Điểm đến lần này là Trường Trung cấp 24 Biên phòng, nơi Đội tuyển huấn luyện chó nghiệp vụ đang bước vào giai đoạn huấn luyện cường độ cao để chuẩn bị tham gia Cuộc thi “Người bạn trung thành” trong khuôn khổ Hội thao Quân sự quốc tế (Army Games) năm 2021.
Giáo trình đặc biệt
So với các đội đang luyện tập chuẩn bị cho Army Games 2021, các buổi tập hằng ngày của Đội tuyển huấn luyện chó nghiệp vụ diễn ra khá sớm, thường là vào khoảng 6 giờ sáng, có hôm từ 5 giờ. Giáo trình huấn luyện của họ cũng rất đặc biệt, vừa đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì, vừa cần sự linh hoạt trong từng bài tập, buổi tập.
 |
Vận động viên và chó nghiệp vụ luyện tập bài thi vượt chướng ngại vật. Ảnh: TRỌNG HẢI |
Gặp và trò chuyện với Trung tá Hoàng Ngọc Sáng, Trưởng khoa Huấn luyện chó chiến đấu-Trường Trung cấp 24 Biên phòng, người được giao nhiệm vụ làm Đội trưởng Đội tuyển huấn luyện chó nghiệp vụ tham gia Army Games 2021, mới biết đặc điểm của chó là không có tuyến mồ hôi, bài tiết rất kém. Nếu huấn luyện với cường độ cao trong điều kiện thời tiết nắng nóng, chó rất dễ bị sốc nhiệt, có thể chết ngay trong vài phút, hoặc phải điều trị dài ngày. Cũng vì thế nên căn cứ vào điều kiện khí hậu, thời tiết và năng lực của vận động viên (VĐV) cũng như chó nghiệp vụ, đội tuyển phải xây dựng lịch huấn luyện cụ thể, chi tiết theo từng ngày, từng tuần, nhưng thường thì phải tranh thủ tập sớm, khi thời tiết mát mẻ. Đây cũng là khó khăn không nhỏ với đội tuyển chó nghiệp vụ bởi từ tháng 4 đến nay, thời tiết chủ yếu nắng nóng, có khi lên tới 38-40 độ C.
Năm nay là năm thứ hai Đội tuyển huấn luyện chó nghiệp vụ tham gia tranh tài tại Army Games. Từ đầu tháng 3, đội tuyển đã được triệu tập với 35 đồng chí là huấn luyện viên chó nghiệp vụ thuộc lực lượng Bộ đội Biên phòng ở 16 tỉnh, thành phố về tham gia dự tuyển. Sau một tháng huấn luyện và sàng lọc, thành phần đội dần rút gọn còn 15 đồng chí, và nay còn 10 đồng chí bước vào giai đoạn luyện tập cường độ cao. 5 cặp VĐV-chó nghiệp vụ được “chọn mặt gửi vàng” trong đội hình chính thức tham gia Army Games 2021 gồm: Thượng úy Nguyễn Đức Thuận-San Lo; Trung úy Phạm Duy Hoàng-Zu Ka; Trung úy Phạm Hồng Trường-Mai Loc; Thiếu úy Triệu Thế Bộ-Noi Pin; Thiếu úy Nguyễn Xuân Định-A Ton.
 |
Chó nghiệp vụ vượt cầu thăng bằng rộng 17cm, dài 5m. Ảnh: TRỌNG HẢI |
Ít phút theo dõi, có thể nhận thấy 5 chú chó nghiệp vụ được chọn vào đội hình chính thức tham gia Army Games 2021 có kỹ thuật khá đồng đều, nhưng mỗi con cũng có những ưu điểm, thế mạnh riêng. Zu Ka xem ra là nổi bật hơn cả với bộ lông đen nhánh, thân hình săn chắc, khỏe khoắn. Như để chứng minh lợi thế về thể lực của mình với những khán giả mới quen, ngay ở phần mở đầu bài tập, Zu Ka đã vượt qua hai vật cản đòi hỏi sức mạnh, sức bật là cầu thang cao 3m và tường ván cao 1,8m mà không gặp bất cứ khó khăn nào. Trong khi đó, thế mạnh của Mai Loc là sự kết hợp của tốc độ và sự khéo léo. Chú chó nghiệp vụ dòng Malinois này dễ dàng chinh phục cầu thăng bằng rộng 17cm, dài 5m trước sự hài lòng của các huấn luyện viên, VĐV cũng như cánh phóng viên.
Theo Trung tá Hoàng Ngọc Sáng, huấn luyện chó nghiệp vụ tham gia Army Games phải dựa trên điều lệ, thể lệ thi đấu của ban tổ chức và yêu cầu thi đấu quốc tế rất cao, do đó đòi hỏi ở cả VĐV và chó nghiệp vụ phải kết hợp nhiều yếu tố như: Thể lực, sức mạnh, kỹ thuật khéo léo, tính kỷ luật. Chẳng hạn, trong bài thi vượt vật chướng ngại vật, quan trọng nhất với chó nghiệp vụ là tốc độ và sức mạnh, còn trong phần thi vượt cầu thăng bằng lại cần tới những bước chạy khéo léo. Có bài thi thì đòi hỏi chó nghiệp vụ phải có tính kỷ luật cao, khi VĐV bắn súng hoặc ném lựu đạn gây ra tiếng nổ, chó vẫn phải ngồi cạnh, không được bỏ chạy hoặc thay đổi vị trí. Với các VĐV, ngoài việc rèn giũa cho chó nghiệp vụ biết tuân thủ khẩu lệnh, họ còn phải luyện thành thục kỹ thuật bắn súng, ném lựu đạn theo yêu cầu của cuộc thi.
Vững tâm thế trước thử thách lần hai
Rút kinh nghiệm từ lần đầu tham gia Army Games, Đội tuyển huấn luyện chó nghiệp vụ đã có sự chuẩn bị kỹ càng, chuyên nghiệp hơn về mọi mặt để sẵn sàng bước vào tranh tài tại Army Games 2021.
Được biết, ngay từ khi kết thúc Army Games 2020, Đội tuyển huấn luyện chó nghiệp vụ đã sớm xác định các tiêu chuẩn lựa chọn VĐV tham gia Army Games 2021, chẳng hạn như: Tuổi đời không quá 27, cao trên 1,65m, thể lực tốt, kỷ luật tốt, bắn súng tốt, huấn luyện chó giỏi. Trong khi đó, các chú chó nghiệp vụ tham gia Army Games sắp tới của đội tuyển chủ yếu được lựa chọn từ hai giống chó chính của Trường Trung cấp 24 Biên phòng là berger và Malinois để trong quá trình huấn luyện, thi đấu có sự so sánh, từ đó chuẩn bị tốt cho các kỳ Army Games tiếp theo.
 |
Chó nghiệp vụ luyện tập phần thi vượt vật cản nước Ảnh: TRỌNG HẢI |
Thưởng “nóng” một miếng giò cho chú chó Mai Loc sau khi hoàn thành tốt bài tập, Trung úy Phạm Hồng Trường cho biết năm nay sẽ là lần đầu tiên anh được vinh dự tham gia một kỳ Army Games. Khó nhất vẫn là quá trình huấn luyện để “anh bạn đồng hành” Mai Loc biết nghe lời, bởi thời gian gắn bó với nhau rất ngắn, trước đây Mai Loc lại quen chủ khác. Như chia sẻ của Trung úy Phạm Hồng Trường, chó hiểu tiếng người nhưng không nói được nên quá trình làm quen rất vất vả, với những con chó thuần tính thì không sao, gặp những con hung dữ đôi khi còn quay ra cắn cả VĐV. Nhưng sau vỏn vẹn 3 tháng huấn luyện, nay thì Mai Loc rất quấn chủ, tuyệt đối tuân thủ khẩu lệnh và chứng tỏ là một trong những chú chó “ăn điểm” nhất đội hình.
Đến nay, những kinh nghiệm lượm lặt được từ Army Games 2020 đã giúp công tác huấn luyện của đội tuyển bài bản hơn, từ việc khắc phục khâu yếu, mặt yếu về thể lực của VĐV và chó nghiệp vụ đến điều chỉnh phương pháp, thời gian tập luyện sao cho sát với thời tiết nóng và khô của Algeria, quốc gia đăng cai Cuộc thi “Người bạn trung thành” trong khuôn khổ Army Games 2021. Cùng với đó là từng bước rèn luyện cho VĐV và chó nghiệp vụ nâng cao trình độ, tâm lý, bản lĩnh thi đấu vững vàng, bởi khi ra sân đấu quốc tế, tác động ngoại cảnh rất lớn.
Bảo đảm sức khỏe cho các VĐV và chó nghiệp vụ cũng là vấn đề được đặc biệt quan tâm. Thượng úy Du Quốc Bảo, bác sĩ thú y phụ trách bảo đảm sức khỏe cho đàn chó nghiệp vụ tham gia Army Games 2021 cho biết, trước và sau mỗi buổi tập, tất cả chó nghiệp vụ đều được đo thân nhiệt để căn cứ vào đó điều chỉnh cường độ tập luyện cho phù hợp; hằng tuần đều phải đo trọng lượng của chó để cân đối chế độ dinh dưỡng. Còn sắp tới, khi sang nước bạn thi đấu, đội tuyển phải chủ động chuẩn bị nguồn thức ăn chó đã sử dụng trong nước để đề phòng chó gặp vấn đề về tiêu hóa.
Bước sang những ngày giữa tháng 7, những buổi tập cường độ cao của Đội tuyển huấn luyện chó nghiệp vụ vẫn diễn ra đều đặn, miệt mài, với quyết tâm giữ vững thành tích của hội thao lần trước và hướng tới những thành tích cao hơn trong hội thao năm nay.
Tại Army Games 2021, Đội tuyển huấn luyện chó nghiệp vụ sẽ tham gia Cuộc thi “Người bạn trung thành” với 5 bài thi, gồm: Đua chó điền kinh cá nhân cự ly 3.200m với 2 tuyến bắn; vượt chướng ngại vật 300m cùng chó nghiệp vụ; phòng thủ (tìm kiếm kẻ đột nhập, ngăn chặn nỗ lực tẩu thoát, chống lại cuộc tấn công khi canh giữ, áp giải phía sau, bảo vệ khỏi cuộc tấn công trực diện...); tay súng thiện xạ; đua chó tập thể và tiếp sức với cự ly 1.600m và 1 tuyến bắn. |
VŨ HÙNG