Kết hợp kinh tế với quốc phòng dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất của Đảng, Nhà nước

QĐND - Trong quá trình lãnh đạo, Đảng ta luôn quan tâm đến việc gắn kết chặt chẽ giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội với củng cố quốc phòng, an ninh. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã xác định: “Sự ổn định và phát triển bền vững mọi mặt đời sống kinh tế-xã hội là nền tảng vững chắc của quốc phòng-an ninh. Phát triển kinh tế-xã hội đi đôi với tăng cường sức mạnh quốc phòng-an ninh. Kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng-an ninh, quốc phòng-an ninh với kinh tế trong từng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế-xã hội và trên từng địa bàn”. Quan điểm phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2016-2020, được nêu trong dự thảo Báo cáo đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2011-2015 và phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020 đã chỉ rõ: “ … Phát triển kinh tế phải gắn kết chặt chẽ với phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu. Bảo đảm quốc phòng, an ninh và giữ vững hòa bình, ổn định để xây dựng đất nước”.

Hiện nay, nhiệm vụ quốc phòng, an ninh được xác định trước hết là bảo đảm hòa bình và ổn định để phát triển kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; đánh bại âm mưu và hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; ngăn chặn không để xảy ra bạo loạn lật đổ, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh; đồng thời, chuẩn bị mọi mặt của đất nước, xây dựng tiềm lực và thế trận nhằm tăng cường sức mạnh tổng hợp của quốc gia, đánh thắng mọi thế lực thù địch, nếu chúng liều lĩnh gây ra xung đột vũ trang, hoặc chiến tranh. Sức mạnh của quốc phòng, an ninh không chỉ là sức mạnh quân sự, mà bao gồm cả sức mạnh phi quân sự trên các lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, văn hóa, tư tưởng, khoa học kỹ thuật, ngoại giao; là sức mạnh tổng hợp trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó sức mạnh phi quân sự là cơ sở, sức mạnh quân sự là nòng cốt. Xây dựng và phát triển kinh tế tạo ra tiền đề vật chất quan trọng cho xây dựng lực lượng, thế trận và tiềm lực các mặt để bảo vệ đất nước; đồng thời, trong quá trình triển khai nhiệm vụ củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh cũng tạo ra những nhân tố tích cực cho công cuộc xây dựng kinh tế. Do vậy, ở đâu có hoạt động kinh tế, ở đó cần phải triển khai và kết hợp chặt chẽ với nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và ngược lại.

Mục tiêu tổng quát của việc kết hợp kinh tế với quốc phòng là tạo môi trường quốc tế và trong nước thuận lợi cho phát triển kinh tế. Xây dựng nền công nghiệp quốc phòng từng bước hiện đại, bảo đảm cho các LLVT được trang bị vũ khí, kỹ thuật ngày càng hiện đại. Trên cơ sở chiến lược chung và chiến lược từng vùng lãnh thổ, từng địa phương mà kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng; từng bước hình thành các vùng chiến lược kinh tế-quốc phòng-an ninh, vừa có kinh tế mạnh, vừa có quốc phòng, an ninh mạnh, nhất là ở các địa bàn xung yếu về quốc phòng, an ninh; tăng cường khả năng phòng thủ ở vùng biển, đảo và biên giới. Bảo đảm cho nền kinh tế đất nước phát triển nhanh, ổn định và bền vững, vừa có khả năng tự bảo vệ và được bảo vệ một cách vững chắc; vừa có khả năng và luôn trong tư thế sẵn sàng cao nhất về kinh tế, bảo đảm cho quốc phòng, an ninh trong mọi tình huống. Trong quá trình xây dựng tiềm lực quốc phòng, an ninh phải lấy yêu cầu ổn định và phát triển kinh tế làm mục đích, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế.

Để thực hiện tốt những vấn đề trên, trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII sắp tới, theo chúng tôi, cần chú trọng làm tốt một số nội dung sau đây:

Một là, kết hợp kinh tế với quốc phòng trong xây dựng chiến lược, trong quy hoạch, kế hoạch tổng thể quốc gia, trong từng lĩnh vực, từng vùng, từng địa phương, từng ngành, trong triển khai thực hiện nhiệm vụ của từng đơn vị, từng doanh nghiệp, thành phần kinh tế, cả vĩ mô và vi mô.

Quan tâm xây dựng chiến lược, quy hoạch chung đồng thời chú trọng các địa bàn chiến lược như: Trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội của từng vùng, miền; vùng biên giới, hải đảo (kể cả đảo gần bờ và một số đảo xa bờ). Đẩy mạnh xây dựng cơ sở hạ tầng, công trình xây dựng tuyến biên giới, đảo theo hướng lưỡng dụng; xây dựng và triển khai các dự án đầu tư khu vực biên giới, bảo đảm phát huy hiệu quả trong phát triển kinh tế-xã hội địa phương thời điểm hiện tại và có khả năng chuyển đổi công năng sử dụng khi có tình huống bất ngờ liên quan đến yếu tố quốc phòng, an ninh quốc gia. Tổ chức triển khai các chủ trương, chính sách liên quan đến biên giới, hải đảo cần tích cực, chủ động và quyết liệt. Cấp ủy đảng các cấp thường xuyên đưa các chương trình phát triển kinh tế-xã hội gắn với quốc phòng-an ninh vào nghị quyết, kế hoạch hành động và phân công lãnh đạo theo dõi, chỉ đạo thực hiện chặt chẽ. Đảng, Nhà nước có chủ trương, chính sách cụ thể đối với các tỉnh có tuyến biên giới, nhằm ưu tiên phát triển kinh tế, xã hội gắn với quốc phòng, an ninh các địa bàn giáp ranh, nhất là đối với các xã biên giới. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ và nhân dân về tầm quan trọng của việc kết hợp phát triển kinh tế-xã hội gắn với củng cố quốc phòng-an ninh, làm rõ âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Cần nghiên cứu tổng kết hoạt động của các đoàn kinh tế-quốc phòng theo hướng tăng cường thêm chức năng và bổ sung thêm số lượng tại các địa bàn trọng yếu; đẩy nhanh phát triển đường tuần tra biên giới và tuyến đường ra biên giới để vừa tạo thuận lợi việc đi lại trong nội địa, thúc đẩy giao thương với nước bạn, vừa phát huy tác dụng trong việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia.

Hai là, kết hợp kinh tế với quốc phòng trong xây dựng tiềm lực tổng hợp quốc gia, bao gồm các tiềm lực: Chính trị, văn hóa, kinh tế, khoa học, công nghệ, quân sự, quốc phòng, an ninh, trong xây dựng thế bố trí chiến lược về kinh tế và thế bố trí về quốc phòng, an ninh để tạo sức mạnh tổng hợp.

Việc kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế-xã hội với bảo đảm quốc phòng-an ninh, hợp tác quốc tế và bảo vệ môi trường, kết hợp giữa phát triển vùng biển, ven biển, hải đảo với phát triển vùng nội địa theo hướng CNH, HĐH nhằm khai thác mọi nguồn lực để phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ môi trường biển trên tinh thần chủ động, tích cực mở cửa, phát huy đầy đủ và có hiệu quả các nguồn lực bên trong; tranh thủ hợp tác quốc tế, thu hút mạnh các nguồn lực bên ngoài theo nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

 Đối với các đảo gần bờ và một số đảo xa bờ, cần có chiến lược đầu tư phát triển kinh tế-xã hội gắn với củng cố thế trận quốc phòng toàn dân, trong đó quan tâm chú trọng đến việc xây dựng các khu kinh tế quốc phòng, tăng cường sự hiện diện của các doanh nghiệp kinh tế kinh doanh trên lĩnh vực chế biến hải sản, cảng biển, khai thác du lịch… thu hút nhân lực, tạo việc làm cho nhân dân trên các địa bàn chiến lược quốc phòng, gắn với phát triển kinh tế. Ngoài ra, Nhà nước cần có chính sách về tín dụng, đào tạo nghề, chính sách ưu đãi các doanh nghiệp đến đầu tư tại các địa bàn biên giới, qua đó giải quyết việc làm cho dân cư địa phương. Trong xây dựng chính sách, phát triển kinh tế tuyến biên giới cần có sự phối hợp với phía bạn để xây dựng các cặp cửa khẩu, các chợ, khu kinh tế tương đồng giữa hai bên để khai thác, nâng cao hiệu quả các công trình, dự án đầu tư, đồng thời tạo thuận lợi cho việc vận chuyển đáp ứng yêu cầu về tiêu thụ hàng hóa của cả hai bên. Đối với phát triển công nghiệp dọc tuyến biên giới, cần có quy hoạch để bố trí, sắp xếp các cơ sở phù hợp cho nhu cầu lưỡng dụng. 

Ba là, kết hợp kinh tế với quốc phòng gắn với quan tâm chăm lo xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên làm nền tảng xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống xảy ra.

Thường xuyên kiện toàn về tổ chức, quan tâm xây dựng lực lượng dân quân tự vệ theo phương châm “vững mạnh, rộng khắp”, đặc biệt chú trọng xây dựng lực lượng dân quân tự vệ trong các doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế có bản lĩnh chính trị vững vàng, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu cao, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống. Chỉ đạo lực lượng dân quân tự vệ phối hợp với Bộ đội Biên phòng và các lực lượng khác tuần tra biên giới, bảo vệ an ninh trật tự ở địa bàn. Giải quyết kịp thời, đúng pháp luật những đòi hỏi chính đáng của nhân dân, không để các thế lực thù địch lợi dụng kích động, xuyên tạc đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Thường xuyên nêu cao cảnh giác, chủ động chuẩn bị các phương án đấu tranh ngăn chặn các nhóm phản động, kịp thời dập tắt mọi âm mưu gây rối, bạo loạn; động viên cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ, lực lượng dự bị động viên tích cực chủ động, làm nòng cốt cùng toàn dân phòng, chống lụt bão, tìm kiếm, cứu nạn, bảo vệ rừng, khắc phục hậu quả thiên tai, địch họa. Phối hợp tuyên truyền, vận động người thân trong gia đình và mọi người chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, tích cực tham gia các phong trào "xóa đói, giảm nghèo", "đền ơn, đáp nghĩa", xây dựng nông thôn mới... góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa bàn.

Kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng là một chủ trương đúng đắn và nhất quán của Đảng và Nhà nước ta, là nội dung cốt lõi và bao trùm của sự kết hợp hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn mới. Nó kế thừa truyền thống dựng nước đi đôi với giữ nước của ông cha ta trước đây, đồng thời, có bước phát triển mới trong xu thế hội nhập, mở cửa hiện nay. Chính vì thế, việc tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý điều hành chỉ đạo tập trung, thống nhất của Nhà nước vừa là yêu cầu thường xuyên và cấp bách, vừa là nhân tố quyết định đến ổn định, hòa bình, hợp tác và phát triển kinh tế của đất nước.