Tham dự hội nghị tại điểm cầu Hà Nội có Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Đại sứ, Tùy viên Quốc phòng các nước ASEAN tại Việt Nam. Tại các điểm cầu có Bộ trưởng Quốc phòng, lãnh đạo Bộ Quốc phòng các nước ASEAN và Phó tổng thư ký ASEAN Hoàng Anh Tuấn.

Đại tướng Ngô Xuân Lịch chủ trì Chương trình khách mời của nước Chủ tịch.

Không để dịch bệnh ảnh hưởng đến hợp tác quốc phòng ASEAN

Phát biểu khai mạc hội nghị, Đại tướng Ngô Xuân Lịch bày tỏ tin tưởng rằng, việc tổ chức Hội nghị ADMM-14 theo hình thức trực tuyến không những không ảnh hưởng đến chất lượng hợp tác quốc phòng trong ASEAN mà còn thể hiện sự ứng phó kịp thời của các nước trước những diễn biến mới. Thay mặt Bộ Quốc phòng Việt Nam, Đại tướng Ngô Xuân Lịch cảm ơn sự ủng hộ của Bộ Quốc phòng các nước ASEAN và Ban thư ký ASEAN đối với Việt Nam kể từ khi Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 cho đến nay.

Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh, đại dịch Covid-19 đã cướp đi sinh mạng của hàng triệu người dân, ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế của mỗi quốc gia, khu vực và cả thế giới, thậm chí có nguy cơ làm biến đổi địa chính trị toàn cầu. Bên cạnh đó, nhiều quốc gia trong khu vực ASEAN phải hứng chịu liên tiếp những đợt thiên tai, bão lụt, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và của, để lại hậu quả kinh tế-xã hội lâu dài. Hòa bình, ổn định của khu vực lại càng mong manh hơn trước nguy cơ khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh biển, an ninh mạng, an ninh nguồn nước... “Trong hoàn cảnh khó khăn như vậy, ASEAN đã thể hiện tinh thần “gắn kết và chủ động thích ứng” theo đúng chủ đề Năm ASEAN 2020. Mặc dù nhiều hoạt động bị hoãn hoặc chuyển sang hình thức trực tuyến nhưng chúng ta lại chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ trong quan hệ hợp tác giữa các nước ASEAN, đặc biệt trong lĩnh vực phòng, chống dịch Covid-19 với kết quả cụ thể là một loạt các sáng kiến như: Quỹ ASEAN về ứng phó Covid-19, Kho dự trữ vật tư y tế ASEAN, Kế hoạch tổng thể phục hồi ASEAN hậu Covid-19 đã được thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37”, Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh.

Đại tướng Ngô Xuân Lịch khẳng định, Bộ Quốc phòng và quân đội là lực lượng nòng cốt trong nỗ lực chung của Chính phủ mỗi nước trong phòng, chống dịch Covid-19. Mặc dù bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, các nước ASEAN vẫn duy trì được đà hợp tác quốc phòng thông qua việc sử dụng sáng tạo các nền tảng kỹ thuật số phục vụ thông tin liên lạc và thực hiện các cuộc họp trực tuyến. Trên cơ sở Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng trong ứng phó dịch bệnh vào tháng 2-2020, quân đội các nước đã đẩy mạnh hợp tác phòng, chống dịch Covid-19 thông qua việc chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, hỗ trợ vật tư, thiết bị y tế, hợp tác kiểm soát di chuyển xuyên biên giới, phát triển bộ xét nghiệm, vaccine.... và tổ chức thành công Diễn tập xử lý tình huống trực tuyến về phòng, chống dịch Covid-19 của lực lượng Quân y ASEAN vào tháng 5-2020.

Tại hội nghị, các đại biểu đã nghe Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh báo cáo kết quả Hội nghị trực tuyến Quan chức Quốc phòng cấp cao ASEAN (ADSOM) diễn ra ngày 17-11 vừa qua. Trưởng đoàn các nước đánh giá cao kết quả Hội nghị ADSOM nhằm chuẩn bị cho Hội nghị ADMM-14. Các đại biểu đánh giá cao sự chuẩn bị chủ động, chu đáo, hiệu quả của Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020. Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Việt Nam đã chủ động, kịp thời thích ứng với tình hình mới, tổ chức thành công các hội nghị quân sự-quốc phòng ASEAN thời gian qua, bảo đảm an ninh, an toàn hiệu quả; kịp thời đề xuất, triển khai nhiều sáng kiến trong phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh cũng như triển khai các hoạt động hợp tác trong khuôn khổ hợp tác quân sự-quốc phòng ASEAN. Trưởng đoàn các nước đánh giá cao sự hợp tác hiệu quả, kịp thời giữa quân đội các nước ASEAN trong ứng phó dịch Covid-19; khẳng định bằng nỗ lực nội tại của mỗi quốc gia và sự phối hợp chặt chẽ giữa các thành viên, các nước ASEAN đã tích cực triển khai hiệu quả các hoạt động hợp tác, quyết tâm không để dịch bệnh ảnh hưởng đến hợp tác quốc phòng trong ASEAN, qua đó nâng cao sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau, góp phần duy trì hòa bình, ổn định khu vực, duy trì động lực hợp tác và vai trò trung tâm trong các cơ chế do ASEAN dẫn dắt.

Các đại biểu cũng thống nhất, thời gian tới, các nước ASEAN cần tiếp tục tăng cường thúc đẩy tính chủ động và gắn kết ASEAN trong việc thích nghi với quá trình chuyển dịch địa chính trị và địa chiến lược thông qua việc tăng cường hợp tác quốc phòng giữa các thành viên ASEAN cũng như với các nước đối tác đối thoại (Nga, Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand, Ấn Độ) nhằm ứng phó với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống vì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực, nâng cao vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực.

Hội nghị ADMM-14 đã thông qua một số Tài liệu khái niệm mới và Quy trình hoạt động chuẩn trong ADMM; Kế hoạch hoạt động 3 năm của ADMM giai đoạn 2020-2022; Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về Hợp tác quốc phòng vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng. Tuyên bố ghi nhận những tiến triển đạt được của quân đội các nước ASEAN trong việc tăng cường hợp tác thực chất; nhấn mạnh tầm quan trọng của ADMM và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+) là nền tảng cho đối thoại chiến lược cũng như hợp tác quốc phòng-an ninh thực chất; khẳng định cam kết của tất cả các bên trong việc hợp tác hòa bình và mang tính xây dựng đối với Biển Đông để khu vực này trở thành một vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng thông qua thực thi đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả và thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982...

Phát biểu bế mạc, Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh Hội nghị ADMM-14 đã thành công tốt đẹp, góp phần tăng cường hợp tác quốc phòng ASEAN ngày càng hiệu quả, thực chất hơn. Đại tướng Ngô Xuân Lịch khẳng định với việc ra Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về Hợp tác quốc phòng vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng, ASEAN đã thể hiện mạnh mẽ sự đoàn kết, thống nhất và cam kết đối với hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển trong khu vực.

Đánh giá cao vai trò Chủ tịch ADMM và ADMM+ của Bộ Quốc phòng Việt Nam

Trên cơ sở đề nghị của các nước đối tác đối thoại và kết quả tham vấn các nước ASEAN, cùng ngày, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã chủ trì các cuộc gặp không chính thức được tổ chức trực tuyến giữa Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN với Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ và với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc. Tham dự các cuộc gặp tại điểm cầu Hà Nội có Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh. Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020, khẳng định coi trọng hợp tác quốc phòng với các nước ASEAN, tôn trọng và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN. Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN đã thảo luận một số biện pháp thúc đẩy hợp tác quốc phòng thời gian tới với Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc.

* Ngày 9-12, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã chủ trì Chương trình Khách mời nước Chủ tịch được tổ chức trực tuyến với sự tham dự của Bộ trưởng Quốc phòng, lãnh đạo Bộ Quốc phòng các nước ASEAN; lãnh đạo Bộ Quốc phòng các nước Anh, Đức, Canada, Pháp; lãnh đạo Liên hợp quốc, Liên minh châu Âu; Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi. Tham dự chương trình tại điểm cầu Hà Nội có Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh.

Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh, trong khi Chương trình Khách mời là hoạt động đã được tổ chức trong kênh ngoại giao, đây là lần đầu tiên cuộc gặp dưới hình thức này được tổ chức trong kênh quốc phòng. Đại tướng Ngô Xuân Lịch bày tỏ tin tưởng rằng đây là cơ hội tốt để các khách mời hiểu hơn về ASEAN, các cơ chế hợp tác quốc phòng của ASEAN, để ASEAN hiểu hơn về sự quan tâm của khách mời, là cơ sở thúc đẩy hợp tác trong thời gian tới.

* Trao đổi với báo chí bên lề Hội nghị ADMM-14, Tùy viên Quốc phòng các nước ASEAN đánh giá cao đóng góp của Bộ Quốc phòng Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ADMM và ADMM+ trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020.

Đại tá Vongxay Inthakham, Tùy viên Quốc phòng Lào tại Việt Nam nhấn mạnh, trong năm 2020, tình hình thế giới và khu vực gặp nhiều khó khăn do tác động của đại dịch Covid-19. Mặc dù vậy, các nước ASEAN đã thể hiện tinh thần “Gắn kết và chủ động thích ứng” trong quan hệ hợp tác, trong đó có lĩnh vực quốc phòng. “Dịch Covid-19 gây ra nhiều khó khăn nhưng các nước ASEAN đã phối hợp triển khai một cách thống nhất, thúc đẩy hợp tác quốc phòng vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng đúng như chủ đề các hội nghị quốc phòng-quân sự ASEAN trong năm 2020. Tôi đánh giá cao nỗ lực của Bộ Quốc phòng Việt Nam trong duy trì đà hợp tác quốc phòng ASEAN trong bối cảnh dịch bệnh. Hợp tác quốc phòng ASEAN trong năm 2020 ghi nhận những kết quả tốt, trong đó có những đóng góp tích cực, chủ động của Bộ Quốc phòng Việt Nam với tư cách Chủ tịch ADMM và ADMM+ để thúc đẩy hợp tác vì hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực”, Đại tá Vongxay Inthakham nhấn mạnh.

Đại tá Damrong Simakajornboon, Tùy viên Quốc phòng Thái Lan tại Việt Nam đánh giá, trong năm 2020, Bộ Quốc phòng Việt Nam “đã làm rất tốt” để thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ ADMM và ADMM+ trong bối cảnh đại dịch. “Vì dịch Covid-19, các nước không thể gặp nhau trực tiếp. Việt Nam đã thúc đẩy tổ chức các hội nghị trực tuyến để các nước cùng thảo luận các vấn đề an ninh chung, xây dựng lòng tin, tiếp tục tăng cường hợp tác quốc phòng”, Đại tá Damrong Simakajornboon nêu rõ.

Đánh giá việc Hội nghị ADMM-14 thông qua Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về hợp tác quốc phòng vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng, Đại tá Vongxay Inthakham và Đại tá Damrong Simakajornboon cho rằng điều này thể hiện sự đồng thuận, đoàn kết trong ASEAN để cùng vượt qua khó khăn, thử thách, tiến về phía trước. “Bộ Quốc phòng Việt Nam đã tích cực quan tâm, thúc đẩy sự đoàn kết, nhất trí cao giữa các nước ASEAN để thông qua Tuyên bố chung, cùng nhau hợp tác quốc phòng vượt qua các khó khăn, thử thách của tình hình khu vực cũng như thế giới”, Đại tá Vongxay Inthakham nhấn mạnh.

HOÀNG VŨ - VĂN HIẾU