QĐND - Những ngày gần đây, dư luận lại "nóng" lên câu chuyện thiếu vắc-xin dịch vụ ở các thành phố lớn. Bộ Y tế đã đưa ra những giải pháp như: Đề nghị các nhà sản xuất và các nhà cung cấp tăng số lượng nhập khẩu vắc-xin dịch vụ; yêu cầu các điểm tiêm dịch vụ thuộc Nhà nước phải tổ chức tiêm vắc-xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) tương ứng với loại vắc-xin dịch vụ đã hết. Nhưng việc tiêm vắc-xin trong Chương trình TCMR được miễn phí hay tiêm vắc-xin dịch vụ phải mất tiền thì lại do các bậc phụ huynh quyết định.

Khan hiếm vì đâu?

Lý giải về nguyên nhân thiếu vắc-xin dịch vụ (chủ yếu là vắc-xin 6 trong 1 và vắc-xin 5 trong 1) trong thời gian qua, PGS, TS Trần Đắc Phu, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, theo Luật Dược, vắc-xin là thuốc đặc biệt nên phải rất an toàn. Việc nhập khẩu vắc-xin là trách nhiệm của Cục Quản lý dược. Hiện nay, trong 20 loại vắc-xin dịch vụ, chỉ thiếu 2 loại, còn 18 loại khác đều cơ bản đáp ứng đầy đủ. Nguyên nhân do nhà sản xuất không đáp ứng đủ, thay công nghệ, chuyển địa điểm, trong khi vắc-xin là loại thuốc đặc biệt, để cung cấp trở lại phải mất thời gian 6 tháng đến 1 năm.

Tiêm vắc-xin cho trẻ em tại Trung tâm Nghiên cứu, sản xuất vắc-xin và sinh phẩm y tế (Bộ Y tế).

Ông Đỗ Tuấn Đạt, Giám đốc Công ty Vắc-xin và sinh phẩm số 1 (Bộ Y tế) cho biết: Chúng tôi là một trong những đơn vị sản xuất và cung cấp vắc-xin cho Chương trình TCMR. Hiện, ở Việt Nam có 4 nhà sản xuất vắc-xin. Nhiều năm nay, Việt Nam đã tự chủ và cung cấp được vắc-xin cho TCMR. Về mặt chất lượng, công nghệ, vắc-xin Việt Nam đạt tiêu chuẩn công nghệ thế giới.

Khuyến khích dùng vắc-xin Việt Nam

Hiện nay, rất nhiều bậc phụ huynh có tư tưởng "sính" dùng vắc-xin ngoại. Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Cường, Phó trưởng Ban chủ nhiệm Chương trình TCMR cho rằng, suy nghĩ vắc-xin đắt tiền tốt hơn vắc-xin TCMR là sai. Vắc-xin TCMR không phải tự nhiên miễn phí, Nhà nước phải trả tiền để mua và được tổ chức quốc tế hỗ trợ. Nếu so sánh chất lượng vắc-xin dịch vụ, loại “6 trong 1”, chứa thành phần ho gà vô bào với vắc-xin Quinvaxem của chương trình TCMR có thành phần ho gà toàn tế bào có thể thấy rằng, chỉ vài năm gần đây mới có thành phần ho gà vô bào, còn nhiều năm nay, nước ta vẫn dùng vắc-xin chứa thành phần ho gà toàn tế bào. Với thành phần ho gà toàn tế bào, trẻ có thể có phản ứng nhẹ sau tiêm chủng, sốt, đau, quấy khóc. Những phản ứng thông thường của cơ thể khi đưa kháng nguyên lạ vào sẽ hết sau 24 giờ. Nhưng từ ngày 1-4-2014, WHO khuyến cáo, đối với những nước đang dùng vắc-xin ho gà toàn tế bào, không nên chuyển sang vắc-xin vô bào, vì dù có phản ứng nhẹ nhưng sẽ hết, tác dụng phòng bệnh tốt hơn ho gà vô bào.

Ông Nguyễn Văn Cường cho biết thêm, hiện nay 12 loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đã có vắc-xin trong Chương trình TCMR (lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, viêm phổi, viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib, sởi, rubella, tả, thương hàn). Nhiều nước khác ở điều kiện tương tự Việt Nam nhưng một số bệnh chưa có vắc-xin miễn phí cho trẻ như: Viêm não Nhật Bản; tả; thương hàn... Nhiều nước trên thế giới đã rất ngạc nhiên về thành tích trong TCMR của Việt Nam.

PGS, TS Trần Đắc Phu cho rằng, TCMR là miễn phí, vì vậy phải cung cấp được thông tin chính xác đến người dân để thấy rằng chính sách TCMR là ưu việt. Theo PGS, TS Trần Đắc Phu thì không thể bỏ hình thức tiêm dịch vụ, song cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền hơn nữa để trẻ em được tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch, hiệu quả cao.

Bài và ảnh: HÀ VŨ