Nhiều thủ đoạn mới

Đó là những thông tin được đưa ra trong cuộc họp báo chuyên đề về “Công tác phòng, chống buôn lậu của ngành hải quan năm 2017” do Tổng cục Hải quan tổ chức ngày 28-12 tại Hà Nội.

Ông Nguyễn Khánh Quang, Phó cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan, nhận định: Hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới tiếp tục diễn biến phức tạp. Mặc dù số vụ vi phạm pháp luật hải quan có giảm so với cùng kỳ năm 2016, nhưng trị giá hàng hóa vi phạm lại tăng cao. Các đối tượng vi phạm hoạt động với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, liều lĩnh, táo bạo, tổ chức thành đường dây, ổ nhóm để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa vào Việt Nam. 

Cũng theo ông Quang, trong năm 2017, lực lượng chống buôn lậu của hải quan đã có những cuộc đánh án lớn, phức tạp. Cụ thể, trong tháng 3-2017, Trạm Kiểm soát liên hợp Km15-Bến tàu Dân Tiến (Quảng Ninh) phát hiện, xử lý vụ vận chuyển 35.000 bao thuốc lá hiệu 555, trị giá gần 1 tỷ đồng. Hoặc vụ bắt giữ lô hàng quá cảnh sử dụng giấy tờ giả để đưa hàng cấm vào Việt Nam với trị giá hơn 3 tỷ đồng thông qua lô hàng chứa trong container vận chuyển trên tàu Mol Celebration đi từ cảng Long Beach - Los Angeles, California (Mỹ) về Việt Nam. Hay vụ lợi dụng hình thức quá cảnh của Công ty TNHH Vận tải thương mại dịch vụ Triệu Hiển để “rút ruột” lô hàng 180 chiếc điện thoại iPhone 7 và iPhone 7 plus quá cảnh sang Campuchia thành lô hàng chỉ còn 1 chiếc điện thoại iPhone 7, 1 chiếc điện thoại iPhone 7 plus và có thêm 16 thùng kem đánh răng, 2 thùng dầu gội đầu... Năm 2017, lực lượng hải quan cũng đã phát hiện, xử lý 25 vụ/6 đối tượng vận chuyển ma túy, tiền chất qua đường chuyển phát nhanh; trong đó, các loại tiền chất bị bắt giữ phần lớn được sử dụng để điều chế ma túy tổng hợp.

Còn vướng cơ chế

Tại cuộc họp báo, khi trả lời câu hỏi của phóng viên về việc xử lý Công ty CP ô tô Âu Châu làm giả giấy tờ nhập khẩu xe sang về Việt Nam, ông Nguyễn Văn Thọ, Phó cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, khẳng định: Sau khi khởi tố vụ án, ngày 26-12 vừa qua, toàn bộ hồ sơ đã được chuyển sang cơ quan điều tra. Phía Tổng cục Hải quan được yêu cầu hỗ trợ phối hợp để xử lý vụ việc. Về hướng xử lý số xe đang nằm tại cảng, Cục Điều tra chống buôn lậu cho biết, trong rất nhiều lần làm việc với các cơ quan như: Đại sứ quán Đức, Malaysia tại Việt Nam, Tập đoàn BMW,… thì đều được trả lời, nếu doanh nghiệp đủ hồ sơ, thủ tục thì cơ quan hải quan không hạn chế. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa thấy doanh nghiệp xuất trình thủ tục làm hồ sơ thông quan.

Ông Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Điều tra Chống buôn lậu cho biết thêm, đến thời điểm hiện tại, cơ quan CSĐT Bộ Công an khẳng định đây là hành vi buôn lậu và đã xác định được đối tượng cụ thể, đang tiếp tục điều tra theo đúng trình tự thủ tục. Về số xe, Bộ Tài chính đã trả lời trước các đại diện cơ quan và báo cáo lên Chính phủ. Chính phủ cũng đã thông báo tới các đối tác liên quan. Sở dĩ chưa thông quan là do các đối tác chưa làm thủ tục. Trước đó, vào tháng 12-2016, Tổng cục Hải quan chính thức yêu cầu Cục hải quan tỉnh, thành phố tạm dừng thông quan các lô xe ô tô BMW (trừ đối tượng được ưu đãi, miễn trừ ngoại giao) của Công ty CP ô tô Âu Châu nhằm ngăn chặn buôn lậu, gian lận thương mại.

Lãnh đạo Cục Điều tra Chống buôn lậu cho rằng, ngành cũng đã gặp phải không ít khó khăn trong quá trình hoạt động. Ví như quy định, thẩm quyền cấp đội, hải đội chỉ được tịch thu tang vật vi phạm có trị giá không vượt quá 25 triệu đồng với cá nhân, không quá 50 triệu đồng với tổ chức. Ngoài ra, thẩm quyền của cấp Cục trưởng chỉ được phạt và tịch thu hàng hóa vi phạm có trị giá không vượt quá 50 triệu đồng đối với cá nhân, 100 triệu đồng đối với tổ chức. Nhưng trên thực tế, nhiều vụ bắt giữ của cơ quan hải quan có trị giá hàng vi phạm cao hơn so với quy định. Điều này đã gây khó cho cơ quan chức năng. Mặt khác, theo đại diện Tổng cục Hải quan, hiện chỉ có duy nhất 1 đơn vị là Viện Khoa học kỹ thuật hình sự trực thuộc Bộ Công an có chức năng giám định các chất ma túy; điều này dẫn tới, để có kết quả giám định, các cơ quan có thể phải chờ 20-30 ngày, gây mất thời gian, tốn kém, gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý các vụ án ma túy khi ngành hải quan phát hiện....

HOÀNG TRƯỜNG GIANG