QĐND Online - Tết Nguyên đán này đồng bào Bana làng Krét Krót, xã H’ra (Mang Yang, Gia Lai) thật rộn ràng. Các năm trước, theo tà đạo Hà Mòn, nhiều hộ trong làng không biết xuân là gì. Nhưng từ hai năm nay đã khác, bà con dặn nhau ăn Tết to mừng năm mới thêm đậm đà tình quân dân cá nước.

Trưởng thôn Đinh Cơ hoan hỷ nói: “Trước đây bà con có người ăn Tết, người không. Từ ngày có bộ đội Ban CHQS huyện Mang Yang về tổ chức cho bà con vui xuân, 137 hộ trong làng đều chuẩn bị Tết. Bộ đội còn động viên bà con làm cỏ, quét vôi nhà mả, nhiều hộ nghèo trước đó đã được thịt, bánh để ăn Tết. Năm ngoái đây, bộ đội giúp bà con dọn dẹp vệ sinh, treo cờ Tổ quốc, mổ heo làm bánh chưng, bánh tét; trang trí nhà sinh hoạt cộng đồng, chặt nhành mai trong rừng về cắm đèn xanh đỏ, rồi lập bàn thờ Tổ quốc, nghe Chủ tịch nước chúc Tết, đón Giao thừa. Vui lắm”.

Già làng Đinh Đớt, 75 tuổi, người đã nhường cả hai nhà của mình cho các tổ công tác của Ban CHQS huyện và Huyện ủy về ở, trầm ngâm khi kể về cơn lốc tà đạo Hà Mòn tràn qua vùng này. Từ vùng quê yên lành, nghe theo kẻ xấu âm mưu chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, người dân làng Krét Krót và một số làng của xã H’ra bỏ bê nương rẫy, kéo nhau vào rừng dựng chòi sống, bữa đói bữa no. Ông nói: “Nhà Gyun đó, đang sức dài vai rộng làm ăn đang khấm khá vậy mà bán nhà, bán cả bộ cồng chiêng để làm kiếp con nhím, con chồn, thấy người là bỏ chạy, khổ đến tận cùng mà vẫn dại dột nghĩ rằng sẽ có ngày sung sướng. Mình cùng trưởng thôn và bộ đội huyện thuyết phục mấy lần mới về. Bây giờ thì gia đình nhà Gyun và nhiều hộ khác đã sáng mắt ra rồi. Chuẩn bị Tết rôm rả lắm”.

Ban CHQS huyện cùng già làng Đinh Đớt trao đổi công việc của làng.

Thượng tá Nguyễn Xuân Phi, Chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện Mang Yang là người có mặt thường xuyên ở các làng của xã H’ra. Vẫn con người xông xáo của 18 năm trước khi là Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 1, Sư đoàn 2 mà chúng tôi đã gặp. Anh nói: “H’ra từng là điểm nóng về tà đạo Hà Mòn xâm nhập. Chúng tôi phối hợp với tổ công tác của Huyện ủy thường xuyên bám nắm, vận động hàng trăm hộ của làng Krét Krót và cả làng Bơ Chắc từ bỏ tà đạo. Ban chỉ huy cắt cử cán bộ giúp bà con sửa chữa nhà cửa, khôi phục lại sản xuất, hướng dẫn chăn nuôi; quyên góp mua tặng đồng bào các nhu yếu phẩm như: cá, mắm, quần áo; cùng Hội chữ thập đỏ huyện liên hệ với các nhà hảo tâm ở các nơi tặng 1.780 suất quà, trị giá hơn 530 triệu đồng cho H’ra và một số xã khác”. Còn Thượng tá Phan Giang Nam, Chính trị viên Ban CHQS huyện thì cho rằng, thuyết phục, vận động đồng bào trước hết phải khôi phục văn hóa truyền thống, đây là sợi dây bền chặt để kết nối bà con trong làng, trong xã gắn bó với nhau hơn.

Bà con bảo nhau, có bộ đội về, chân tay ai cũng muốn nhảy múa. Ngày hội văn hóa đoàn kết quân dân dập dìu tiếng hát lời ca. Các cô gái chàng trai Bana mặc những bộ quần áo thổ cẩm đẹp nhất, tay trong tay múa xoang cùng bộ đội bên ánh lửa hồng. Cũng từ ý tưởng này, hội thi gõ cồng chiêng, hát ru, múa xoang tại 3 làng Kret, Krot, Bơ Chắc, Kdung 1 diễn ra tưng bừng. Lãnh đạo tỉnh và huyện, các xã bên về dự thật đông. Nhiều năm theo tà đạo Hà Mòn, cồng chiêng của làng đã bị bán hoặc thất lạc. Ban CHQS đứng ra mượn cồng chiêng cho thanh niên tập, lại vận động các già làng biết gõ chồng chiêng truyền nghề cho con cháu. Hội thi thành công hơn mong đợi. Làng Krét Krót giành giải nhất được Tỉnh ủy Gia Lai đã tặng bộ cồng chiêng 17 chiếc. Làng Bơ Chắc giải nhì cũng đã được UBND huyện  tặng một bộ. Đến nay, ba làng của H’ra đều có tiếng cồng chiêng vang lên trong các dịp lễ hội và trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống người dân nơi đây.

Đội cồng chiêng làng Krét Krót.

Chỉ vào nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng, Trưởng thôn Đinh Cơ khoe phông chữ còn trên sân khấu: “Hội nghị tuyên bố xóa bỏ tà đạo Hà mòn tại làng Krét Krót”. Anh quả quyết: “Làng mình phối hợp với bộ đội huyện chọn ngày 22-12, kỷ niệm 70 năm thành lập Quân đội làm ngày ký kết. Bây giờ không ai theo Hà Mòn nữa, chỉ lo làm ăn thôi”.

Bộ cồng chiêng của làng do Tỉnh ủy tặng hiện được giữ trang trọng tại nhà sinh hoạt. Già làng Đinh Đớt nói, ngày Tết bộ cồng chiêng này sẽ ngân lên báo hiệu mùa xuân mới tràn ngập niềm vui sẽ về với người Bana.

Bài và ảnh: HỒNG VÂN