Nâng cao tính cạnh tranh để phát triển

QĐND - Chính phủ sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng phải nâng cao tính cạnh tranh để phát triển. Thủ tướng Chính phủ nêu ví dụ: Mấy chục nhà máy đường nếu không nâng cao năng suất, hạ giá thành sản phẩm sẽ không cạnh tranh được với đường ngoại nhập có giá thấp hơn…

Kiến nghị từ doanh nghiệp

Trong bối cảnh kinh tế có dấu hiệu phục hồi, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp năm 2014 được tổ chức đã đáp ứng được niềm mong mỏi của hầu hết doanh nghiệp. Đây là một diễn đàn để họ có cơ hội trực tiếp giãi bày những khó khăn, vướng mắc với người đứng đầu bộ máy hành chính của nhà nước. Bởi vậy, trước khi hội nghị diễn ra, Ban tổ chức đã nhận được hơn 300 kiến nghị từ các doanh nghiệp trên cả nước gửi tới Thủ tướng Chính phủ. Ngay tại hội nghị, rất nhiều ý kiến từ đại diện các doanh nghiệp vẫn tiếp tục được gửi tới Thủ tướng.

Hầu hết các doanh nghiệp khi tham gia đóng góp ý kiến với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đều bày tỏ mong muốn tạo lập được môi trường tự do kinh doanh, bình đẳng; công khai, minh bạch chính sách, pháp luật liên quan tới doanh nghiệp; tăng cường sự tham gia của các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp trong quá trình tham vấn chính sách; cải cách thủ tục hành chính; sửa đổi pháp luật theo hướng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Hoạt động sản xuất kinh doanh của Viettel được Thủ tướng Chính phủ biểu dương. Ảnh: Phú Quý.

Đại diện các doanh nghiệp cũng cho rằng, mặc dù lãi suất cho vay đã giảm liên tục trong thời gian qua, rất nhiều doanh nghiệp vẫn không thể tiếp cận nguồn vốn vay này. Vấn đề tiếp cận thị trường cũng là một trong những khó khăn được các doanh nghiệp đề cập tới nhiều nhất. Đó là vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng lậu gây khó khăn cho các doanh nghiệp Việt Nam làm ăn chân chính. Trong khi đó, các doanh nghiệp Việt Nam gặp không ít khó khăn khi xuất khẩu sản phẩm ra thị trường nước ngoài.

Quan tâm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định, trong những năm qua, Bộ Tài chính đã kiến nghị Chính phủ nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Đó là những chính sách miễn, giảm, giãn, hoãn thuế hay cải cách thủ tục hành chính. Tuy nhiên, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cũng đề nghị các doanh nghiệp lưu ý tới những vi phạm của mình. Cụ thể, năm 2013, các cơ quan thuế, hải quan đã tiến hành thanh tra thuế 68.000 trong tổng số 450.000 doanh nghiệp. Qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện và lập biên bản tăng thu, phạt vi phạm 12.500 tỷ đồng. 

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản, chính sách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Vấn đề quan trọng là triển khai để các cơ chế, chính sách đó đến được với doanh nghiệp. Nói về sự thận trọng của các ngân hàng với việc giải ngân các khoản tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, người đứng đầu Ngân hàng Nhà nước cho rằng: “Đó là thực tế”. Việc cho vay với doanh nghiệp nhỏ và vừa chứa đựng nhiều rủi ro, “nếu không cẩn thận thì nợ xấu lại tăng lên, trong khi Chính phủ đang quyết liệt chỉ đạo ngăn chặn nợ xấu gia tăng”. Các ngân hàng thương mại chỉ hoạt động trên nguyên tắc thị trường, nên cần phải có cơ chế khác để hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thống đốc Nguyễn Văn Bình nhắc tới mô hình chính quyền-ngân hàng-doanh nghiệp cùng vào cuộc tháo gỡ khó khăn của TP Hồ Chí Minh. Theo đó, mặc dù lãi suất đã giảm rất thấp, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn cần mức lãi suất thấp hơn mới hoạt động hiệu quả. Chính quyền TP Hồ Chí Minh đã vào cuộc, hỗ trợ các doanh nghiệp từ 2 đến 3% lãi suất. Mô hình này hiện đang hoạt động rất hiệu quả.

Nói về kiến nghị giúp doanh nghiệp tìm kiếm thị trường, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng khẳng định, Bộ luôn cùng các cơ quan khác nỗ lực tìm kiếm thị trường cho doanh nghiệp Việt Nam. Với thị trường trong nước, Bộ Công Thương cố gắng tìm các giải pháp thúc đẩy thị trường cho doanh nghiệp qua việc triển khai cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam". Bộ Công Thương cũng đang tích cực cùng Chính phủ tìm kiếm, mở rộng thị trường ngoài nước cho các doanh nghiệp thông qua việc đàm phán, hướng tới ký kết thêm 6 hiệp định thương mại tự do...

Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao và biểu dương sự đóng góp, nỗ lực phấn đấu và những kết quả đạt được của cộng đồng doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI, đóng góp lớn vào sự ổn định và phát triển của kinh tế đất nước.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, trong những năm qua, Chính phủ và chính quyền địa phương đã cố gắng cải thiện môi trường kinh doanh với tinh thần tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp. Nhờ vậy, môi trường kinh doanh tại Việt Nam đã tốt hơn. Tuy nhiên, Thủ tướng cũng thẳng thắn thừa nhận môi trường kinh doanh của Việt Nam còn nhiều hạn chế, cần tiếp tục được hoàn thiện. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tập trung cải thiện môi trường kinh doanh thông qua việc bảo đảm ổn định chính trị-xã hội, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm tăng trưởng kinh tế, tập trung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, cải cách hành chính.

Nhấn mạnh rằng, doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa nên phụ thuộc vào vốn vay, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu phải tạo mọi điều kiện tiếp cận tín dụng thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp. Thủ tướng yêu cầu các địa phương đưa vào hoạt động Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa để bảo đảm cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể tiếp cận các nguồn vốn. “Chúng tôi cũng hết sức chăm lo phát triển nguồn vốn thông qua thị trường chứng khoán để các doanh nghiệp huy động được nguồn vốn trung và dài hạn”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói.

Khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục ban hành nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bày tỏ mong muốn các doanh nghiệp sẽ vươn lên, tái cơ cấu, tổ chức lại sản xuất kinh doanh để hoạt động hiệu quả hơn, nâng cao năng suất, hạ chi phí, nâng cao tính cạnh tranh. Chính phủ sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất để doanh nghiệp phát triển. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng phải nâng cao tính cạnh tranh để phát triển. Thủ tướng Chính phủ nêu ví dụ: Mấy chục nhà máy đường nếu không nâng cao năng suất, hạ giá thành sản phẩm, sẽ không cạnh tranh được với lượng đường ngoại nhập có giá thấp hơn. Thủ tướng lấy tiếp ví dụ về Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) đã đầu tư rất thành công ở Ha-i-ti, được phía bạn đánh giá rất cao và coi đây như mô hình thành công của doanh nghiệp Việt Nam trong việc nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói, Chính phủ sẽ tiếp tục tìm kiếm và hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường. Với 90 triệu dân và thu nhập bình quân khoảng 2000 đô-la Mỹ/người/năm, thị trường trong nước luôn là thị trường đầy tiềm năng và Chính phủ sẽ quyết liệt ngăn chặn tình trạng buôn bán hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, gian lận thương mại. Ngoài ra, Chính phủ cũng tiếp tục mở rộng thị trường ngoài nước thông qua việc đàm phán, ký kết các hiệp định thương mại tự do.

Qua Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp năm 2014, Chính phủ và doanh nghiệp đã có nhiều tiếng nói chung trong nỗ lực ổn định và phát triển kinh tế. Tuy nhiên, triển khai trong thực tế như thế nào phụ thuộc phần nhiều vào các cơ quan, cán bộ, công chức nơi thường xuyên tiếp xúc với doanh nghiệp, cũng như phụ thuộc vào sự nhạy bén, khả năng chớp cơ hội của doanh nghiệp.

MINH THẮNG