Quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam - Xlô-va-ki-a đang có thêm động lực mới để tiếp tục phát triển. Nhận lời mời của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng Xlô-va-ki-a R.Phi-sô đã bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam.

Đây là lần đầu tiên của người đứng đầu Chính phủ Xlô-va-ki-a thăm Việt Nam kể từ khi nước này tách khỏi Tiệp Khắc năm 1993. Tuy nhiên, lịch sử quan hệ hai nước thì đã có truyền thống gắn bó từ lâu. Năm 1950, Tiệp Khắc là một trong số những nước đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với nước Việt Nam dân chủ cộng hòa non trẻ, đặt nền móng cho sự phát triển quan hệ hữu nghị bền chặt và sự hợp tác nhiều mặt giữa hai nước trong hơn nửa thế kỷ qua. Người dân Việt Nam không bao giờ quên sự ủng hộ và giúp đỡ quý báu của nhân dân Tiệp Khắc với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước của Việt Nam.

Nằm ở trung tâm châu Âu, với diện tích hơn 49 nghìn ki-lô-mét vuông, dân số 5,43 triệu người, Xlô-va-ki-a thuộc nhóm nước nhỏ. Mặc dù tài nguyên thiên nhiên nghèo nàn và gặp không ít khó khăn trong quá trình chuyển đổi kinh tế kể từ khi tách khỏi Tiệp Khắc, nhưng với chính sách kinh tế hợp lý, Xlô-va-ki-a đã đạt được nhiều thành tích ấn tượng. Theo đánh giá của Ngân hàng thế giới, Xlô-va-ki-a hiện là nước có mức tăng trưởng GDP thuộc loại cao nhất trong EU (năm 2007 đạt 8%). Năm 2004, Xlô-va-ki-a gia nhập Liên minh châu Âu (EU), mở ra cơ hội thuận lợi cho việc hội nhập sâu vào nền kinh tế khu vực, thu hút thêm đầu tư và thúc đẩy việc chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế. Từ đầu năm 2009, Xlô-va-ki-a sẽ chính thức gia nhập khu vực đồng ơ-rô.

Sau khi Xlô-va-ki-a trở thành quốc gia độc lập, Việt Nam và Xlô-va-ki-a tuyên bố kế thừa các mối quan hệ giữa Việt Nam và Tiệp Khắc trước đây. Lãnh đạo hai nước đều coi trọng mối quan hệ hữu nghị truyền thống và mong muốn thúc đẩy, đưa mối quan hệ này lên tầm cao mới, nhất là sau khi Xlô-va-ki-a trở thành thành viên chính thức của Liên minh châu Âu (EU). Những chuyến thăm viếng thường xuyên giữa hai nước chẳng những tạo động lực thúc đẩy quan hệ chính trị, mà còn đặt cơ sở để Việt Nam và Xlô-va-ki-a mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực, nhất là về kinh tế và thương mại. Chính vì thế mà dù điều kiện địa lý xa cách nhưng quan hệ Việt Nam – Xlô-va-ki-a luôn phát triển tốt đẹp.

Một thuận lợi là hai nước có những lĩnh vực đã từng hợp tác trong quá khứ như cơ khí, đóng tàu, sửa chữa tàu thủy, hóa chất, xây dựng cơ sở hạ tầng, công nghiệp nhẹ (dệt, giày da, chế biến thực phẩm)… Cộng đồng Việt Nam tại Xlô-va-ki-a hiện có hơn 5.000 người luôn được phía bạn đánh giá cao vì nỗ lực làm cầu nối cho tình hữu nghị giữa hai dân tộc. Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Xlô-va-ki-a được thành lập từ năm 1997 và đã nêu ra nhiều lĩnh vực có thể hợp tác. Tuy nhiên, quan hệ kinh tế, thương mại hiện nay chưa tương xứng với tiềm năng và nhu cầu của hai nước. Năm 2007, kim ngạch thương mại hai chiều mới chỉ đạt 75 triệu USD. Các chương trình hợp tác mới chủ yếu dừng ở những định hướng.

Trong bối cảnh đó, chuyến thăm của Thủ tướng R.Phi-sô sẽ là cơ hội thuận lợi để hai bên thảo luận, tìm biện pháp đưa những phương hướng đã thỏa thuận thành những dự án hợp tác cụ thể. Đây sẽ là một trong những chủ đề chính trong cuộc hội đàm của Thủ tướng R.Phi-sô với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, cũng như trong các cuộc hội kiến của Thủ tướng với Tổng bí thư Nông Đức Mạnh và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng.

Chúng ta tin tưởng trên nền móng của quan hệ truyền thống, với tiềm năng và mong muốn của cả hai phía, chuyến thăm của Thủ tướng R.Phi-sô sẽ thành công tốt đẹp, góp thêm động lực giúp quan hệ Việt Nam - Xlô-va-ki-a tiếp tục phát triển, đem lại nhiều kết quả thiết thực.