Ưu thế vượt trội nhờ nền tảng công nghệ

So với mô hình ngân hàng truyền thống và ngay cả đối với ngân hàng điện tử thì NHS có nhiều điểm khác biệt và mang lại nhiều lợi thế cạnh tranh hơn. Nếu như ngân hàng điện tử (Internet banking) chỉ cho phép khách hàng thực hiện một số tính năng đơn giản như thanh toán, chuyển tiền hay kiểm tra số dư tài khoản thì NHS có thể cung cấp tất cả các sản phẩm dịch vụ trực tuyến thông qua thiết bị di động. Bên cạnh đó, với nền tảng mô hình hoạt động số hóa, NHS sẽ cung cấp nhiều sản phẩm tài chính mới như: Thanh toán di động, cho vay tiêu dùng tín chấp trên nền tảng công nghệ phân tích dữ liệu tiên tiến, sản phẩm bảo hiểm số, đầu tư số... Thông qua tự động hóa quy trình, NHS giúp giảm chi phí, tăng tốc độ xử lý và bảo đảm hiệu quả vận hành. 

Theo Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Kim Anh, toàn ngành ngân hàng thống nhất quan điểm phát triển NHS là vấn đề chiến lược chứ không đơn thuần chỉ là một dự án công nghệ. Theo đó, các ngân hàng cần thay đổi tư duy, lấy khách hàng là trung tâm, chú trọng xây dựng cơ sở dữ liệu lớn cùng với việc thay đổi văn hóa kinh doanh, phương thức quản trị, đầu tư công nghệ, tích hợp kênh phân phối… Để đẩy mạnh phát triển NHS, Vụ Thanh toán-NHNN cho biết, thời gian tới, NHNN tiếp tục xây dựng cơ chế, chính sách và ban hành các quy định quản lý tạo môi trường thuận lợi cho các ngân hàng, tổ chức trung gian thanh toán đổi mới sáng tạo; ứng dụng mạnh mẽ các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0 vào hoạt động ngân hàng, thanh toán. 

leftcenterrightdel
 Khách hàng trải nghiệm dịch vụ ngân hàng tại không gian giao dịch công nghệ số Vietcombank Digital Lab.

Ông Nguyễn Đình Thắng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) kiêm Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp phần mềm Việt Nam nhận định, chuyển đổi số sẽ là xu hướng tất yếu của các doanh nghiệp. Ở thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0 như hiện nay, ngân hàng nào chuẩn bị tốt về hạ tầng công nghệ sẽ “thắng” trong cuộc đua giai đoạn hội nhập. Nắm bắt được xu thế về chuyển đổi số, LienVietPostBank đã nghiên cứu và xây dựng thành công ứng dụng Ví Việt - giải pháp chuyển đổi NHS và cũng là sản phẩm công nghệ chủ lực của ngân hàng này. Đồng thời, đã triển khai Ví Việt tới hơn 3 triệu người dùng và 500.000 điểm chấp nhận thanh toán. Sắp tới, LienVietPostBank sẽ ra mắt sản phẩm tích hợp tất cả dịch vụ của ngân hàng, bao gồm: Ví điện tử, NHS, dịch vụ khách hàng nằm gọn trong một ứng dụng, triển khai cho vay tiêu dùng trực tuyến để hạn chế "tín dụng đen"…

Không nằm ngoài xu thế, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cũng đã tạo ra không gian giao dịch công nghệ số Vietcombank Digital Lab hoạt động khá hiệu quả. Với Vietcombank Digital Lab, thay vì phải xếp hàng chờ đợi tại quầy, khách hàng dễ dàng khởi tạo các giao dịch nộp tiền, rút tiền, chuyển khoản, đăng ký dịch vụ ngân hàng điện tử, mở tài khoản hay trải nghiệm các tiện ích khác với nhiều tính năng vượt trội về công nghệ. Kết nối hệ thống tự động từ Vietcombank Digital Lab với hệ thống giao dịch của Vietcombank sẽ giúp khách hàng thực hiện các giao dịch nhanh chóng. 

Chủ động ngăn ngừa những rủi ro

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế nêu trên, quá trình triển khai NHS cũng đặt ra nhiều thách thức cho ngành ngân hàng. Đầu tiên là trong quản lý điều hành, khi ngân hàng chuyển đổi hoạt động quản trị, điều hành, cung ứng dịch vụ ngân hàng theo mô hình kinh doanh mới, đòi hỏi phải thay đổi nhiều từ tư duy đến hành động. Tiếp theo, việc xây dựng hành lang pháp lý cũng yêu cầu vừa phải tạo ra sự thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, vừa phải bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, tránh những rủi ro về tài chính. Bên cạnh đó là các thách thức trong việc ngăn ngừa rủi ro an ninh mạng và bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin khách hàng, nhất là trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao đang có xu hướng gia tăng. 

Bảo đảm an toàn khi giao dịch với dịch vụ NHS là vấn đề được Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) coi trọng nhất. Lãnh đạo TPBank cho hay, ngân hàng này luôn bảo đảm thực thi những tiêu chuẩn quản trị quốc tế để bảo đảm môi trường dịch vụ an toàn, giúp khách hàng an tâm khi giao dịch. Ngân hàng này cung cấp các giải pháp xác thực đa dạng từ thẻ, giấy tờ cá nhân cho đến các phương pháp bảo mật sinh trắc học như vân tay và giọng nói, giải pháp bảo mật đa lớp 3D Secure… 

Trao đổi với chúng tôi, TS Đỗ Hoài Linh, Phó trưởng Bộ môn Ngân hàng thương mại, Viện Ngân hàng-Tài chính, Trường Đại học Kinh tế quốc dân nhận định: NHS đang phát triển rất mạnh mẽ và sẽ giúp gia tăng thị phần, danh mục sản phẩm, doanh thu ngoài tín dụng... cho các ngân hàng. Trong tương lai, sẽ có sự đan xen giữa cạnh tranh và hợp tác của ngân hàng truyền thống cùng những công ty công nghệ tài chính (Fintech) trong việc cung cấp các sản phẩm NHS. Tuy nhiên, NHS cũng tiềm ẩn những hạn chế liên quan đến rủi ro hoạt động, bảo mật thông tin, an ninh tiền tệ… Để khắc phục những nhược điểm này, Chính phủ, NHNN và các cơ quan quản lý có liên quan đến lĩnh vực công nghệ cần triển khai xây dựng một cơ chế quản lý để bảo đảm việc thử nghiệm phát triển NHS có kiểm soát. Từ đó mới có những chính sách phù hợp và hiệu quả nhất để quản lý lĩnh vực mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng chứa đựng rủi ro tiềm ẩn này.

Bài và ảnh: NGUYỄN ANH VIỆT