Theo bác sĩ Dương Thị Tố Uyên, Phòng M8 - Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai), cho biết, các bác sĩ vừa điều trị cho một bệnh nhân nam 69 tuổi.

Cuộc sống gia đình ổn định, các mối quan hệ hòa thuận, không có xung đột đáng kể. Cách đây khoảng 3 năm, bệnh nhân thường quên những sự việc mới xảy ra, hay để quên đồ đạc trong nhà, quên những việc vừa làm. Gia đình nhận thấy bệnh nhân dần lúng túng trong sinh hoạt thường ngày.

Bác sĩ Viện sức khỏe Tâm thần chia sẻ về những ca bệnh.

Khoảng một năm trở lại đây, tình trạng suy giảm nhận thức trở nên rõ rệt hơn. Bệnh nhân bắt đầu quên tên đồ vật, khó tìm từ khi giao tiếp, câu nói trở nên ngập ngừng, đôi lúc không nhớ cách sử dụng những vật dụng quen thuộc trong gia đình.

Tuy nhiên, ở giai đoạn này, người bệnh vẫn duy trì được các hoạt động tự chăm sóc cơ bản như vệ sinh cá nhân và ăn uống, chưa cần sự hỗ trợ hoàn toàn từ người khác. Bệnh nhân trở nên dễ cáu gắt, bực bội, hay dỗi hờn vì những chuyện nhỏ nhặt, giảm nhu cầu giao tiếp xã hội, các sở thích cũ gần như mất hẳn.

Người bệnh thường xuyên hỏi đi hỏi lại một vấn đề, lặp lại lời nói, tăng mức độ quên các sự việc mới. Giấc ngủ bị rối loạn rõ rệt, ngủ chập chờn, mỗi đêm chỉ khoảng 3-4 giờ, ăn uống kém ngon miệng. Trước những biểu hiện này, gia đình đã đưa bệnh nhân đến khám và điều trị tại Viện Sức khỏe Tâm thần. Sau 17 ngày điều trị tích cực, hiện sức khỏe bệnh nhân tiến triển rõ rệt và được điều trị ngoại trú.

Bác sĩ Viện sức khỏe Tâm thần thăm khám cho bệnh nhân người cao tuổi.

Theo PGS, TS Nguyễn Văn Tuấn, Viện trưởng Viện Sức khỏe Tâm thần, rối loạn nhận thức không chỉ gặp ở người cao tuổi mà có thể xuất hiện ở người trẻ do nhiều nguyên nhân khác nhau. Đây có thể là hệ quả của quá trình lão hóa sớm, chấn thương sọ não, nhiễm độc các chất như methanol, chất kích thích hoặc một số bệnh lý làm tổn thương tế bào não và đường dẫn truyền thần kinh. Tuy nhiên, trên thực tế, rối loạn nhận thức vẫn phổ biến nhất ở nhóm người lớn tuổi.

Bác sĩ Nguyễn Thị Phương Mai, Phòng Sức khỏe Tâm thần người cao tuổi và Y học giấc ngủ cho biết, năm 2020, thế giới ghi nhận hơn 55 triệu người mắc sa sút trí tuệ. Con số này dự kiến tăng lên 82 triệu vào năm 2030 và 139 triệu vào năm 2050. Ở nhóm người từ 65 tuổi trở lên, tỷ lệ rối loạn nhận thức nhẹ dao động từ 10-20%, nguy cơ tăng dần theo tuổi và nam giới có nguy cơ cao hơn nữ giới.

Rối loạn nhận thức là tình trạng suy giảm các chức năng tư duy, trí nhớ, ngôn ngữ, định hướng, khả năng giải quyết vấn đề và thực hiện các hoạt động hằng ngày, vượt quá mức lão hóa sinh lý bình thường. Phổ rối loạn nhận thức trải dài từ suy giảm nhẹ đến sa sút trí tuệ, trong đó Alzheimer chiếm khoảng 60-70% các trường hợp sa sút trí tuệ.

Việc nhận biết sớm rối loạn nhận thức có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp làm chậm tiến triển bệnh, giảm nguy cơ chuyển sang sa sút trí tuệ, đồng thời kiểm soát các bệnh lý đi kèm như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn lipid máu, trầm cảm hay rối loạn giấc ngủ. Can thiệp sớm còn giúp kéo dài thời gian người bệnh tự lập, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tin, ảnh: AN AN

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Y tế xem các tin, bài liên quan.