Đây là sự kiện được đồng tổ chức bởi Trường USTH, Trung tâm Quốc tế về Khoa học và Giáo dục Liên ngành (ICISE), Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF), Viện Vật lý (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), Viện Vật lý Kỹ thuật (Đại học Bách Khoa Hà Nội), Khoa Vật lý (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội), Khoa Vật lý (Trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội).

GS Duncan Haldane (ngồi giữa) chia sẻ với báo chí. 

Chia sẻ với báo chí về vai trò của nghiên cứu khoa học cơ bản, GS Duncan Haldane cho biết, đầu tư vào khoa học cơ bản hay đầu tư vào khoa học ứng dụng là vấn đề chung rất nhiều nước trên thế giới quan tâm. Hiện nay nhiều nước vẫn coi trọng việc nghiên cứu ứng dụng hơn nghiên cứu cơ bản bởi nghiên cứu ứng dụng có thể nhìn thấy trực diện thành quả trong thời gian ngắn. Còn nghiên cứu cơ bản cần thời gian dài nghiên cứu nhưng khi thành công thì mang lại nguồn lợi rất lớn.

Nếu những nhà chức trách, những người có trách nhiệm chỉ tập trung lựa chọn những dự án, đề tài mang tính định hướng ứng dụng thì sẽ ngăn cản khoa học cơ bản phát triển. Vì vậy, cơ quan thực hiện việc tư vấn cho Chính phủ, bộ, ban, ngành lựa chọn đề tài để nghiên cứu thì những người làm việc tư vấn phải là những nhà khoa học làm nghiên cứu khoa học chứ không phải người không đúng chuyên môn. “Đối với những nước đang phát triển thì nên tránh tư duy chỉ tập trung vào nghiên cứu ứng dụng” - GS Duncan Haldane nhấn mạnh.

GS Duncan Haldane giảng bài tại Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH).

GS Duncan Haldane đánh giá cao trình độ của những bạn sinh viên Việt Nam sang Mỹ nghiên cứu sinh, đất nước mà giáo sư hiện đang giảng dạy. GS Duncan Haldane tin rằng những bạn trẻ này có đủ điều kiện và trình độ để nghiên cứu khoa học, là nguồn nhân lực chất lượng cao giúp đất nước phát triển.

GS Duncan Haldane đưa ra lời khuyên với các nhà khoa học trẻ rằng để đạt được thành công thì phải tin vào nghiên cứu khoa học của mình, phải nỗ lực, kiên trì bảo vệ nó.

Kết thúc cuộc trao đổi với báo chí, GS Duncan Haldane đã có bài giảng đại chúng với chủ đề: “Topological Quantum Matter, Entanglement, and the Second Quantum Revolution” (tạm dịch: Tôpô lượng tử, sự vướng mắc và cách mạng lượng tử lần thứ 2) tại Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH).

GS Duncan Haldane sinh ra ở thành phố London, Anh. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Trường Đại học Cambridge và bắt đầu làm việc tại Trường Đại học Princeton từ năm 1990. Ông nhận giải thưởng Nobel Vật lý 2016 cùng với hai nhà khoa học là David Thouless đến từ Trường Đại học Washington và Michael Kosterlitz đến từ Trường Đại học Brown vì những phát hiện lý thuyết về sự chuyển pha tôpô học và các pha tôpô của vật chất. Bằng cách sử dụng các khái niệm hình học tô pô, một nhánh của toán học, các nhà khoa học đã nghiên cứu các trạng thái khác thường của vật chất, chẳng hạn như các chất siêu dẫn, siêu lỏng hoặc màng mỏng từ tính. Thành công của nghiên cứu mới này là bước tiến lớn trong việc tìm hiểu bí mật của vật chất và mở ra một viễn cảnh khám phá phát minh vật liệu mới trong lĩnh vực điện tử và khoa học vật liệu. 

 Tin, ảnh: LA DUY