Buôn Ma Thuột là nơi đặt sở chỉ huy Sư đoàn 23 ngụy quân Sài Gòn. Xung quanh thị xã còn có các đơn vị thuộc Lữ đoàn 3, Sư đoàn 2 lính thủy đánh bộ Mỹ đồn trú. Để giành thắng lợi, Khu ủy Khu 5 và Bộ tư lệnh B3 đã thành lập Ban chỉ huy Mặt trận Buôn Ma Thuột và điều động lực lượng chi viện phối hợp tác chiến.

Công việc chuẩn bị cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, đánh vào thị xã Buôn Ma Thuột đã được quân và dân ta triển khai khẩn trương, bí mật, nhất là công tác động viên, tổ chức cơ sở chuẩn bị tốt điều kiện cho bộ đội phối hợp từ ngoài đánh vào diệt địch, kết hợp quần chúng nhân dân trong thị xã nổi dậy. Thị ủy Buôn Ma Thuột đưa cán bộ cơ sở và cốt cán ra vùng căn cứ học tập và giao nhiệm vụ cho từng bộ phận, từng người; tổ chức cơ sở đào hầm bí mật trong thị xã để cán bộ thị ủy vào chỉ đạo. Cơ sở của ta động viên nhân dân vùng ven giữ bí mật, bảo đảm an toàn nơi đặt sở chỉ huy, các trận địa và đường tiếp cận của các đơn vị LLVT vào thị xã. Chỉ trong vòng một tháng, các cơ sở của ta đã động viên nhân dân đóng góp được hơn 300 tấn gạo, thực phẩm, thuốc men y tế... Lợi dụng thời gian chuẩn bị Tết, nhân dân đi mua bán giữa vùng ven và thị xã, bằng con đường công khai, cơ sở nội tuyến của ta đã khẩn trương vận chuyển lương thực, thực phẩm ra căn cứ và tổ chức đường dây bí mật đưa truyền đơn, cờ, vũ khí, chất nổ, đạn dược vào thị xã.

leftcenterrightdel
Bộ đội chủ lực và du kích Tây Nguyên họp bàn phối hợp đánh địch năm 1968. Ảnh tư liệu

Tỉnh ủy Đắc Lắc và Thị ủy Buôn Ma Thuột đã lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng quân sự, hình thành các đơn vị LLVT địa phương; phối hợp với thị xã tích cực đánh địch vùng ven, căng kéo địch, buộc chúng phải lo đối phó, tạo cho thị xã có điều kiện chuẩn bị đánh địch. Tại thị xã Buôn Ma Thuột, ta xây dựng được những bàn đạp vững vàng ngay sát thị xã như buôn Ea Kao, Ea Na, buôn Tăng Jú, buôn Kbu, buôn Uyng, Cuôr Knia… Các ấp nội thị đều có lực lượng cơ sở của ta. Để tạo thế bất ngờ và đánh địch những đòn hiểm trước khi bước vào cuộc tổng tiến công, trong nội thị, đội tự vệ mật liên tiếp đánh những trận nhỏ lẻ trừng trị những tên ác ôn, mật vụ, cảnh sát nợ máu. Lực lượng cơ sở của ta còn tìm cách đánh tổng kho Mai Hắc Đế, cơ sở hậu cần, kỹ thuật của địch.

Ngay sau Giao thừa Tết Mậu Thân 1968, các lực lượng của ta đồng loạt đánh vào thị xã. Có lực lượng quân sự hỗ trợ, quần chúng các nơi trong thị xã và vùng ven nổi dậy treo cờ giải phóng và dẫn đường cho bộ đội; cứu chữa thương binh, tiếp tế lương thực, thực phẩm cho bộ đội...

Sau 7 ngày liên tục tiến công một số cơ quan đầu não của ngụy quân, ngụy quyền, sân bay, kho tàng của địch trong thị xã Buôn Ma Thuột, có những nơi ta làm chủ đã bám trụ, đánh trả phản kích của địch quyết liệt. Quần chúng khắp nơi nổi dậy xuống đường tuần hành, đấu tranh chính trị, tạo được khí thế cách mạng, dù bị địch xả súng vào đoàn tuần hành, nhiều người hy sinh, song quần chúng nhân dân vẫn vững vàng, kiên cường, bất khuất đấu tranh. Sự phối hợp nhịp nhàng và tiến công mãnh liệt của các LLVT đã thể hiện trình độ lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh ủy, thị ủy; tinh thần và trình độ tác chiến của các đơn vị LLVT và sự ủng hộ hết mình của quần chúng nhân dân. Cuộc tổng tiến công và nổi dậy ở Buôn Ma Thuột đã đánh dấu một mốc lịch sử tự hào và oanh liệt của quân và dân Buôn Ma Thuột; góp phần cùng toàn miền Nam thực hiện mục tiêu chiến lược của Trung ương đề ra là đánh bại ý chí xâm lược của Mỹ, kéo Mỹ xuống thang chiến tranh, buộc phải ngồi vào đàm phán 4 bên tại Paris.

HOÀNG PHƯƠNG

(Theo tài liệu của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Đắc Lắc)