Đầu giờ sáng, đã có 49 đại biểu đăng ký chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm. Các đại biểu chất vấn Bộ trưởng Tô Lâm về nhiều vấn đề: Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, giết người, tín dụng đen, xâm hại tình dục trẻ em, tội phạm liên quan đến các vụ tai nạn giao thông có sử dụng chất kích thích...

Đặc biệt, nhiều đại biểu bày tỏ lo lắng về tội phạm liên quan ma túy, với việc gia tăng số vụ, số bị cáo và số lượng. Có đại biểu đã nhấn mạnh, giờ đây các vụ bắt ma túy ở Việt Nam không còn tính bằng gam hay kilogram mà tính bằng tấn... Trách nhiệm của ngành công an và các ngành liên quan như thế nào, còn tồn tại những lỗ hổng gì trong công tác quản lý, những giải pháp căn cơ sẽ được triển khai trong thời gian tới – Đó là những câu hỏi các đại biểu đặt ra đối với Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm.

Điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, phòng, chống ma túy là cuộc chiến gian khổ, khốc liệt; đấu tranh với loại tội phạm này không chỉ của ngành công an mà của cả xã hội, gia đình. Nhắc tới một cán bộ chiến sĩ biên phòng vừa hy sinh trong quá trình bắt giữ tội phạm ma túy vào hôm qua, Chủ tịch Quốc hội khẳng định, vừa qua, ngành công an, biên phòng đã phối hợp rất tốt, ngăn chặn và phát hiện nhiều vụ ma túy. Nếu không phát hiện được thì lượng ma túy này sẽ gây tác hại rất lớn tới từng gia đình, thế hệ trẻ.

Đại biểu Trương Thị Yến Linh (Cà Mau) chất vấn. Ảnh: Quốc hội.

Là đại biểu đầu tiên tham gia chất vấn, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp), Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận), Trương Thị Yến Linh (Cà Mau), Nguyễn Văn Hiển (Lâm Đồng) đều bày tỏ lo ngại về tình trạng vận chuyển, mua bán ma túy hiện nay. Theo đại biểu Trương Thị Yến Linh (Cà Mau), bây giờ các vụ vận chuyển, mua bán ma túy không còn tính bằng gam hay kilogram nữa mà là tính bằng tấn...cho thấy công tác phòng ngừa còn nhiều hạn chế, hiệu quả còn thấp so với tính phức tạp của tình hình; ma túy hiện nay đã len lỏi đến tất cả các tỉnh, thành phố, kể cả nông thôn, gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự và an toàn xã hội. Các đại biểu đặt câu hỏi, trách nhiệm của Bộ và các giải pháp căn cơ để phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm về ma túy.  

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển cũng nhấn mạnh, qua số liệu thống kê từ năm 2016 đến nay, cho thấy lượng ma túy bắt giữ đã gia tăng cả về số vụ, số bị cáo và số ma túy bị phát hiện. Theo đại biểu, các báo cáo cũng chỉ ra, hiện nay nước ta đang là địa bàn lý tưởng để tội phạm trung chuyển ma túy đi các nước... “Phải chăng chưa “đánh” ma túy mạnh như các nước nên nước ta được chọn là địa bàn trung chuyển ma túy đi các nước hay không; lỗ hổng yếu kém trong công tác kiểm soát ma túy tại các cửa khẩu hiện nay là gì để số lượng ma túy lớn xâm nhập vào nội địa? Giải pháp mạnh mẽ để xử lý hai vấn đề trên”, đại biểu nêu vấn đề. 

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, mặc dù vừa qua lực lượng chức năng đã phát hiện và bắt giữ một số vụ án ma túy "lớn chưa từng có", nhưng nguồn cung từ nước ngoài vào vẫn chưa được ngăn chặn triệt để, nhu cầu ma túy trong nước vẫn lớn, nguy cơ loại tội phạm này phát triển vẫn hiện hữu, đòi hỏi công tác đấu tranh phải mạnh mẽ hơn nữa.  

Giải đáp các câu hỏi của đại biểu trước việc đấu tranh, bắt giữ các vụ án ma túy với khối lượng rất lớn thời gian vừa qua, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định, đây là công tác được Đảng, Chính phủ đặc biệt quan tâm, phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành; Quốc hội cũng thông qua Luật Phòng, chống ma túy với hình phạt rất nghiêm khắc cho loại tội phạm này, cụ thể 9/13 hình phạt ở khung cao nhất (chung thân, tử hình). Đặc biệt là hợp tác quốc tế trong phòng, chống ma túy cũng được triển khai tích cực, quyết liệt; thời gian qua đã triệt phá nhiều vụ ma túy lớn... Lực lượng công an đã dự báo được tình hình và có giải pháp trấn áp quyết liệt để ngăn chặn nguồn ma túy đi vào nước ta.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời chất vấn các đại biểu. Ảnh: Quốc hội.

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, tội phạm ma túy là vấn đề có tính chất quốc tế, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các nước để đấu tranh với loại tội phạm này. Việt Nam lại ở gần trung tâm sản xuất ma túy là Tam Giác Vàng nên nguy cơ phát triển tội phạm này rất cao. Ngoài ra, tình hình ma túy trên thế giới diễn biến phức tạp, nhiều nước hợp pháp hóa việc sử dụng ma tuý. Riêng ở ASEAN, từ tháng 10-2018, Bộ Công an đăng cai hội nghị cấp Bộ trưởng Công an và ra tuyên bố chung không chấp nhận hợp pháp hóa ma túy và các nước ASEAN đoàn kết đấu tranh chống tội phạm này.

Nhờ đánh giá đúng và dự báo trước tình hình, từ năm 2018, ngành công an đã triển khai các biện pháp, ngăn chặn các vụ vận chuyển ma túy lớn qua các tỉnh Tây Bắc gồm các tỉnh Điện Biên, Hòa Bình, Sơn La. Sau đó chúng chuyển hướng hoạt động vào miền Trung, miền Nam; từ đầu năm 2019 đến nay đã phát hiện có sự can thiệp chỉ đạo của các tội phạm ma túy là người nước ngoài...

Nhấn mạnh các giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, Bộ sẽ tập trung ngăn chặn nguồn cung, đồng thời thực hiện các giải pháp giảm cầu trong nước; tăng cường phối hợp giữa các lực lượng để trấn áp tội phạm ma túy...

“Với sự quyết tâm cao của hệ thống chính trị, chúng ta hoàn toàn có thể ngăn chặn được tội phạm ma túy, không để Việt Nam trở thành địa bàn trung chuyển của ma túy ra thế giới”, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định và cho biết, dù ở gần vòng xoáy trung tâm thứ 2 sản xuất ma túy lớn trên thế giới, nguồn cung lớn, nhu cầu trong nước đang phát triển nhưng so với các nước ASEAN thì Việt Nam có thể kiểm soát được; số người nghiện ở Việt Nam chỉ bằng 1/10 so với Philippines.

Bộ trưởng Tô Lâm cũng cho biết sẽ thực hiện đồng bộ, song song hai vấn đề: Chặn nguồn cung và giảm nhu cầu trong nước đối với tội phạm ma túy. Đồng thời, tăng cường các nguồn lực, sự phối hợp chung giữa các lực lượng về phòng, chống ma túy.

Về quản lý các cửa khẩu, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, “Nước ta là một quốc gia rất thông thoáng, chúng ta mở cửa phát triển kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thành ra các đối tượng tội phạm lợi dụng chính sách này, chúng tính là nếu 2 vụ bị bắt, 1 vụ lọt thì chúng vẫn có lời.”

Bên cạnh đó, các phương tiện, điều kiện kiểm soát cửa khẩu, công tác phối hợp vẫn còn có khó khăn, lực lượng biên phòng kiểm tra chính ở cửa khẩu, lực lượng công an đấu tranh trong nước và nước ngoài. “Chúng tôi sẽ tính toán phối hợp nhuần nhuyễn giữa Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Hải quan để giải quyết vấn đề này”, Bộ trưởng Tô Lâm nêu rõ.

THẢO NGUYỄN