GDP tăng cao nhất trong 5 năm

QĐND - Nền kinh tế Việt Nam đang có nhiều dấu hiệu khởi sắc rõ rệt. Đây là nhận định được nhiều thành viên Chính phủ đồng tình tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3-2015, ngày 1-4, với sự điều hành của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng. Điển hình nhất, GDP quý I năm nay ước tăng 6,03%, cao nhất trong vòng 5 năm qua…

Tăng trưởng kinh tế ấn tượng

Theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong 3 tháng đầu năm 2015, tình hình sản xuất, kinh doanh nhìn chung thuận lợi do giá dầu giảm mạnh nên không chịu nhiều sức ép về chi phí đầu vào. Cùng với đó, nhờ nỗ lực trong cải cách thủ tục hành chính, cải cách thể chế và tái cơ cấu kinh tế, đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo, tranh thủ và tận dụng mọi cơ hội, nên hoạt động sản xuất kinh doanh quý I năm nay của hầu hết các ngành, lĩnh vực đạt kết quả khả quan.

Cụ thể, theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I-2015 ước tính tăng 6,03% so với cùng kỳ năm 2014, đây là mức tăng cao nhất của quý I trong 5 năm qua. Trong mức tăng 6,03% của toàn nền kinh tế, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,14%, đóng góp 0,28 điểm phần trăm; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,35%, đóng góp 2,82 điểm phần trăm; khu vực dịch vụ tăng 5,82%, đóng góp 2,36 điểm phần trăm; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm tăng 4,47%, đóng góp 0,57 điểm phần trăm.

Đóng góp ấn tượng nhất vào thành tựu tăng trưởng chung của cả nền kinh tế là khu vực công nghiệp và xây dựng. Trong đó, ngành công nghiệp tăng 9,01% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn nhiều mức tăng cùng kỳ của một số năm trước. Công nghiệp chế biến, chế tạo đạt mức tăng khá cao với 9,51%.

Xét về góc độ sử dụng GDP quý I năm nay, tiêu dùng cuối cùng tăng 8,67% so với cùng kỳ năm 2014, đóng góp 8,48 điểm phần trăm vào mức tăng chung; tích lũy tài sản tăng 6,7%, đóng góp 1,6 điểm phần trăm; chênh lệch xuất, nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ làm giảm 4,05 điểm phần trăm của mức tăng trưởng chung.

Xếp hàng hóa lên tàu xuất khẩu ở cảng Đình Vũ (Hải Phòng). Ảnh: VŨ QUANG THÁI.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao kết quả đạt được trong phát triển kinh tế-xã hội 3 tháng đầu năm, đặc biệt là về tăng trưởng GDP. “Nổi bật là tốc độ tăng trưởng GDP quý I đạt 6,03%. Tôi đã nghe các bộ chức năng báo cáo, khẳng định con số này đã được rà soát, đánh giá kỹ càng, trên cơ sở cách tính khoa học, theo thông lệ quốc tế”, Thủ tướng nói.

Lý giải về sự tăng trưởng mạnh của GDP trong quý I-2015, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) Nguyễn Bích Lâm cho biết, ngoài sức tăng mạnh mẽ của ngành công nghiệp chế biến và chế tạo, thì mức tăng của công nghiệp khai khoáng cũng góp phần rất lớn vào tăng trưởng GDP nói chung. Cụ thể, khai thác dầu thô trong quý I năm nay đạt khoảng 373.000 tấn, tương đương với tăng khoảng 9,8%. “Theo tính toán, dầu thô tăng 1 triệu tấn/năm thì GDP sẽ tăng khoảng 1,36%. Vì thế, với mức tăng 373.000 tấn chỉ trong một quý đã góp phần đáng kể vào mức tăng GDP”, ông Lâm lý giải.

Ông Nguyễn Bích Lâm cho biết, con số 6,03% tăng trưởng GDP hiện mới chỉ là ước tính. Số liệu thống kê có 3 con số: ước tính, sơ bộ và chính thức. Con số ước tính trong quý I được công bố ngày 26-3. Sau đó, đến tháng 6, khi có số liệu đầy đủ hơn, Tổng cục Thống kê sẽ công bố con số sơ bộ. Cuối cùng mới là con số chính thức. Con số ước tính được công bố vào ngày 26 hằng tháng là để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ.

Thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu

Tuy bức tranh tổng thể về kinh tế-xã hội trong quý I năm nay có nhiều điểm sáng rõ rệt, nhưng vẫn có những khó khăn được các thành viên Chính phủ quan tâm thảo luận. Đặc biệt là sự sụt giảm về sản lượng xuất khẩu các mặt hàng nông sản, thủy sản và lượng khách du lịch đến Việt Nam.

Các thành viên Chính phủ đánh giá, khách du lịch giảm là do kinh tế một số nước có lượng khách du lịch đến Việt Nam lớn thời gian gần đây tăng tưởng chậm lại, hoặc gặp khó khăn. Tuy nhiên, việc xuất khẩu gạo tăng thấp làm giảm tới hàng trăm triệu USD là vấn đề đáng lo ngại, bởi khu vực nông nghiệp dù chiếm tỷ trọng GDP không lớn, nhưng lại tác động đến đại bộ phận người dân.

Trả lời câu hỏi của các phóng viên trong phần họp báo được tổ chức ngay sau khi Phiên họp Chính phủ kết thúc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho hay, quý I năm nay ghi nhận sự sụt giảm về xuất khẩu ở một số nhóm hàng nông sản, thủy sản, trong đó có những mặt hàng lớn như: Gạo, cà phê, cao su đều suy giảm trên dưới 30%, làm giảm giá trị xuất khẩu tới khoảng hơn 500 triệu USD. Ngoài ra, do giá dầu thô trên thế giới liên tục giảm mạnh, nên mặc dù tăng sản lượng, xuất khẩu khoáng sản cũng góp phần làm suy giảm giá trị hàng hóa xuất khẩu hơn 1 tỷ USD.

Giải thích về sự sụt giảm trong xuất khẩu một số mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam, Thứ trưởng Trần Tuấn Anh cho hay, nguyên nhân là do áp lực cân đối cung-cầu trên thị trường thế giới. Một số thị trường nhập khẩu gạo lớn của Việt Nam áp dụng chính sách cấp hạn ngạch nhập khẩu gạo Việt Nam nhỏ giọt, hoặc chưa có đơn hàng lớn. Trong khi đó, các nước sản xuất nông nghiệp lớn trên thế giới cũng đang tạo sức ép cạnh tranh rất lớn với các mặt hàng nông sản của Việt Nam. Ông Trần Tuấn Anh cũng cho rằng, do phía Mỹ tiếp tục áp thuế chống bán phá giá nên hàng thủy sản của Việt Nam gặp nhiều bất lợi khi xuất khẩu vào thị trường này. Cùng với đó, sự mất giá của đồng ơ-rô cũng ảnh hưởng tới việc xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.

Tuy thừa nhận tăng trưởng xuất khẩu thực tế trong quý I thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu được Quốc hội giao và nhập siêu trở lại tới 5%, nhưng Thứ trưởng Bộ Công Thương cho rằng, điều đó hoàn toàn không bất ngờ. Trước đó, Nhà nước đã dự báo tình hình trong quý I-2015 sẽ tiếp tục có nhiều khó khăn. Năng lực sản xuất hàng xuất khẩu của chúng ta đạt ngưỡng cao của những năm 2013-2014, vì vậy, tăng trưởng những năm tiếp theo sẽ khó khăn hơn. Cùng với đó, sự biến động về tỷ giá cũng góp phần khiến cho hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp gặp khó khăn hơn.

Ông Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, để thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu, cần tiếp tục kiên trì thực hiện các giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nói chung và gia tăng xuất khẩu nói riêng. Việc tích cực đàm phán, gia nhập các hiệp định thương mại tự do chính là giải pháp để tìm kiếm và mở rộng thị trường xuất khẩu cho hàng hóa, dịch vụ của Việt Nam. Cùng với đó, cần triển khai nhiều giải pháp đồng bộ thúc đẩy sản xuất phát triển, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu hàng hóa như nghị quyết Chính phủ đã chỉ ra, gia tăng các hoạt động xúc tiến thương mại, giúp doanh nghiệp liên kết sản xuất để gia tăng chuỗi giá trị, giải quyết có hiệu quả các tranh chấp quốc tế liên quan đến thương mại...

CHIẾN THẮNG