Trước khi bước vào buổi lễ, các cựu chiến binh tiểu đoàn đã tới dâng hương tại Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh-công trình chào mừng 50 năm Chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không và tham quan Di tích hồ Hữu Tiệp và xác B-52-nơi một phần xác chiếc máy bay do tiểu đoàn bắn rơi đêm 27-12-1972 nằm gọn trong lòng hồ tại Ngọc Hà, Ba Đình, Hà Nội.
    |
 |
| Các đại biểu tại lễ kỷ niệm. |
Tại buổi lễ, các đại biểu cùng ôn lại truyền thống hào hùng của Tiểu đoàn 72 tên lửa phòng không anh hùng.
Tiểu đoàn 72 là một trong bốn tiểu đoàn hỏa lực của Trung đoàn 285 được thành lập ngày 12-9-1965 tại khu rừng Yên Thế, Bắc Giang. Trải qua quá trình huấn luyện và chiến đấu gian khổ, tiểu đoàn đã lập chiến công đánh thắng trận đầu ngày 5-3-1966, bắn rơi một máy bay F-4 tại cửa sông Nam Triệu, Hải Phòng.
Trải qua quá trình chiến đấu trong đội hình của Trung đoàn 285, tiểu đoàn đã lập nhiều chiến công xuất sắc, như bắn rơi 1 máy bay F-105 của Mỹ tại trận địa Tây Cốc của tỉnh Bắc Thái ngày 5-7-1966; bắn rơi 1 máy bay EB-66 ngày 20-7-1966 tại Tuyên Quang; bắn rơi 1 chiếc F8U trên bầu trời Diễn Châu, Nghệ An, ngày 2-9-1968…
Trong những ngày cuối tháng 12 năm 1972 lịch sử, tiểu đoàn triển khai đội hình tại trận địa thôn Đại Chu, xã Phong Châu, huyện Yên Phong, tỉnh Hà Bắc, cùng các đơn vị đánh địch bảo vệ bầu trời Thủ đô Hà Nội.
Nhớ lại chiến công bắn rơi máy bay B-52 của tiểu đoàn, cựu chiến binh Đặng Trần San, Trưởng ban liên lạc Bạn chiến đấu Tiểu đoàn 72 cho biết: "23 giờ 5 phút đêm 27-12-1972, Tiểu đoàn trưởng Phạm Văn Chắt nhận được báo cáo từ báo vụ có tốp máy bay vào cự ly 40km. Tiểu đoàn trưởng Phạm Văn Chắt lệnh cho sĩ quan điều khiển bỏ phương pháp đánh 3 điểm, chuyển sang phương pháp đánh đón nửa góc. Ngay sau đó, 2 quả đạn được phóng lên xé màn đêm lao đến mục tiêu. Máy bay địch trúng đạn, cháy như bó đuốc rực sáng trên bầu trời Hà Nội, khi nó chưa kịp cắt hàng chục tấn bom. Sau đó, một phần xác máy bay đã rơi xuống hồ Hữu Tiệp, làng hoa Ngọc Hà, Ba Đình, Hà Nội".
|
 |
Quang cảnh gặp mặt kỷ niệm 50 năm Chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không (1972-2022).
|
Ngay sau đó, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đến tận nơi và khen ngợi chiến công của tiểu đoàn: "Đây là trận đánh siêu pháo đài bay B-52 đặc biệt xuất sắc của bộ đội tên lửa".
Ghi nhận những chiến công đặc biệt xuất sắc của tiểu đoàn, Nhà nước đã phong tặng danh hiệu cao quý Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho tiểu đoàn năm 2014. Đồng chí Phạm Văn Chắt, nguyên Tiểu đoàn trưởng, được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân năm 2015.
|
 |
| Cựu chiến binh Tiểu đoàn 72 trò chuyện tại khuôn viên Bảo tàng Chiến thắng B-52, nơi diễn ra buổi gặp mặt kỷ niệm. |
Tin, ảnh: THU THỦY