QĐND Online - Sau đợt phản công tiêu diệt và quét sạch quân địch ra khỏi tuyến biên giới tỉnh Tây Ninh, Trung đoàn 66 phối hợp với Bộ đội Biên phòng, lực lượng vũ trang địa phương, vừa chốt giữ vừa cơ động đánh địch bảo vệ tuyến biên giới ở Đông trục lộ 22, từ cửa khẩu Xa Mát tới ngã ba công sự. Tuy bị đánh đau, lực lượng bị tổn thất lớn, nhưng tập đoàn phản động Pôn Pốt vẫn chưa từ bỏ âm mưu xâm chiếm lãnh thổ nước ta. Chúng liên tục tập trung quân mở nhiều đợt tiến công, sử dụng thủ đoạn bâu bám đánh nhiều trận cả ngày lẫn đêm, nhằm phá vỡ các chốt bảo vệ biên giới xâm chiếm lãnh thổ nước ta.

Nắm được quy luật hoạt động của địch, chỉ huy và cơ quan trung đoàn lập kế hoạch, lựa chọn phương án tác chiến tiêu diệt địch, bảo vệ vững chắc tuyến biên giới. Được sự chỉ đạo và chi viện hoả lực của sư đoàn, trung đoàn tổ chức nắm địch, tận dụng những khu rừng gần biên bí mật ém sẵn lực lượng. Lợi dụng đêm tối, bãi cỏ tranh và những lùm cây xanh, các mũi tiến công của ta bí mật tiếp cận tiến công vào bên sườn quân địch. Trong đêm tối quân địch cũng tập trung lực lượng, triển khai đội hình để tiến công vào những chốt quan trọng, chiếm giữ địa hình hiểm yếu của ta.

Những người dân vô tội bị giết hại bởi quân Pôn Pốt. Ảnh tư liệu.

Với cách đánh quen thuộc của mấy ngày trước, khi trời vừa sáng quân Pôn Pốt đã nổ súng đánh vào chốt ta. Trong lúc quân địch đang mải mê tập trung lực lượng đánh chiếm chốt ta, chúng bất ngờ bị hoả lực pháo binh của ta chế áp mạnh. Chi viện cho bộ binh đồng loạt tiến công. Bị đánh mạnh cả trước mặt và bên sườn, phần lớn quân địch bị tiêu diệt, số còn lại bỏ chạy về phía sau. Lực lượng địch rút chạy bị hoả lực pháo binh và súng cối của ta tiếp tục sát thương.

Bị thiệt hại nặng, biết không thể tiến công đánh bật các chốt của ta bằng đối đầu trực tiếp, quân Pôn Pốt thay đổi chiến thuật, tìm ra cách đánh mới với tham vọng sẽ sát thương được lực lượng của ta. Chúng sử dụng một bộ phận nhỏ để tiến công vào chốt, lực lượng còn lại “đào hầm độn thổ” bố trí ở hai bên, sẵn sàng đánh vào bên sườn các mũi tiến công hòng sát thương lực lượng ta. Tuy vậy, cách đánh mới của địch không thể lừa được lực lượng trinh sát và bộ binh của ta. Thông tin từ các đài quan sát và chốt báo về cho thấy, lực lượng địch tiến công không mạnh. Vì vậy, trung đoàn chỉ sử dụng hoả lực chi viện, động viên các chốt kiên cường trụ bám, đánh bại các đợt tiến công của địch. Tới gần trưa, không thấy bộ binh ta xuất hiện, quân địch buộc phải rời khỏi nơi “độn thổ” để cơ động tập trung lực lượng tiến công vào chốt của ta.

Tận dụng đội hình chiến đấu của địch lộ trên mặt đất, không có vật che khuất và che đỡ, ngay lập tức các trận địa pháo binh và súng cối của ta khai hoả, quân địch bị thương vong lớn phải rút chạy về phía sau.

Tuy lực lượng bị tổn thất, nhưng quân Pôn Pốt vẫn chưa từ bỏ ý đồ chiếm chốt. Chúng tập trung lực lượng, tìm ra cách đánh khác, để đánh lừa và sát thương lực lượng ta. Để ngăn chặn lực lượng ta tiến công vào bên sườn, quân Pôn Pôt cài đặt khá nhiều mìn chống xe tăng và bộ binh, bảo vệ các mũi tiến công về phía ta. Cách đánh mới của địch bước đầu đã phát huy hiệu quả. Khi bộ binh ta vận động tiến công vào bên sườn quân địch, vấp phải mìn, bộ đội thương vong không tiến lên được. Trước tình huống chiến đấu diễn ra ngày càng quyết liệt, nếu ta xử trí không nhanh thiếu sáng tạo thì quân địch sẽ nhanh chóng đánh chiếm chốt của ta, gây tổn hại về lực lượng, ảnh hưởng đến tinh thần chiến đấu của bộ đội. Chỉ huy trung đoàn đã nhanh chóng hội ý đi đến quyết định sử dụng hoả lực chế áp mạnh trong thời gian dài, không cho địch cơ động tập trung lực lượng để tiến công. Đồng thời, động viên bộ đội trên chốt kiên cường trụ bám, đánh địch giữ vững trận địa. Lực lượng cơ động nhanh chóng vòng tránh sâu về bên trái, để tiến công về phía sau đội hình quân địch. Sử dụng một bộ phận pháo binh, súng cối của trung và sư đoàn bắn phá kiềm chế các trận địa pháo cối của địch, bảo vệ bộ đội trong quá trình vận động tiến công. Sau thời gian ngắn bổ sung công tác tổ chức và hiệp đng tác chiến, pháo binh và súng cối của ta đã phát huy sức mạnh, đánh trúng đội hình tiến công của địch, kiềm chế chặt các trận địa pháo binh của chúng, tạo điều kiện thuận lợi để bộ đội trên chốt, tiêu diệt và đánh tan các đợt tiến công của địch giữ vững trận địa. Lực lượng cơ động vòng tránh qua bãi mìn, đánh vào phía sau đội hình tiến công của chúng.

Sau hơn hai giờ chiến đấu, bộ đội ta đã tiêu diệt và đánh tan các mũi tiến công của địch. Bị đánh mạnh cả phía trước và phía sau, quân địch buộc phải rút chạy, bộ đội ta chuyển sang truy kích đánh sâu vào địa bàn đối phương, phá huỷ sở chỉ huy và căn cứ hậu cần của địch. Sau thời gian dài tập trung lực lượng mạnh, sử dụng nhiều chiến thuật, vận dụng nhiều cách đánh và thủ đoạn chiến đấu, tiến công trực tiếp vào các chốt của ta không thành công, quân địch lại thay đổi chiến thuật và cách đánh mới. Chúng sử dụng lực lượng nhỏ lẻ, lợi dụng đêm tối, tận dụng khoảng trống trong bố trí lực lượng để luồn sâu vào đất ta hòng làm suy yếu lực lượng, tạo thế để đánh bật các chốt của ta. Chúng tổ chức phục kích và cài đặt mìn trên các con đường mòn chi viện, vận chuyển và tiếp tế của ta lên chốt, nhằm sát thương lực lượng, cắt đứt đường vận chuyển, làm suy giảm sức mạnh và tinh thần chiến đấu của bộ đội, sau đó tập trung lực lượng tiến công đánh tan các chốt của ta. Âm mưu và thủ đoạn mới của địch bước đầu đã gây ra thương vong, cản trở tới các hoạt động chiến đấu và bảo đảm của ta. Ngay sau đó, các đơn vị đã tìm ra biện pháp khắc phục. Hng ngày ta lập ra những tuyến đường mới, để vận chuyển và chi viện cho chốt. Ban đêm các đơn vị bí mật tổ chức lực lượng nhỏ, phục kích trên những đoạn đường dự đoán quân địch sẽ đi vào đặt mìn và phục kích lực lượng ta. Nhờ đó, lực lượng trên chốt được giữ vững. Các đơn vị lại tiêu diệt được địch, bắt được tù binh và thu được vũ khí, làm thất bại thủ đoạn tác chiến mới của chúng.

Ngăn chặn các hoạt động tác chiến của bộ đội ta không thành công, quân Pôn Pốt chuyển sang tìm cách giết hại và gây hoang mang cho người dân. Trong đêm chúng đưa các toán nhỏ sang bí mật cài đặt mìn trên các trục đường, ngoài nương rẫy, đốt nhà, bắn phá các phun ấp giết hại dân thường, phá hoại sản xuất. Các đơn vị trong trung đoàn đã phối hợp chặt chẽ với dân quân ở các phun ấp, tổ chức phục kích đánh địch bảo vệ tính mạng cũng như tài sản của nhân dân, làm cho tình cảm quân dân ngày thêm gắn bó. Để đảm bảo sự bình yên cho nhân dân vùng biên, thực hiện nhiệm vụ sư đoàn giao, toàn trung đoàn vừa đánh địch, vừa ra sức chuẩn bị cho đợt tiến công mới, đánh sâu sang căn cứ đối phương bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc. 

Kỳ 1: Tiến về biên giới quét sạch quân diệt chủng khỏi Tây Ninh
      

Thiếu tướng PGS TS Bùi Thanh Sơn