TP Hồ Chí Minh: Xây dựng giao thông xanh, đô thị phát triển nhanh bền vững

TP Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế – văn hóa – khoa học kỹ thuật lớn của phía Nam. Hiện, thành phố có hơn 12 triệu phương tiện giao thông và hàng nghìn phương tiện giao thông cơ giới từ các địa bàn lân cận lưu thông vào thành phố mỗi ngày. Mật độ phương tiện lớn không chỉ gây áp lực lên hạ tầng giao thông, mà còn tác động đáng kể vào tình trạng ô nhiễm không khí, phát thải khí nhà kính, ảnh hưởng tiêu cực tới chất lượng cuộc sống của người dân.

Nhận rõ vấn đề này, thời gian qua, Thành ủy, UBND TP Hồ Chí Minh đã quyết liệt triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm chuyển đổi xe sử dụng xăng, dầu sang xe điện, xe sử dụng nhiên liệu sạch. Theo đó, thành phố tập trung triển khai quy hoạch, xây dựng mạng lưới trạm sạc pin tốc độ cao, nâng cấp lưới điện, bảo đảm cung cấp điện ổn định; xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật chung cho xe buýt điện (về pin, kết cấu, an toàn, tuổi thọ, tiêu chuẩn môi trường) và kết hợp khuyến khích sử dụng đất công cho thuê với giá hợp lý, góp phần giảm chi phí cho doanh nghiệp. Thành phố cũng xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ, giảm lãi suất vay cho doanh nghiệp đầu tư xe điện, trạm sạc pin cũng như ưu đãi sản xuất, nhập khẩu thiết bị, linh kiện xe điện, xe chạy nhiên liệu sạch, bảo đảm đồng bộ, hiện đại… Bên cạnh đó, các chương trình khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng sạc pin tại các khu dân cư, trung tâm thương mại, bãi giữ xe công cộng, thu mua các phương tiện sử dụng xăng, dầu…cũng được thành phố triển khai hiệu quả.

Nhiều người dân lựa chọn đi xe buýt điện tại đường Nguyễn Thái Sơn, phường Hạnh Thông, TP Hồ Chí Minh.

Trên cơ sở đó, đầu tháng 8-2025, thành phố đã đưa thêm vào hoạt động 443 xe buýt điện trên 27 tuyến, nâng số lượng xe buýt điện lên 613 xe, chiếm 26,2%. Cùng với hơn 500 xe buýt sử dụng nhiên liệu (CNG), tỷ lệ phương tiện xanh trong giao thông công cộng hiện của thành phố đã đạt trên 48%. Các đơn vị, doanh nghiệp cũng xây dựng hơn 100 trạm sạc pin tại những bãi đỗ xe, trung tâm thương mại, khu dân cư đông  … ở khắp địa bàn thành phố.

Xe buýt điện lưu thông tại đường Thống Nhất, phường Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh.

Bà Võ Thị Thùy, 27 tuổi, ngụ phường An Nhơn, TP Hồ Chí Minh bày tỏ: “Mỗi ngày, tôi đi làm tại phường Nhiêu Lộc (TP Hồ Chí Minh), tôi đều chọn di chuyển bằng xe buýt”. Theo bà Thùy, các xe buýt điện, xe sử dụng năng lượng sạch đều được trang bị hiện đại, an toàn, thân thiện môi trường, giá rẻ lại có nhân viên phục vụ tận tâm, lịch sự. Trên xe còn được lắp đặt hệ thống giám sát hành trình, camera, Wifi miễn phí, bảng thông tin điện tử và hỗ trợ thanh toán không dùng tiền mặt cùng hệ thống thông báo tự động giúp chúng tôi di chuyển thuận lợi, an toàn.

Từ mô hình, cách triển khai hiệu quả xe buýt điện, xe chạy bằng khí CNG của thành phố, nhiều công ty, doanh nghiệp, đơn vị, tổ chức, cá nhân cũng đầu tư, mua sắm xe sử dụng năng lượng sạch, xe điện. Đáng chú ý, Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực vận tải công cộng sử dụng xe điện. Tháng 8-2025, Công ty đã đưa vào sử dụng hơn 500 xe buýt điện (30-60 chỗ ngồi) vận hành tại 27 tuyến xe buýt trên địa bàn thành phố… cùng hệ thống trạm sạc, sửa chữa đồng bộ, hiện đại.

Theo ông Phan Văn Hải, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang, để bảo đảm vận hành, chúng tôi đã chủ động đầu tư kinh phí, liên kết kinh doanh và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Việc đưa xe điện vào sử dụng, Công ty tiết kiệm được phí nhiên liệu, bảo trì, đồng thời hạn chế ô nhiễm tiếng ồn, an toàn, giúp Công ty cân đối chi phí vận hành, bảo đảm giá vé, vừa phải tiếp cận được người có thu nhập thấp, thiết thực nâng cao chất lượng phục vụ người dân và du khách.

Không chỉ tập trung phát triển xe điện, TP Hồ Chí Minh còn tích cực triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm xây dựng hệ thống giao thông đô thị hiện đại, kết nối hiệu quả giữa các loại hình vận tải. Việc đưa vào khai thác tuyến đường sắt đô thị số 1 (Metro Bến Thành–Suối Tiên) đã góp phần quan trọng trong việc giảm áp lực giao thông, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối với các tuyến xe buýt điện, mạng lưới giao thông của thành phố đồng bộ, hiện đại.

Chủ trương chuyển đổi xe sử dụng xăng, dầu sang xe điện, xe sử dụng nhiên liệu sạch, xây dựng giao thông xanh là xu thế tất yếu không chỉ giúp giảm phát thải khí nhà kính mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực về kinh tế-xã hội. Sử dụng phương tiện điện, năng lượng sạch giúp giảm chi phí nhiên liệu, nâng cao chất lượng sống cho người dân, ứng phó với biến đổi khí hậu. Quá trình chuyển đổi này cũng là biện pháp hiệu quả để thành phố thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp sản xuất xe điện, pin năng lượng, linh kiện điện tử… thực hiện hiệu quả công tác đầu tư công, giải ngân vốn đầu tư công. Đây cũng là giải pháp tạo công ăn việc làm, thu hút đầu tư, đóng góp vào sự phát triển bền vững của thành phố, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nền kinh tế xanh, giao thông thông minh, xã hội văn minh hiện đại.

Theo đồng chí Bùi Xuân Cường, Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, việc chuyển đổi xe xăng, dầu sang xe điện, xe sử dụng năng lượng sạch cần triển khai có lộ trình với nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó cần chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền và đồng bộ các giải pháp từ chính sách, hạ tầng đến ý thức, trách nhiệm người dân là những yếu tố mang tính then chốt để thành phố tiến nhanh, tiến chắc trong phát triển giao thông xanh, xây dựng thành phố xanh, phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới.