Bài 1: Việc khó - có bộ đội

Làm những việc gì mà địa phương và nhân dân cần? Đây luôn là điều trăn trở, là câu hỏi đặt ra đối với cấp ủy, chỉ huy các cấp trong LLVT tỉnh Hòa Bình đối với quá trình tham mưu cho cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương.

Quân-dân gắn kết, làng bản ấm no

Cách đây hơn chục năm, chúng tôi đã biết đến một mô hình độc đáo ở tỉnh Hòa Bình liên quan chặt chẽ đến xây dựng “thế trận lòng dân” trong khu vực phòng thủ, đó là toàn tỉnh triển khai Đề án xây dựng mô hình “Làng, bản văn hóa-quốc phòng” ở các xã vùng sâu, vùng đặc biệt khó khăn. Đề án này do Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hòa Bình lãnh đạo, chỉ đạo và Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh là cơ quan chủ trì phối hợp với cấp ủy, chính quyền các huyện, thành phố trong tỉnh tổ chức triển khai thực hiện. Địa phương đầu tiên trong tỉnh được lựa chọn xây dựng thí điểm, đó là thôn Bãi Tam thuộc xã Đú Sáng, huyện Kim Bôi.  

Đại diện Ban CHQS huyện Lạc Sơn trao xe đạp tặng các em học sinh nghèo vượt khó của huyện Lạc Sơn, tháng 9-2022. 

Từ kết quả triển khai mô hình thí điểm thành công ở một thôn khó khăn và phức tạp nhất lúc bấy giờ, theo thời gian, mô hình “Làng, bản văn hóa-quốc phòng” đã từng bước được nhân rộng trong toàn tỉnh. Những bản, làng, thôn, xóm ở các xã vùng sâu, vùng đặc biệt khó khăn của tỉnh cũng từ đó từng ngày “thay da đổi thịt”, mang đậm dấu ấn Bộ đội Cụ Hồ. 

Đại tá Quách Đăng Phú, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Hòa Bình cho chúng tôi biết, qua hơn 10 năm triển khai thực hiện đề án, đến nay LLVT tỉnh đã chủ trì phối hợp tổ chức xây dựng thành công được gần 20 làng, bản. Vì đây là mô hình, việc làm mới của LLVT tỉnh nên trong quá trình vừa làm vừa bổ sung, rút kinh nghiệm, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc nảy sinh trong thực tiễn. Với mục tiêu: “Làng bản ấm no, không còn đói nghèo; sạch đường, đẹp ngõ, không có dịch bệnh; gia đình hòa thuận, con cháu thảo hiền; làng xóm yên vui”, cơ quan quân sự các cấp trong tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể địa phương tập trung xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh; đầu tư xây mới và cải tạo nâng cấp hạ tầng cơ sở; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của từng đồng bào dân tộc; vận động nhân dân từng bước loại bỏ các hủ tục trong đời sống...

Mô hình được nhân dân đồng thuận và tích cực ủng hộ, các địa phương trong tỉnh Hòa Bình nở rộ phong trào cán bộ và nhân dân hiến đất làm đường giao thông nông thôn với tổng số hàng chục nghìn mét vuông đất; bộ đội cũng trực tiếp giúp đỡ xây dựng được hơn 60 mô hình tiêu biểu về “V-A-C-R” (vườn, ao, chuồng, rừng) trong các hộ dân, đem lại thu nhập cao cho bà con. Bộ đội không chỉ tuyên truyền vận động bà con cách ăn, ở hợp vệ sinh mà còn tự bỏ kinh phí và huy động hàng nghìn ngày công của cán bộ, chiến sĩ để xây mới hàng trăm nhà vệ sinh tự hoại, di dời cơ bản số chuồng trại chăn nuôi của bà con ra xa nơi ở... đã góp phần quan trọng thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào trong quá trình xây dựng đời sống văn hóa mới, tiến bộ.

Bám địa bàn gian khó

Một điều thật thú vị, đó là LLVT tỉnh Hòa Bình triển khai thực hiện đề án xây dựng mô hình “Làng, bản văn hóa-quốc phòng” được mấy năm thì toàn quân phát động Phong trào thi đua “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”. Như tiếp thêm động lực để bộ đội “bám dân, bám bản”, cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh Hòa Bình lại bắt tay vào một “cuộc đua mới” trên tinh thần "nói cho dân hiểu, làm cho dân tin” để cùng với dân thực hiện bằng được mục tiêu về đích nông thôn mới.

Bộ CHQS tỉnh Hòa Bình tặng cây giống và hướng dẫn kỹ thuật trồng cho bà con xóm Bãi Tam, xã Đú Sáng (huyện Kim Bôi), tháng 4-2019. 

Đại tá Triệu Kim Thắng, Phó chính ủy Bộ CHQS tỉnh Hòa Bình nhớ lại, hơn 10 năm trước nhiều địa phương cấp xã trong tỉnh chỉ đạt 5/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới; một số tiêu chí hết sức khó khăn như đường giao thông, thủy lợi nội đồng, nước sạch, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, y tế, số hộ nghèo... Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh đã thống nhất chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo LLVT tỉnh chọn đột phá thi đua vào những tiêu chí khó này và hướng tập trung vào những xã ở địa bàn đặc biệt khó khăn.

Cơ quan quân sự các cấp trong tỉnh đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương chủ trương và nhiều giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện sát, đúng. Một cách làm thể hiện rõ sự linh hoạt, sáng tạo của LLVT, đó là khi địa phương (tỉnh, huyện, xã) tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ và diễn tập chiến đấu phòng thủ thì cơ quan quân sự các cấp đều tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương đầu tư xây dựng từ một đến hai công trình mang tính lưỡng dụng. Trong 10 năm qua, LLVT tỉnh đã huy động hàng vạn ngày công của cán bộ, chiến sĩ lực lượng thường trực và dân quân tự vệ cùng với nhân dân các địa phương làm mới hàng chục ki-lô-mét đường bê tông, hàng trăm ki-lô-mét đường cấp phối; sửa chữa, xây mới nhiều công trình dân sinh ở các xã, bản vùng đặc biệt khó khăn.

Sự góp sức, chung tay của cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh Hòa Bình đã làm thay đổi mạnh mẽ các bản làng, thôn xóm ở những địa phương trong tỉnh. Nhiều xã trước đây trong diện khó khăn thì nay đã hoàn thành và đạt được cơ bản các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới. Kết quả đó đã được cấp ủy, chính quyền địa phương, Quân khu và Bộ Quốc phòng ghi nhận, đánh giá cao và nhiều địa phương trong cả nước đến tham quan, nghiên cứu, học tập. LLVT tỉnh Hòa Bình được Ban Dân vận Trung ương tặng Bằng khen “Đơn vị có mô hình dân vận khéo”.

(còn nữa)

Bài và ảnh: NGUYỄN MẠNH DŨNG