Ngành thủy sản hướng tới mục tiêu xuất khẩu đạt 9 tỷ USD

Phóng viên (PV): Những yếu tố nào tạo nên thành công của xuất khẩu thủy sản năm 2017, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Vũ Văn Tám: Kết quả của năm 2017 đạt được là do chúng ta đã làm tốt công tác sản xuất trong nước, đặc biệt là các sản phẩm tôm, cá tra, hải sản. Các mặt hàng đã được kiểm soát tốt về dịch bệnh, dư lượng hóa chất, kháng sinh, đồng thời được kiểm soát tốt về chất lượng giống cũng như có áp dụng các quy trình nuôi tiên tiến như: Nuôi tôm công nghệ cao, cá tra công nghệ cao. Bên cạnh đó, vật tư đầu vào cũng được kiểm soát tốt. Do đó đã đáp ứng được yêu cầu của các thị trường nhập khẩu. Thứ hai là chúng ta đã làm tốt công tác thị trường, đó là giải quyết các rào cản về kỹ thuật, giải quyết hiện tượng truyền thông bôi nhọ tại thị trường Châu Âu. Đồng thời, chúng ta cũng mở rộng được các thị trường mới như: Trung Quốc, ASEAN, Trung Đông… 

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám. Ảnh: NGUYỄN KIỂM

PV: Thưa Thứ trưởng, hiện ngành thủy sản của chúng ta vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, bao gồm cả rào cản thương mại lẫn rào cản kỹ thuật từ các thị trường nước ngoài. Vậy, Bộ NN&PTNT sẽ có những giải pháp nào để đưa ngành thủy sản vượt qua những rào cản, thách thức này?

Thứ trưởng Vũ Văn Tám: Hiện có 3 nhóm thách thức đối với ngành thủy sản. Thứ nhất là thị trường, chúng ta luôn phải cạnh tranh với các đối thủ có cùng chủng loại sản phẩm xuất khẩu. Do vậy, chúng ta luôn luôn phải đổi mới, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để giảm giá thành, tăng chất lượng, nâng cao tính cạnh tranh. Thứ hai là phải kiểm soát tốt dịch bệnh và dư lượng hóa chất, kháng sinh. Thứ ba là môi trường và thiên tai. Ngành thủy sản luôn được đặt trong tình trạng sẵn sàng ứng phó với biến đổi khí hậu, vì thiên tai luôn ảnh hưởng đầu tiên và nặng nề tới ngành này. Tuy nhiên, chúng ta đã có đội ngũ nông ngư dân năng động, sáng tạo và đã có kinh nghiệm về vấn đề này. Ngoài ra, chúng ta cũng đang thực hiện Chính phủ kiến tạo, xây dựng môi trường kinh doanh ngày càng thuận lợi. Tới đây, lãnh đạo bộ sẽ gặp gỡ các doanh nghiệp để lắng nghe, đồng thời tiếp tục kiến nghị các chính sách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Nuôi cá tra ở tỉnh An Giang. Ảnh: DIỆP ANH

PV: Ngành thủy sản đã có những giải pháp gì để sớm gỡ bỏ thẻ vàng (chống lại nạn khai thác bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định) của Ủy ban Châu Âu (EC) đối với thủy sản Việt Nam, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Vũ Văn Tám: Cùng với Công điện 732 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN&PTNT đã tham mưu với Thủ tướng ban hành Chỉ thị 45 về những giải pháp cấp bách để sớm thoát ra khỏi thẻ vàng trong vòng 6 tháng (trước 23-4-2018). Bộ cũng đã xây dựng kế hoạch hành động và đang triển khai quyết liệt các nhóm giải pháp. Thứ nhất là nhóm giải pháp về hoàn thiện thể chế trên cơ sở Luật Thủy sản, sửa một số quy định trong đó có chế tài xử lý, đảm bảo đáp ứng 9 khuyến nghị của EC. Thứ hai là tập trung tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tập huấn cho ngư dân, chủ tàu, các doanh nghiệp cũng như hệ thống quản lý Nhà nước về khai thác thủy hải sản. Thứ ba là tập trung vào các hành động thực thi trên thực tế. Đó là hành động của ngư dân, chủ tàu, đảm bảo yêu cầu khi khai thác phải ghi nhật ký, lắp thiết bị giám sát hành trình, nộp báo cáo cho cơ quan quản lý cảng cá và xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác, để chống đánh bắt bất hợp pháp và chứng nhận các lô hàng xuất khẩu theo yêu cầu của EC, cũng như các thị trường khác. Các cơ quan quản lý cũng cử người xuống tận cảng để giám sát. Ngoài ra, chúng ta sẽ cùng EC rà soát lại 9 khuyến nghị của họ nhằm sớm thoát ra khỏi thẻ vàng, đồng thời tăng cường hợp tác nghề cá với các nước trong khu vực ASEAN, khu vực Thái Bình Dương.

PV: Thưa Thứ trưởng, chúng ta sẽ làm gì để đạt mục tiêu năm 2018 kim ngạch xuất khẩu thủy sản 9 tỷ USD?

Thứ trưởng Vũ Văn Tám: Đối với thủy sản, chúng ta sẽ kiểm soát cường độ khai thác để bảo vệ nguồn lợi thủy sản bền vững. Thậm chí có thể giảm sản lượng nhưng tăng cường bảo quản và chế biến sau thu hoạch, sản phẩm được truy suất nguồn gốc minh bạch, đảm bảo chất lượng để tăng giá trị. Trong nuôi trồng thủy sản tập trung vào những mặt hàng lợi thế như: Tôm nước lợ, cá tra. Tập trung, khuyến khích hỗ trợ các doanh nghiệp nuôi tôm công nghệ cao, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ để tăng sản lượng, đáp ứng yêu cầu an toàn thực phẩm. Tập trung khâu giống, giúp các hộ nuôi tôm quảng canh, tôm sú nâng năng suất. Diện tích nuôi tôm của cả nước hiện có khoảng 650.000-680.000 ha, theo đánh giá của chúng tôi, mặt hàng tôm vẫn còn dư địa lớn để phát triển. Đối với cá tra tập trung vào khâu giống, thị trường để thúc đẩy sản xuất cá tra.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

NGUYỄN KIỂM (thực hiện)