Phóng viên: Thưa Đại sứ, năm 2023 đánh dấu 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Australia. Ông đánh giá thế nào về mối quan hệ giữa hai nước trong những năm qua?
Đại sứ Andrew Goledzinowski: Tôi rất vui khi được đảm nhiệm cương vị Đại sứ Australia đúng thời điểm hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Tôi có thể tự tin nói rằng, chưa có thời điểm nào trong lịch sử mà mối quan hệ giữa hai nước chúng ta lại bền chặt và phát triển tốt đẹp như hiện nay. Mối quan hệ song phương được xây dựng dựa trên sự tin cậy mạnh mẽ lẫn nhau cũng như sự hợp tác thiết thực, hiệu quả trên nhiều lĩnh vực. Để có được thành tựu đó, tôi thực sự phải cảm ơn những người tiền nhiệm - đại sứ Australia các thời kỳ và các nhà lãnh đạo Việt Nam, đã tạo điều kiện để thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực hai bên có thế mạnh. Đó là hợp tác quốc phòng, giáo dục, thương mại hay giao lưu nhân dân - mối liên kết quan trọng giữa người dân hai nước.
Phóng viên: Vậy, cụ thể Đại sứ đánh giá thế nào về những thành tựu đối ngoại nhân dân mà hai nước thúc đẩy trong 50 năm qua?
Đại sứ Andrew Goledzinowski: Khi có mặt ở Melbourne vào tháng 12-2022 trong khuôn khổ chương trình chuyến thăm chính thức Australia của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, tôi nhận ra rằng, tại đây, tiếng Việt là ngôn ngữ thứ hai chỉ sau tiếng Anh. Nơi đây có một số lượng lớn người Australia gốc Việt sinh sống, học tập và làm việc. Những người trẻ tuổi này ngày càng có xu hướng quay trở lại Việt Nam để làm việc, kinh doanh, tạo lập các mối quan hệ công việc hiệu quả giữa hai nước. Và quan trọng, chính họ sẽ tạo ra những sợi dây kết nối giữa người dân hai nước.
Chúng tôi ước tính có khoảng 80.000 đến 100.000 cựu sinh viên Việt Nam đã học tập tại Australia và trở về Việt Nam khởi nghiệp trong nhiều lĩnh vực. Đó là một yếu tố quan trọng góp phần vào mối liên kết giữa nhân dân hai nước. Hai quốc gia đều mở cửa trở lại nhờ kiểm soát tốt dịch Covid-19; vì thế, hợp tác du lịch cũng sẽ tăng trưởng nhanh. Tất cả những điều này đều cho thấy triển vọng tốt đẹp giữa hai nước trong việc thúc đẩy giao lưu nhân dân giữa Australia và Việt Nam.
Phóng viên: Đại sứ đánh giá thế nào về triển vọng nâng cấp quan hệ giữa hai nước lên Đối tác Chiến lược Toàn diện trong dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao?
Đại sứ Andrew Goledzinowski: Tôi rất lạc quan về khả năng này. Trong chuyến thăm chính thức Australia của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, lãnh đạo hai bên đã nhất trí ủng hộ việc xem xét nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện trong thời điểm thích hợp. Đây là một tín hiệu rất tích cực. Đến nay, mới có 4 quốc gia thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện với Việt Nam - đó là Trung Quốc, Nga, Ấn Độ và mới nhất là Hàn Quốc. Vì vậy, nếu Australia có thể là quốc gia tiếp theo thiết lập mối quan hệ này với Việt Nam, điều đó sẽ thật tuyệt vời. Tôi cho rằng, trong năm nay, chúng ta sẽ trao đổi nhiều chuyến thăm cấp cao. Đây sẽ là những cơ hội tốt để chính thức thông báo về điều này. Việc hai nước nâng cấp mối quan hệ lên một tầm cao mới sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy hợp tác song phương trong nhiều lĩnh vực như biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng hay công nghệ cao…
Trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và công nghệ cao. Australia là một trong những nhà đầu tư tiên phong trong lĩnh vực công nghệ thông tin sau khi Việt Nam mở cửa, bao gồm vệ tinh liên lạc, cáp quang ngầm trên biển hay kể cả những chiếc máy ATM đầu tiên. Sau đó, Australia đã không duy trì hợp tác trong các lĩnh vực này. Tuy nhiên, hiện nay, chúng tôi đã quay lại và kỳ vọng sẽ trở lại vị thế là đối tác hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ cao tại Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, máy tính lượng tử...
Thời gian qua, Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ nhờ chú trọng sản xuất dựa vào nguồn lao động dồi dào. Tuy nhiên, để phát triển hơn nữa, các bạn cần nâng cao vị thế trong các chuỗi giá trị thông qua việc dịch chuyển sang các ngành công nghệ cao, ứng dụng trong nông nghiệp, kinh doanh, tài chính… Chính phủ Australia đang triển khai chương trình Aus4Inovation kể từ năm 2018 giúp đẩy mạnh quá trình đổi mới sáng tạo công nghệ của Việt Nam. Chúng tôi cũng đang có kế hoạch kéo dài thêm chương trình này thêm 4-5 năm nữa cũng như tăng vốn cho dự án này. Về năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, Australia đã và đang đầu tư vào các trang trại gió cả ở đất liền và ngoài khơi. Cơ quan quản lý năng lượng Australia cũng đã sẵn sàng đàm phán với cơ quan quản lý năng lượng Việt Nam để phối hợp hiệu quả.
Phóng viên: Đại sứ muốn gửi thông điệp gì nhân dịp hai nước kỷ niệm tròn 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao; đồng thời, xin Đại sứ chia sẻ về những hoạt động nổi bật trong Năm Kỷ niệm quan trọng này?
Đại sứ Andrew Goledzinowski: Tôi muốn gửi đi thông điệp về tình bạn, tình hữu nghị. Đó là lời cảm ơn dành cho tất cả những người bạn đã nỗ lực hết mình trong 50 năm qua để kiến tạo và phát triển mối quan hệ này. Chúng ta sẽ tiếp tục cùng nhau gìn giữ, phát triển mối quan hệ tốt đẹp này trong tương lai. Trong năm nay, chúng tôi sẽ có nhiều hoạt động ý nghĩa như xúc tiến các chuyến thăm song phương cấp cao và các cấp; tổ chức các buổi trình diễn, giới thiệu về văn hóa bản địa Australia, các món ăn đặc trưng. Việt Nam hiện là quốc gia được Australia đặc biệt quan tâm. Chúng ta sẽ tận dụng mọi cơ hội để phát triển mối quan hệ tốt đẹp này.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Đại sứ!
TTXVN