Phát biểu khai mạc tọa đàm, ông Nguyễn Sơn Tùng, Phó tổng biên tập Báo Xây dựng cho biết, cùng với việc đưa các tuyến cao tốc vào khai thác, việc xây dựng hệ thống công trình dịch vụ đồng bộ, trong đó, có trạm dừng nghỉ, trở thành nội dung quan trọng, gắn trực tiếp với an toàn giao thông và chất lượng phục vụ.

 Ông Nguyễn Sơn Tùng, Phó tổng biên tập Báo Xây dựng phát biểu khai mạc tọa đàm.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy một số trạm dừng nghỉ trên các tuyến cao tốc đã đưa vào vận hành vẫn chưa đồng đều về chất lượng. Công tác tổ chức khai thác, vệ sinh môi trường và quản lý giá dịch vụ còn bộc lộ nhiều bất cập. Điều này đặt ra yêu cầu cần có cách tiếp cận bài bản, chuyên nghiệp hơn. Trong đó, việc xây dựng và áp dụng quy chuẩn chung về chất lượng dịch vụ trạm dừng nghỉ là nội dung rất đáng quan tâm.

Theo bà Phan Thị Thu Hiền, Phó cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Xây dựng), quy chuẩn chất lượng dịch vụ trạm dừng nghỉ hiện đã được quy định đầy đủ. So với các tuyến quốc lộ, trạm dừng nghỉ trên cao tốc được bổ sung hai công trình bắt buộc: Trạm cấp nhiên liệu và trạm phục vụ cấp cứu, cứu hộ phương tiện. Theo quy hoạch mạng lưới cao tốc Bắc-Nam phía Đông, có 24 trạm dừng nghỉ. Hiện 21 trạm đã triển khai đấu thầu và ký hợp đồng; trong đó, 4 trạm đã hoàn thiện và khai thác, 17 trạm còn lại dự kiến hoàn thành vào ngày 31-12 tới.

Bà Phan Thị Thu Hiền, Phó cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Xây dựng) phát biểu tại tọa đàm.

Ông Đặng Văn Chung, Phó chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam nhấn mạnh, kết cấu hạ tầng của cao tốc bắt buộc phải có trạm dừng nghỉ. Khi tuyến đường được thông xe, trạm dừng nghỉ phải được đưa vào hoạt động đồng thời; không thể tồn tại tình trạng đường thông xe nhưng trạm dừng nghỉ chưa có. Đây là yêu cầu tối thiểu để đảm bảo sinh hoạt, an toàn và sức khỏe cho lái xe. Quy chuẩn trạm dừng nghỉ hiện hành đã rất đầy đủ, tuy nhiên, cần bổ sung các tiêu chí về chất lượng để nâng cao mức phục vụ, đáp ứng kỳ vọng của người dân.

Ông Đặng Văn Chung cho rằng, cần rút kinh nghiệm từ những mô hình không hiệu quả. Có trường hợp trạm dừng nghỉ thu phí sử dụng nhà vệ sinh gây bức xúc dư luận, trong khi các trạm xăng dầu lại phục vụ miễn phí. Điều này làm giảm niềm tin của người sử dụng và ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác. Một thực tế khác là nhiều đơn vị tham gia đầu tư, vận hành phải chia sẻ lợi nhuận qua nhiều tầng nấc, thiếu minh bạch, từ đó tác động trực tiếp đến chất lượng dịch vụ. 

Quang cảnh tọa đàm. 

Từ góc độ đơn vị kinh doanh vận tải, ông Đỗ Văn Bằng, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Minh Thành Phát cho rằng, trách nhiệm về chất lượng dịch vụ trạm dừng nghỉ là của toàn bộ quá trình, từ cấp phép xây dựng, cấp phép hoạt động đến quản lý khi vận hành. Khi các nhà đầu tư đấu thầu hoặc chỉ định thầu để xây dựng trạm dừng nghỉ, sau đó lại cho đơn vị khác thuê để khai thác và vận hành, dẫn đến nhiều tầng lớp quản lý, hoạt động, khiến chất lượng dịch vụ chưa bảo đảm.

Ông Trần Đức Giang, đại diện Ban triển khai các dự án trạm dừng nghỉ của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, đơn vị đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp nhằm sớm đưa các trạm dừng nghỉ vào hoạt động. Hiện nay, đang ưu tiên khẩn trương xây dựng các hạng mục thiết yếu như khu nghỉ ngơi cho lái xe, bãi đỗ xe, khu vệ sinh…, phấn đấu hoàn thành trước ngày 31-12-2025, phục vụ hành khách và phương tiện tham gia giao thông trên tuyến cao tốc.

Trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.

Bà Phan Thị Thu Hiền nhấn mạnh, việc bàn giao mặt bằng sạch và các thủ tục pháp lý liên quan đến địa phương, các bộ, ngành phải đồng bộ, nhanh chóng mới tạo điều kiện cho nhà đầu tư hoàn thiện các trạm dừng nghỉ kịp tiến độ. Lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam mong muốn các chủ đầu tư, nhà khai thác quan tâm phục vụ đa dạng nhu cầu của người tham gia giao thông, trong đó có vận tải hàng hóa, nhu cầu xếp hàng, không chỉ vận tải hành khách.