Phát động Tháng hành động quốc gia về Dân số năm 2013

QĐND Online - Ngày 4-12, tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức lễ phát động Tháng hành động quốc gia về Dân số năm 2013 với chủ đề “Già hóa dân số – Những thách thức trong chăm sóc người cao tuổi”.

Phát biểu khai mạc lễ phát động, PGS.TS Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết: Cách đây 52 năm, giữa lúc đất nước còn chia cắt, Hội đồng Chính phủ đã thông qua một quyết định rất quan trọng (Quyết định 216/CP, ngày 26-12-1961) về việc hướng dẫn sinh đẻ có kế hoạch cho nhân dân. Quyết định này được ban hành trong lúc phần lớn các nước trên thế giới chưa quan tâm đến vấn đề dân số thì Việt Nam đã đặt vấn đề điều chỉnh về việc sinh đẻ, điều chỉnh vấn đề dân số cho phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội đất nước trong hiện tại và tương lai. Trong suốt hơn nửa thế kỷ qua, dù trong hoàn cảnh chiến tranh khốc liệt hay trong tiến trình xây dựng phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước ta luôn đặt công tác dân số – kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) là một trong những nội dung trọng tâm của việc lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành. Vì vậy, công tác DS-KHHGĐ đã đạt được những thành tựu quan trọng. Số con trung bình của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã giảm từ 6,4 con (1961) xuống còn xấp xỉ 2 con, đã đạt và duy trì mức sinh thay thế từ năm 2006 đến nay.

Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cũng nhấn mạnh: Ngày 26-11-2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 2061 về việc lấy tháng 12 hằng năm là Tháng hành động quốc gia về Dân số. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ một lần nữa nhắc nhở các cá nhân, gia đình, cộng đồng và toàn xã hội cần nhận thức sâu sắc rằng, công tác DS-KHHGĐ là một bộ phận quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, là yếu tố cơ bản nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.

Quang cảnh lễ phát động.

Vào ngày 1-11 vừa qua, dân số nước ta chính thức đạt mốc 90 triệu người, chậm hơn so với dự báo 11 năm. Trong vòng 20 năm qua, nước ta đã tránh sinh được gần 21 triệu trường hợp. Năm 2012, tỷ suất chết của trẻ em dưới 1 tuổi đã giảm còn 15,8%; tỷ số tử vong bà mẹ cũng giảm nhanh chóng trong thời gian qua; tuổi thọ người Việt Nam tăng 33 tuổi (từ 40 tuổi lên 73 tuổi) trong vòng 50 năm qua.

Tuy nhiên, mặc dù đã đạt được những kết quả thành tựu quan trọng, nhưng trong những năm qua, công tác DS-KHHGĐ vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức và những vấn đề mới phát sinh: Vấn đề mức sinh còn có sự khác biệt giữa các địa phương; tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ngày càng gia tăng và diễn ra hầu hết các tỉnh, thành phố. Đặc biệt, nước ta đang ở thời kỳ cơ cấu dân số “vàng”, tuy nhiên, chất lượng nguồn nhân lực, chất lượng dân số về thể chất, trí tuệ, tinh thần còn nhiều hạn chế.

Theo TS Dương Quốc Trọng – Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ, nước ta bước vào giai đoạn "già hóa dân số" với tốc độ nhanh nhất châu Á, trong khi đó, người cao tuổi đang phải đối mặt với nhiều khó khăn: Trên 70% người cao tuổi sống với con cháu trong khi xu hướng cấu trúc gia đình có sự thay đổi; 68,2% người cao tuổi sống ở nông thôn là nông dân làm nông nghiệp; 70% người cao tuổi không có tích lũy vật chất, chỉ có 30% người cao tuổi có lương hưu hoặc trợ cấp từ ngân sách nhà nước; chưa có hệ thống cung ứng việc làm cho người cao tuổi, hệ thống chăm sóc sức khỏe người cao tuổi còn nhiều hạn chế.

Tại buổi lễ, Tổng cục DS-KHHGĐ đã đưa ra nhiều kiến nghị, các giải pháp hành động để thích ứng với “dân số già”, trong đó, giải pháp căn bản là duy trì mức sinh hợp lý, xây dựng và thực hiện các chiến lược dài hạn làm chậm thời gian chuyển đổi từ “già hóa dân số” sang “dân số già”, phát huy lợi thế của người cao tuổi, từng bước xây dựng hệ thống an sinh phù hợp.

Phát biểu bế mạc lễ phát động, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến đề nghị, toàn ngành dân số phải tập trung thực hiện các nhiệm vụ, kế hoạch dân số năm 2014, chủ động duy trì mức sinh hợp lý, khống chế tốc độ tăng nhanh tỷ số giới tính khi sinh, nâng cao chất lượng dân số, để 90 triệu dân Việt Nam luôn sống trong hạnh phúc và sự bền vững của các thế hệ với nhau