Công nghệ 4G: Thời cơ và thách thức đối với nhà mạng Việt Nam

QĐND Online – Trong buổi Hội thảo Quốc tế 4G LTE vừa diễn ra tại Hà Nội, nhiều chuyên gia cho rằng, ngành viễn thông Việt Nam đang đứng cơ hội và thời điểm quan trọng để chuẩn bị cho việc triển khai công nghệ 4G. Hiện nay, bài toán đau đầu nhất mà các nhà đâu tư còn băn khoăn là làm sao tận dụng được cơ sở hạ tầng công nghệ 2G, 3G có sẵn mà vẫn phát triển được công nghệ 4G.

Các chuyên gia trình bày bài tham luận tại Hội thảo Quốc tế 4G LTE.

Về lộ trình triển khai 4G, ông Lê Nam Thắng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, trước xu thế phát triển của 4G trên thế giới, Việt Nam sẽ triển khai mạng 4G trong năm 2015 và dự kiến sẽ cấp phép cho mạng này hoạt động từ năm 2016. Thực tế, Bộ Thông tin và Truyền thông đã quy hoạch và cho phép các doanh nghiệp thử nghiệm 4G LTE từ năm 2010. Trên cơ sở đánh giá về nhu cầu thị trường, công nghệ, thiết bị và các điều kiện khác, Việt Nam sẽ cấp phép 4G với mục đích sử dụng hiệu quả băng tần cao, khả năng dùng chung, chia sẻ mạng… tạo môi trường viễn thông ngày càng cạnh tranh, phát triển, tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế.

“Khi nghiên cứu, xây dựng các cơ chế chính sách phát triển 4G, việc lựa chọn thời điểm triển khai công nghệ này là hết sức quan trọng. Trên thực tế, dù công nghệ 3G xuất hiện từ đầu những năm 2000, nhưng đến năm 2009,Việt Nam mới tiến hành cấp phép 3G cho các doanh nghiệp di động. Thời điểm chúng ta chọn để cấp phép 3G rất đúng, khi mà thiết bị, nhất là thiết bị đầu cuối đã phát triển mạnh, giá rẻ. Ngay khi ta đưa dịch vụ 3G vào thì số lượng người dùng tăng rất nhanh, đáp ứng được yêu cầu của xã hội”, Thứ trưởng Bộ TT&TT Lê Nam Thắng phân tích.

Theo lộ trình đã được phê duyệt, trong năm 2014 vừa qua, Bộ TT&TT đã cho các doanh nghiệp thử nghiệm công nghệ 4G LTE ở một số băng tần như 2600 MHz. Ngày 1-3 vừa qua, Bộ trưởng Bộ TT&TT đã ký ban hành Thông tư cho phép triển khai 4G LTE ở cả băng tần 1800 MHz mà hiện các doanh nghiệp đang dùng cho 2G. Trước mắt, trong năm 2015 này, các nhà mạng sẽ tiến hành thử nghiệm băng tần 1800 MHz và đến đầu năm 2016 thì cơ quan quản lý sẽ tiến hành cấp phép chính thức 4G dưới hình thức đấu thầu.

Ông Jay Srage, Chủ tịch Tập đoàn Qualcomm Khu vực Đông Nam Á, Trung Đông và Châu Phi cho biết, chi phí đầu tư cho 2G khoảng từ 30 đến 45 UScent/Mbps, đầu tư cho 3G là từ 1 đến 4 UScent/ Mbps; 4G chỉ từ 0,1 đến 0,5 UScent/ Mbps. Như vậy, chi phí đầu tư cho công nghệ 4G đang rất hợp lý.

Còn ông Thiều Phương Nam, Tổng giám đốc Qualcomm Đông Dương (Lào, Campuchia & Việt Nam) nhấn mạnh, đây đang là thời điểm thích hợp để Việt Nam triển khai 4G. Hiện tại, mạng 3G đã phổ cập cả nước, với số lượng thuê bao chiếm 1/3 dân số. Chi phí đầu tư cho mạng 4G của nhà mạng cũng giảm nhiều so với trước kia. Các thiết bị hỗ trợ 4G ngày càng nhiều và giá thành rẻ. Ngoài ra, khi sử dụng 4G sẽ mở ra rất nhiều cơ hội và mô hình kinh doanh mới như: Các thiết bị y tế, giáo dục, nhà thông minh… đều có thể kết nối Internet.

Viettel đã sẵn sàng cho 4G.

Theo đánh giá của các chuyên gia, vẫn còn những khó khăn, thách thức đặt ra trong khi triển khai 4G ở Việt Nam bao gồm, điều kiện hạ tầng viễn thông và tài nguyên tần số, chính sách phân bổ tài nguyên tần số cho phù hợp và thị trường thiết bị đầu cuối.

Về phía các nhà mạng, cả VNPT và Viettel đều đã sẵn sàng cho 4G. Tập đoàn Viettel đã lập ra một nhóm nghiên cứu 4G từ năm 2014. ông Hồ Trí Dũng, Trưởng phòng Kỹ thuật Tập đoàn Viettel chia sẻ, Viettel đã triển khai thí điểm trước ở Lào và Campuchia trên dải 1800 MHz và 2600 MHz trong năm 2015. Viettel đang đi theo xu hướng sẽ dịch chuyển từ “Alo” sang “ICT”. Không chỉ là dịch vụ điện thoại mà khách hàng của Viettel có thể hưởng các dịch vụ CNTT, viễn thông một cách đa dạng hơn trong các lĩnh vực thiết yếu với người dân như giao thông, y tế...  Tuy nhiên, Viettel sẽ cân nhắc việc có triển khai trên diện rộng hay không. Còn ông Đỗ Vũ Anh, Trưởng ban Viễn thông của VNPT cho rằng, để khắc phục khó khăn về hạ tầng viễn thông, ngoài chính sách, các nhà mạng cần tận dụng triệt để cơ sở hạ tầng mạng đã có và refarming (phân bổ lại) các băng tần này. Thêm vào đó, giá thiết bị đầu cuối 4G còn khá đắt so với mặt bằng kinh tế cũng là rào cản khiến việc triển khai 4G gặp khó khăn trong thu hút số đông người dùng. Do đó, việc đầu tư cho hạ tầng 4G sẽ gặp khó khăn hơn và đây cũng sẽ là bài toán chung cho các doanh nghiệp khi đầu tư vào công nghệ 4G.

Về quản lý các dải tần khi triển khai 4G, đại diện của Qualcomm chia sẻ, quan trọng nhất là bảo đảm tính hài hòa với các dải tần ở quốc tế và khu vực. Mức độ tiêu thụ dữ liệu của khách hàng trong vài năm tới sẽ tăng rất nhanh, nhưng người dùng sẽ không muốn trả tiền nhiều hơn. Có nghĩa là, các hãng công nghệ, nhà mạng phải bỏ ra nhiều chi phí để hỗ trợ dung lượng lớn hơn cho khách hàng. Nếu đầu tư hợp lý, chi phí 4G sẽ rẻ hơn 3G. Từ góc độ nhà mạng, nếu cung cấp dịch vụ dữ liệu thì buộc họ phải đầu tư công nghệ 4G.

Theo các chuyên gia, công nghệ 3G là dịch vụ di động, vùng phủ sóng lớn, nên đầu tư ban đầu rất cao. Nhưng khi dùng công nghệ  4G WTTx (wireless fiber to the X- giải pháp dựa trên công nghệ 4G TDD ở sợi) sẽ cung cấp vùng phủ cho các tòa nhà, hộ gia đình, nơi thuê bao đầu cuối gần như không di động thì chỉ tạo ra vùng phủ khu vực hẹp đó. Như vậy, nhà cung cấp có thể đầu tư từng khu vực nhỏ và hoàn vốn nhanh chóng trong thời gian ngắn. Đây chính là lý do 4G WTTx hoàn vốn chỉ trong vòng 2 năm.

Tập đoàn VNPT giới thiệu công nghệ 4G tại hội thảo.

Trước những ý kiến phân vân về việc liệu có phải chúng ta quá vội vàng khi triển khai 4G ngay lúc này, khi mà nhiều nhà mạng thậm chí chưa thu hồi được hết vốn đầu tư vào 3G hay không, đại diện của Qualcomm khẳng định, tại Việt Nam trong nhiều năm tới, 4G sẽ song song tồn tại cùng với 3G, hỗ trợ những dịch vụ mới đòi hỏi tốc độ dữ liệu cao hơn, tính năng bảo mật mạnh hơn... Trên thực tế, việc tiếp tục củng cố, mở rộng 3G và phát triển 4G không đối lập với nhau mà thực ra lại hỗ trợ cho nhau. Nói cách khác, một trong những điều kiện để triển khai 4G chính là phải có một hạ tầng 3G rộng khắp.

Các ý kiến trao đổi tại Hội thảo Quốc tế 4G LTE đều nhất trí rằng, dù Việt Nam đang ở vào vị trí cực kỳ thuận lợi để triển khai, vẫn có những yếu tố cần được lưu ý, nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo cho thành công.

Theo ông Thiều Phương Nam, Tổng giám đốc Qualcomm Đông Dương (Lào, Campuchia & Việt Nam), điều quan trọng nhất là Cơ quan quản lý Nhà nước cần một chiến lược băng tần đúng đắn, hợp lý, triển khai trên diện rộng hay chỉ tập trung ở các thành phố lớn, bảo đảm chất lượng dịch vụ cao nhất sẽ là một yếu tố mà Việt Nam cần xem xét.

Lý giải cho việc lựa chọn thời điểm này để phát triển công nghệ 4G, Thứ trưởng Lê Nam Thắng cho biết, 4G LTE đang phát triển rất nhanh trên thế giới, với gần 500 triệu thuê bao và hơn 2.400 chủng loại thiết bị đầu cuối hỗ trợ. “Đó là một tiền đề quan trọng cho Việt Nam triển khai 4G". Tiền đề thứ hai là công nghệ 3G tại Việt Nam tuy đã khá phổ biến, song vẫn tồn tại những hạn chế về chất lượng và tốc độ không thể phủ nhận. Nếu như Việt Nam muốn phát triển thương mại điện tử trên nền di động, Chính phủ điện tử trên di động, thì bắt buộc phải cần tới tốc độ và sự bảo mật của 4G.

 VĂN PHONG