Bộ Giao thông Vận tải khẳng định Sân bay Long Thành được kỳ vọng là cảng hàng không quốc tế quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực.
Việc đền bù đất cho người dân phải bảo đảm công bằng, công khai
Sau đó, thảo luận tại tổ về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, các đại biểu Quốc hội đều cho rằng, sự cần thiết xây dựng sân bay Long Thành đã rõ. Tuy nhiên, còn nhiều vấn đề cần bàn bạc, nghiên cứu thêm.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) cho biết: Việc xây dựng dự án lớn trên một diện tích đất đai lớn nên rất dễ gây xáo trộn xã hội, mâu thuẫn và xung đột. Cho rằng Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án trình Quốc hội lần này đã đề cập tới những nội dung cơ bản về tái định cư cho người dân trong vùng dự án, tuy nhiên đại biểu TP Hồ Chí Minh lưu ý, quá trình thực thi thường mới phát sinh vấn đề về giao thông, môi trường; tâm lý so sánh giữa nơi ở cũ- mới... Đại biểu này cũng cho rằng, báo cáo cần làm rõ hơn việc xây dựng các khu tái định cư có nên kết hợp kinh doanh hay không và nguồn thu từ kinh doanh này sẽ được sử dụng thế nào, có tác động ra sao tới người tái định cư.
Trước thực tế tại một số địa phương gần đây có hiện tượng tài sản nhà nước được bán, cho thuê với giá rất thấp, đại biểu Trương Trọng Nghĩa lo ngại, hiện tượng này sẽ lặp lại khi triển khai giải phóng mặt bằng, tái định cư dự án sân bay Long Thành. “Đền bù giải tỏa tốn rất nhiều tiền, thậm chí “chôn tiền” vào đó khi dự án chưa làm tới. Việc khai thác là đúng, nhưng khai thác thế nào phải có đường hướng cụ thể, rõ ràng và có nguyên tắc chung”, đại biểu nhấn mạnh.
Các đại biểu cũng bày tỏ băn khoăn về việc đền bù đất cho người dân cần bảo đảm công bằng, công khai cho tất cả người dân, tránh trường hợp xã này, xã kia có tiền đền bù khác nhau.
Đại biểu Hồ Văn Năm (Đoàn Đồng Nai) cho rằng giá bồi thường hỗ trợ tái định cư cũng còn băn khoăn. Bởi lẽ, giá bồi thường hiện nay của mình hiện đang áp giá nhà nước, nhưng qua thực tế tham khảo ở địa phương, giá áp giá đền bù của nhà nước so với giá thị trường hiện nay chênh lệch quá lớn. Do vậy, đại biểu Hồ Văn Nam kiến nghị phải làm công tác dân vận cho tốt thì mới thu hồi đất được triệt để, tránh tình trạng không làm kỹ, không làm chắc chắn thì dễ xảy ra điểm “nóng”.
Đại biểu Hồ Văn Năm (Đoàn Đồng Nai). Ảnh: CTTĐT Quốc hội.
Đại biểu tỉnh Đồng Nai cho hay, khu vực này có hơn 15.000 nhân khẩu. Sân bay Long Thành, gần khu vực sân bay, nếu áp giá đền bù của nhà nước so với giá thị trường sẽ chênh lệch trên 50%. Đại biểu tỉnh Đồng Nai giải thích, việc thu hồi đất của mình không phải dành hết cho dịch vụ sân bay mà còn để mở các dịch vụ phục vụ sân bay. Đặc biệt, kể cả việc đấu thầu để đấu giá quyền sử dụng đất khi thu hồi sẽ cao hơn nhiều so với giá áp dụng, do đó người dân sẽ có sự so sánh, thậm chí không đồng tình.
Còn đại biểu Phan Nguyễn Như Khuê (TP Hồ Chí Minh) lại lo ngại chuyện tái định cư cho người dân khi hạ tầng cơ sở tại khu vực ở mới chưa hoàn thiện. Hiện trạng của sân bay Tân Sơn Nhất hiện nay, theo đại biểu, là kinh nghiệm thực tiễn để có cái nhìn xa hơn khi triển khai Long Thành. “Bố trí người dân vào khu vực tái định cư khi hạ tầng, quy hoạch kiến trúc chưa hoàn thiện, công trình phúc lợi xã hội chắp vá sẽ gây khó khăn cho người dân”, Phó trưởng đoàn TP Hồ Chí Minh nói.
Ông cũng bày tỏ lo lắng và không loại trừ khả năng nảy sinh tình trạng người dân sẽ “bán lúa non”, chuyển nhượng đất trước để thu lời. “Cần khẳng định trong dự án này là tái định cư nhưng “ly nông không ly hương”. Nguồn vốn thực hiện giải phóng mặt bằng, tái định cư rất lớn, nếu không quản lý, khai thác tốt sẽ phát sinh đất bỏ hoang, đất tái chiếm cho thuê trái phép... làm biến dạng những mục tiêu ban đầu”, ông nhấn mạnh.
PHƯƠNG THẢO