QĐND - Nợ công bao gồm nợ Chính phủ, nợ Chính phủ bảo lãnh và nợ của chính quyền địa phương. Nợ công có vai trò quan trọng đối với nhiều quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, nợ công là nguồn vốn cần thiết để bổ sung cho đầu tư phát triển, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội. Rất nhiều công trình hạ tầng về giao thông, thủy lợi, y tế, giáo dục… đã được hoàn thành, phát huy hiệu quả. Nhiều chương trình, dự án được triển khai từ nợ công đã góp phần giải quyết vấn đề công ăn việc làm, an sinh xã hội; thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, củng cố quốc phòng-an ninh của đất nước. Tuy nhiên, trong mấy năm gần đây, nợ công đang có xu hướng tăng nhanh và đáng báo động là việc sử dụng nợ công ở một số nơi chưa hiệu quả, chưa tính toán hợp lý nguồn trả nợ…

Ảnh minh họa/news.zing.vn.

Để chấn chỉnh việc quản lý nợ công và nâng cao hiệu quả sử dụng nợ công, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 02/CT-TTg yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương phải quản lý chặt chẽ nợ công, nhất là các khoản vay mới; tăng cường kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay, bảo đảm hiệu quả đầu tư, chủ động ngăn ngừa và xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. Bên cạnh đó, cơ cấu lại nợ công theo hướng tăng tỷ trọng vốn vay dài hạn để giảm áp lực trả nợ ngắn hạn. Quản lý chặt chẽ các khoản vay có bảo lãnh của Chính phủ theo hướng chọn lọc, chủ động bố trí từ nguồn ngân sách Nhà nước trong giới hạn quy định (không quá 25% tổng thu ngân sách Nhà nước) và sử dụng Quỹ tích lũy trả nợ đảm bảo trả nợ Chính phủ đúng hạn. Tăng cường quản lý nợ nước ngoài, nhất là việc vay ngắn hạn của doanh nghiệp.

Để triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, trước mắt, Bộ Tài chính cần phải ban hành thông tư về quản lý tài sản bảo đảm đối với các khoản vay được Chính phủ bảo lãnh và cho vay lại nguồn vốn vay của Chính phủ trong năm 2015; nghiên cứu, xây dựng cơ chế quản lý cho vay lại đối với chính quyền địa phương, cơ chế đẩy mạnh cho vay lại thông qua cơ quan cho vay lại chịu rủi ro tín dụng từ nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ, đồng thời khẩn trương nghiên cứu, xây dựng đề án chương trình trung hạn về trái phiếu Chính phủ ra thị trường vốn quốc tế, nhằm tăng cường huy động vốn vay dài hạn để tái cơ cấu các khoản nợ ngắn hạn, giảm chi phí, chủ động và đa dạng hóa hình thức vay cho đầu tư phát triển.

THÙY DUNG