QĐND -  Tại xã Cổ Loa (huyện Đông Anh, Hà Nội) chỉ cách nhau 300m, mà một chợ được xây dựng khang trang rồi bỏ hoang, còn  một chợ thì cơi nới vô tổ chức và có nhiều sai phạm, đang gây bức xúc trong dư luận. Phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã xuống địa phương tìm hiểu và thông tin để bạn đọc rõ.

Xây chợ tiền tỷ rồi bỏ hoang

Nhằm đáp ứng nhu cầu mua bán, phục vụ khách tham quan Khu di tích lịch sử-văn hóa Cổ Loa, năm 2002, UBND TP Hà Nội đã quyết định xây dựng chợ du lịch-văn hóa Cổ Loa trên nền chợ Sa cũ với tổng mức đầu tư gần 4 tỷ đồng bằng nguồn ngân sách Nhà nước. UBND thành phố giao UBND huyện Đông Anh làm chủ đầu tư. Tháng 4-2003, công trình được khởi công và đến tháng 4-2005 hoàn thành, đưa vào sử dụng.

Được biết, sau khi công trình hoàn thành, UBND huyện Đông Anh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành phát hồ sơ mời thầu, nhưng không có cá nhân, đơn vị nào đến đăng ký, đấu thầu. Lý do mà các tiểu thương đưa ra là các hàng hóa được bán trong chợ không phù hợp với nhu cầu mua sắm của người dân địa phương. Sau 8 năm đưa vào sử dụng, khu chợ du lịch này chỉ một lần được thuê để mở hội chợ hàng tiêu dùng vào dịp Tết Nguyên đán năm 2011. Từ đó đến nay thì bỏ hoang. Toàn bộ khu vực chợ rộng khoảng 4.500m2 với nhiều hạng mục công trình xuống cấp nghiêm trọng. Chợ trung tâm rộng gần 2000m2, hệ thống cửa gỗ chạy quanh đã bị mối mọt, khóa hư hỏng, cửa kính bị đập vỡ.

Ông Nguyễn Đăng Sơn, Phó chủ tịch UBND xã Cổ Loa cho biết: Quy định buôn bán ở chợ du lịch-văn hóa gồm các mặt hàng khô, hàng lưu niệm là không phù hợp với thực tế nên không thu hút được người dân vào đây buôn bán. Khách du lịch đến Khu di tích lịch sử-văn hóa Cổ Loa không nhiều, mua bán hàng lưu niệm là rất hạn chế nên chợ đã bị bỏ hoang 8 năm nay.

Khi được hỏi về phương án để “cứu” chợ, ông phó chủ tịch UBND xã chỉ lắc đầu và nói rằng, hiện nay xã chưa có biện pháp gì để cứu chợ ngoài việc mỗi tháng trích ngân sách 500.000 đồng để thuê người trông coi, quản lý.

Công ty An Phát đổ đất lấn chiếm bờ sông Hoàng Giang để mở rộng chợ.

Những sai phạm nghiêm trọng ở chợ mới

Kể từ khi chợ Sa bị phá dỡ để xây dựng chợ du lịch-văn hóa Cổ Loa, hàng trăm tiểu thương không có nơi buôn bán, phải “tổ chức” họp chợ ở dọc hai bên đường. Trước tình hình đó, đầu năm 2012, UBND huyện Đông Anh đã “chữa cháy” bằng cách đầu tư xây dựng chợ Sa mới trên khuôn viên rộng 4.212m2. Sau khi xây dựng xong, UBND huyện Đông Anh đã tiến hành các thủ tục đấu thầu, lựa chọn đơn vị quản lý, kinh doanh chợ Sa mới.

Ngày 9-3-2012, UBND huyện Đông Anh ban hành Quyết định số 499/QĐ-UBND cho phép Công ty TNHH Đầu tư phát triển dịch vụ, thương mại An Phát (Công ty An Phát) quản lý, kinh doanh với thời hạn 20 năm, được tính từ ngày 15-4-2012. Thế nhưng, kể từ khi tiếp nhận quản lý chợ đến nay, Công ty An Phát đã thực hiện không đúng Quyết định 499, gây ra nhiều bức xúc trong nhân dân. Cụ thể, công ty đã tự ý thay đổi cơ sở hạ tầng, thiết kế của chợ, đóng cọc, đổ đất lấn chiếm bờ sông Hoàng Giang để xây dựng thêm ki-ốt bán hàng, làm thu hẹp dòng chảy, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc tiêu, thoát nước của sông. Theo biên bản bàn giao quyền quản lý, kinh doanh, khai thác chợ Sa giữa UBND xã Cổ Loa và Công ty An Phát, thì chỉ có 4 ki-ốt được xây dựng, nhưng thực tế hiện nay có đến 6 ki-ốt. Như vậy, 2 ki-ốt được xây dựng thêm phía sông Hoàng Giang là công ty "cơi nới" nhằm thu thêm tiền của người dân.

Bên cạnh việc tự ý cơi nới của Công ty, các tiểu thương ở chợ Sa mới còn cho rằng, các khoản phí ở đây quá cao lại thiếu minh bạch vì không niêm yết công khai. Đối chiếu với mức thu phí do UBND xã Cổ Loa ban hành tại chợ Sa mới, các khoản phí do Công ty An Phát thu đều quá cao. Điều đáng nói, tất cả các khoản thu này đều không có hóa đơn, biên lai, chứng từ theo đúng quy định...

Tiểu thương Phạm Thị Bất ở thôn Mít, xã Cổ Loa bức xúc: Từ khi công ty An Phát đấu thầu chợ này, có rất nhiều bất cập, sai phạm: Chợ quê nhưng giá thu đắt. Chúng tôi chỉ bán mớ rau, cọng hành nhưng thu gấp đôi chợ cũ và gấp 4-5 lần so với các chợ quê lân cận. Khi xây dựng chợ thì có bể chứa nước để chữa cháy, Công ty An Phát đã tự ý phá bỏ bể chứa nước cứu hỏa làm mặt bằng cho thuê. Chúng tôi rất mong muốn được về chợ cũ bán hàng.

Tất cả những vi phạm nêu trên đã được UBND xã Cổ Loa yêu cầu phải xử lý, khắc phục, trả lại nguyên trạng trước ngày 25-6-2012. Tuy nhiên, đến nay đã hơn một năm trôi qua, Công ty An Phát không những không thực hiện theo yêu cầu của UBND xã Cổ Loa, mà còn tiếp tục đổ hàng trăm mét khối đất xuống bờ sông Hoàng Giang để mở rộng chợ.

Lý giải về vấn đề này, ông Nguyễn Đăng Sơn, Phó chủ tịch UBND xã thản nhiên cho rằng: “Trước khi đổ đất, Công ty An Phát đã có văn bản xin phép Chủ tịch UBND xã và được phê duyệt rồi mới triển khai. Tuy nhiên, việc đổ đất có ảnh hưởng đến dòng chảy của sông Hoàng Giang, hay hư hỏng cầu hay không thì chúng tôi không biết”.

Để giải tỏa những bức xúc của người dân, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho các tiểu thương, chính quyền xã Cổ Loa cần phải xây dựng kế hoạch báo cáo thực trạng, đề nghị huyện  Đông Anh và thành phố cho phép chuyển đổi công năng của chợ du lịch-văn hóa. Chính quyền địa phương cần sớm vào cuộc tìm hiểu và xử lý dứt điểm những sai phạm trong việc quản lý và sử dụng chợ Sa mới của Công ty An Phát.

Bài và ảnh: NGUYỄN HUYỀN TRANG