thầy miệt mài với sự nghiệp “trồng người”, quyết đoán trong hành động nhưng hòa đồng, gần gũi với đồng nghiệp và cấp dưới. Nhiều hôm, thấy ông dành cả buổi chỉ để tiếp chuyện một học viên đang băn khoăn về đề tài tốt nghiệp, hay một giảng viên trẻ mới vào nghề say mê nghiên cứu khoa học. Tôi còn nhớ, tại diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh Sơn La năm 2021, giữa lúc đang dõi theo khung diễn tập, ông liền quay sang nói với cán bộ đi cùng: “Học viên ra trường giỏi về lý thuyết là một điều cần thiết nhưng về đơn vị phải thực sự làm chủ được công việc. Chất lượng đào tạo của Học viện phải được học viên khẳng định bằng hiệu quả công tác ở đơn vị!”. Có lẽ từ cách nghĩ thẳng thắn, đầy trách nhiệm ấy, đồng chí Phan Tùng Sơn đã “truyền lửa” cho hành trình đổi mới, chuẩn hóa và hiện đại hóa giáo dục, đào tạo (GD-ĐT) cán bộ ngành HC-KT.

Lãnh đạo Bộ Quốc phòng trao Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng tặng Trung tướng Phan Tùng Sơn (ngoài cùng, bên trái) và các nhà giáo được công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Giáo sư năm 2024. Ảnh: THANH TUYỀN

Đồng chí Phan Tùng Sơn từng chia sẻ, sinh ra tại tỉnh Thái Nguyên, song ông lại được thừa hưởng truyền thống ham học, tinh thần vượt khó của vùng đất quê hương cách mạng xã Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh-quê hương cha ông. Có lẽ chính sự hòa quyện ấy đã tạo nên phong thái bộc trực, cương nghị của ông từ những ngày còn là học viên Học viện Hậu cần, cho đến khi trực tiếp phục vụ tại chiến trường Vị Xuyên và kinh qua nhiều cương vị công tác ở Quân khu 1, Quân khu 2, Quân đoàn 34.

Tháng 3-2023, Trung tướng Phan Tùng Sơn nhận nhiệm vụ Giám đốc Học viện Hậu cần, thời điểm năm bản lề với không ít thách thức. Tổ chức, lực lượng trong toàn quân đang được điều chỉnh theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, yêu cầu sáp nhập hậu cần và kỹ thuật đặt ra những bài toán mới về chương trình, giáo trình, biên chế và cơ sở vật chất đào tạo. Việc chuyển đổi số, chuẩn hóa đội ngũ giảng viên, đòi hỏi Học viện phải thay đổi toàn diện từ tư duy, mô hình tổ chức quản lý, phương pháp đào tạo và cách thức điều hành. Là người “thuyền trưởng”, Trung tướng Phan Tùng Sơn trăn trở: “Làm sao để đổi mới mà vẫn giữ vững bản sắc, mỗi học viên ra trường không chỉ giỏi lý thuyết mà đủ năng lực thực hành ngay ở đơn vị?”. Từ suy nghĩ ấy, đồng chí cùng Đảng ủy, Ban giám đốc Học viện đã bám sát các nghị quyết, đề án, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về đổi mới công tác GD-ĐT, đặc biệt là phương châm “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) của đơn vị”, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, đột phá đổi mới toàn diện công tác GD-ĐT và nghiên cứu khoa học.

Trong nhiều lần phát biểu, Trung tướng Phan Tùng Sơn nhấn mạnh: Giáo dục trong Quân đội không thể dừng ở truyền thụ kiến thức, mà phải trực tiếp xây dựng, hoàn thiện năng lực tổ chức bảo đảm, chỉ huy, hiệp đồng tác chiến, tức là tạo ra sức mạnh chiến đấu thực tế. Quả thật vậy, trước đòi hỏi cấp thiết về đào tạo Chủ nhiệm HC-KT cho toàn quân, trong điều kiện thời gian gấp, với vai trò “kiến trúc sư trưởng”, đồng chí cùng tập thể Ban Thường vụ Đảng ủy quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo điều chỉnh, bổ sung, xây dựng mới chương trình đào tạo Chủ nhiệm HC-KT trung, lữ đoàn, đồng thời tổ chức đào tạo kịp thời. Nhờ vậy, toàn bộ hệ thống quy trình đào tạo của Học viện được vận hành một cách hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, tổ chức, biên chế và thực tiễn xây dựng cán bộ ngành HC-KT, tài chính thời kỳ mới.

Trung tướng Phan Tùng Sơn đặc biệt chú trọng chỉ đạo đổi mới toàn diện về cả tư duy, cách thức, phương pháp tổ chức các cuộc diễn tập theo hướng kết hợp giữa phương pháp huấn luyện truyền thống với ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số. Học viện Hậu cần là một đơn vị tiên phong trong tổ chức diễn tập sư đoàn bộ binh biên chế hỏa lực mạnh, có biên chế Trung đoàn pháo binh, sát với thực tiễn tổ chức biên chế mới của Quân đội.

Tư tưởng đào tạo gắn với SSCĐ được đồng chí Giám đốc thể hiện rõ qua việc chủ động gắn kết mạnh mẽ giữa giảng đường và đơn vị. Học viện đã tổ chức nhiều đoàn cán bộ, giảng viên, học viên đi nghiên cứu thực tế tại các đơn vị chủ lực trong toàn quân. Hành trình ra Trường Sa, nhà giàn DK1, về các quân đoàn, sư đoàn trở thành những “giờ học mở” giữa thao trường. Đặc biệt, học viên chuyên ngành doanh trại được thực tập kết hợp tham gia các dự án ổn định dân cư ở Cao Bằng, Thái Nguyên-những vùng khó khăn thuộc Quân khu 1; qua đó, được rèn luyện, tích lũy kinh nghiệm quý báu cho công tác sau này. Đáng mừng là qua khảo sát, tuyệt đại đa số cán bộ trẻ mới ra trường đều đáp ứng tốt yêu cầu thực tiễn đơn vị, chất lượng được nâng lên; đó là minh chứng cho những bước đi mới, hiệu quả trong kiến tạo bước chuyển đào tạo cán bộ HC-KT, tài chính Quân đội giai đoạn mới.

Thúc đẩy nghiên cứu gắn với ứng dụng

Với Trung tướng Phan Tùng Sơn, nghiên cứu khoa học không phải là việc của riêng đội ngũ chuyên gia, mà là đòi hỏi trực tiếp từ thực tiễn huấn luyện và chiến đấu. Một công trình khoa học chỉ thật sự có giá trị khi giải quyết được bài toán mà thực tiễn đơn vị đang cần. Từ quan điểm ấy, trước yêu cầu phát triển lý luận và thực tiễn công tác HC-KT, tài chính quân đội, Trung tướng Phan Tùng Sơn đã trực tiếp chủ nhiệm nhiều đề tài khoa học và chỉ đạo sát sao công tác nghiên cứu. Nhờ đó tiến độ và chất lượng các đề tài, sáng kiến, giáo trình, tài liệu chuyên ngành của Học viện đều có bước phát triển bứt phá.

Trung tướng Phan Tùng Sơn (thứ hai, từ phải sang) kiểm tra, động viên các lực lượng trong buổi đón học viên năm 2025. Ảnh: THANH TUYỀN

Nhiều công trình, sản phẩm nghiên cứu khoa học của Học viện đã được chuyển giao công nghệ, ứng dụng vào thực tiễn. Điển hình là đề tài “Hoàn thiện phương thức bảo đảm hậu cần sư đoàn bộ binh được biên chế hỏa lực mạnh trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc”, do Trung tướng Phan Tùng Sơn làm chủ nhiệm đã được nghiệm thu xuất sắc và chuyển giao cho Sư đoàn 10 (Quân đoàn 34). Đây là công trình tiêu biểu cho cách làm nghiên cứu-ứng dụng-huấn luyện khép kín từ giảng đường Học viện đến thao trường. Khi tiếp nhận, chỉ huy Sư đoàn 10 đánh giá, đây là bộ khung lý luận-thực tiễn giúp đơn vị tổ chức bảo đảm hậu cần hiệu quả hơn, rút ngắn thời gian chuẩn bị chiến đấu, tăng cường sức cơ động và khả năng bảo đảm bền vững.

Cùng với chuỗi đề tài do đồng chí Phan Tùng Sơn chủ trì và tham gia: “Phát triển lý luận bảo đảm hậu cần tác chiến tiến công chiến lược” (2023), “Phát triển lý luận bảo đảm hậu cần chiến dịch phòng ngự” (2024), “Nghiên cứu xây dựng thế trận HC-KT tác chiến phòng thủ quân khu” (2025)... đã góp phần bổ sung, hoàn thiện hệ thống lý luận hậu cần chiến dịch, chiến lược của Quân đội trong giai đoạn hiện nay. Dưới sự chỉ đạo của Trung tướng Phan Tùng Sơn, chỉ trong 3 năm (2023-2025), Học viện đã nghiên cứu, hoàn thành và nghiệm thu hàng trăm đề tài ở các cấp, vượt xa chỉ tiêu Đại hội Đảng bộ Học viện lần thứ XXII đề ra. Nhiều kết quả nghiên cứu khoa học của Học viện được chuyển giao cho các đơn vị, tiêu biểu như: Các quy trình ủ men thức ăn thừa, chế biến thực phẩm bảo quản dài ngày, sản xuất thịt hộp, bảo đảm khẩu phần ăn dã ngoại đã được chuyển giao cho Lữ đoàn Tàu ngầm 189, Quân đoàn 34, Quân khu 5, Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội, Bộ tư lệnh Cảnh sát biển, Binh đoàn 15, phục vụ hiệu quả trong huấn luyện, SSCĐ và cứu trợ nhân dân vùng bão lũ.

Tiềm lực khoa học của Học viện không ngừng được nâng cao. Những năm qua, dưới sự chỉ đạo của đồng chí Giám đốc, Học viện đã tổ chức nhiều hội thảo khoa học các cấp, được Hội đồng Khoa học Bộ Quốc phòng đánh giá “đạt chuẩn lý luận và tính thực tiễn cao”. Đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học của Học viện phát triển vượt bậc. Cá nhân Trung tướng Phan Tùng Sơn được bổ nhiệm chức danh Giáo sư năm 2024.

Những đóng góp của Trung tướng Phan Tùng Sơn đã góp phần quan trọng vào những kết quả, thành tích tiêu biểu xuất sắc của Học viện Hậu cần. Từ năm 2023 đến nay, Học viện luôn là lá cờ đầu trong Phong trào Thi đua Quyết thắng toàn quân, 3 năm liền được tặng Cờ thi đua của Bộ Quốc phòng và Chính phủ. Đặc biệt, tháng 8-2025, Học viện Hậu cần vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân lần thứ hai. Cá nhân đồng chí Giám đốc Học viện được vinh danh Nhà giáo tiêu biểu toàn quốc, được Tổng Bí thư và Thủ tướng Chính phủ gặp mặt, tuyên dương.

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Cuộc thi viết "Những tấm gương bình dị mà cao quý lần thứ 17" xem các tin, bài liên quan.