Trong gian khó đó, phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ giúp dân, phẩm chất kiên trung của con người miền Trung đã được thể hiện rõ nét. Đặc biệt là tinh thần sống chung với thiên tai đã được phát huy. Những chiếc hầm trú bão; những căn nhà phao, nhà “cao cẳng” chống lũ đã có tác dụng tích cực...

Từ xa xưa, ứng phó với thiên tai chưa bao giờ là điều dễ dàng đối với con người. Miền Trung Việt Nam có vị trí quan trọng về kinh tế, quốc phòng, an ninh của đất nước. Nhưng do đặc điểm về địa lý và điều kiện tự nhiên nên khu vực này thường xuyên xảy ra thiên tai. Để có thể tồn tại trên mảnh đất này, ông cha ta đã tìm cách sống chung với bão như làm nhà có tường thấp, có hầm trú ẩn phòng khi gió lớn... Để phòng tránh lũ, bà con làm nhà ở nơi cao ráo, có sàn để đồ đạc cao gần mái nhà, có tù và, mõ, trống cảnh báo...

leftcenterrightdel
Dải đất miền Trung oằn mình gánh chịu cơn bão số 9. Ảnh: qdnd.vn

Khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển, việc cảnh báo thiên tai được chính xác hơn nhưng phòng, chống triệt để được thiên tai thì cho đến thời điểm này vẫn còn là vấn đề nan giải. Nhiều quốc gia tân tiến, giàu có hơn nước ta rất nhiều mà vẫn phải chịu những hậu quả nặng nề của thiên tai. Bài học chung của nhiều quốc gia nằm trong vùng hay xảy ra thiên tai là hãy tìm cách sống chung với thiên tai.

Để giảm nhẹ thiên tai, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra nhiều giải pháp về thể chế và chính sách. Trong đó phương châm phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai cho miền Trung đã thể hiện trong Chiến lược quốc gia phòng, chống thiên tai là "Chủ động phòng, tránh, thích nghi để phát triển".  

Để có thể thích nghi được với môi trường “Sáng chắn bão giông, chiều ngăn nắng lửa”, bên cạnh việc phát huy tinh thần “4 tại chỗ” và kinh nghiệm từ ngàn xưa để lại, rất cần có các quy hoạch, kế hoạch, phân vùng, đánh giá mới về nguy cơ rủi ro thiên tai. Đặc biệt là việc quy hoạch khu dân cư, khu công nghiệp, khu du lịch; quy hoạch, xây dựng công trình phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, công trình hạ tầng giao thông bảo đảm chống ngập và tiêu thoát lũ... Các cơ quan chức năng của Nhà nước cần ban hành các quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật xây dựng công trình trong các vùng thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai; điều chỉnh, bổ sung các quy chế, quy chuẩn về dự báo thiên tai...

Để sống chung được với thiên tai, điều quan trọng nhất vẫn là nhận thức của cộng đồng. Xây dựng năng lực tự phòng ngừa thiên tai, phát huy truyền thống tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách trong cứu trợ thiên tai. Bên cạnh lực lượng xung kích là quân đội, công an, dân quân tự vệ, cần phát triển thêm lực lượng tình nguyện viên trong công tác tuyên truyền, vận động, khắc phục hậu quả, phục hồi sản xuất... Khuyến khích các nhà khoa học hỗ trợ, chuyển giao, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật cho người dân chung sống an toàn với thiên tai.

ĐỖ PHÚ THỌ