Phóng viên (PV): Thưa Bộ trưởng, việc tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp để giảm quá tải, nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2016, ngành y tế đã thực hiện nhiệm vụ này như thế nào? Năm 2017, Bộ Y tế đã có những giải pháp gì để tiếp tục nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và giảm tải bệnh viện, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người bệnh?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Trong năm 2016, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, ngành Y tế đã nỗ lực đưa ra nhiều giải pháp nhằm đổi mới toàn diện phong cách, thái độ phục vụ người bệnh của cán bộ, nhân viên y tế. Đặc biệt là Bộ Y tế đã xây dựng đề án đổi mới phong cách, thái độ phục vụ với 83 tiêu chí đánh giá và đã có 100% cán bộ y tế ký cam kết thực hiện. Bộ Y tế lập đường dây nóng, đường dây góp ý qua facebook, zalo,... để lắng nghe ý kiến phản ánh của người dân cũng như hướng dẫn người dân trong việc khám chữa bệnh. Theo đó, Bộ Y tế đã bố trí hợp lý hơn các khu khám bệnh để thuận tiện cho bệnh nhân đến khám, giảm thời gian chờ đợi. Việc xây dựng cơ sở y tế xanh-sạch-đẹp cũng được cụ thể hóa bằng các tiêu chí như: Nhà vệ sinh sạch, hệ thống xử lý nước thải, rác thải y tế đạt tiêu chuẩn...
Năm 2017, Bộ Y tế sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp đề ra của Đề án theo Quyết định số 92/QĐ-TTg ngày 9-1-2013 của Thủ tướng Chính phủ như tiếp tục đầu tư nâng cấp, mở rộng cơ sở hạ tầng bệnh viện để tăng thêm giường bệnh cho các chuyên khoa ung bướu, ngoại-chấn thương, tim mạch, sản và nhi. Tập trung đào tạo và tuyển dụng nhân lực chuẩn bị cho cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Phát triển mạng lưới bệnh viện vệ tinh, mở rộng mô hình bệnh viện vệ tinh ra cả 63 tỉnh, thành phố trên cả nước. Đẩy nhanh công tác xây dựng mô hình phòng khám bác sĩ gia đình. Tiếp tục củng cố và hoàn thiện mạng lưới trạm y tế xã trong cả nước; tăng cường đầu tư, xây dựng để các trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia theo quy định, gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới. Đẩy mạnh các hoạt động y tế dự phòng. Tăng cường công tác quản lý và nâng cao toàn diện chất lượng bệnh viện…
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến. Ảnh: HÀ VŨ
PV: Thưa Bộ trưởng, thời gian tới ngành y tế có những biện pháp gì để giúp người dân sinh sống ở các vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, vùng trọng điểm quốc phòng, an ninh được tiếp cận với các dịch vụ y tế có chất lượng ngày càng cao và tăng cường khả năng đáp ứng của ngành y tế trong các tình huống khẩn cấp tại các khu vực trên?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Phát huy những kết quả đạt được thời gian vừa qua, chương trình quân-dân y kết hợp (QDYKH) tiếp tục triển khai nhiều giải pháp nhằm không ngừng phát triển y tế cơ sở phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân và bảo đảm y tế cho quốc phòng góp phần xây dựng các tỉnh/thành phố thành khu vực phòng thủ vững chắc. Theo đó, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Quốc phòng xây dựng dự thảo Nghị định về công tác kết hợp quân-dân y, dự kiến trình Chính phủ trong năm 2017 làm cơ sở để triển khai toàn diện công tác kết hợp quân-dân y trên toàn quốc; tiếp tục tham mưu với Chính phủ ban hành các chế độ, chính sách để thu hút những cán bộ y tế về công tác tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Đồng thời nghiên cứu, quy hoạch hệ thống các cơ sở khám, chữa bệnh quân-dân y trên toàn quốc; tập trung đầu tư nâng cao năng lực cho y tế cơ sở đủ điều kiện khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) để bảo đảm tính bền vững của chương trình; tăng cường đào tạo nguồn nhân lực cho các cơ sở khám, chữa bệnh quân-dân y bảo đảm cung ứng dịch vụ khám, chữa bệnh có chất lượng tại chỗ cho người dân, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển, đảo và khu vực trọng điểm quốc phòng-an ninh.
Bộ Y tế sẽ phối hợp với Bộ Quốc phòng, các địa phương ven biển, đề xuất chủ trương đầu tư trung hạn giai đoạn 2016-2020 cho y tế biển, đảo (Đề án 317); xây dựng các trung tâm y tế quân-dân y tại tất cả các huyện đảo; bảo đảm kết nối với các bệnh viện Trung ương qua hệ thống telemedicine để kịp thời hướng dẫn, chỉ đạo công tác điều trị cho người bệnh khu vực biển, đảo. Nghiên cứu, hợp tác quốc tế để huấn luyện, đào tạo cấp cứu trên biển, cấp cứu đường hàng không cho lực lượng quân dân y ven biển, trên đảo và nhà giàn. Tiếp tục đầu tư cho các đơn vị dự bị động viên ngành y tế, các tổ, đội cơ động, lực lượng huy động, bảo đảm tính cơ động cao và có thể triển khai công tác cấp cứu, vận chuyển, cứu chữa bệnh nhân, nạn nhân bất kể thời gian, trên mọi địa hình và sẵn sàng huy động, động viên khi có lệnh.
Nhân viên Bệnh viện Phổi Trung ương đổi mới phong cách phục vụ hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Ảnh: HÀ VŨ
PV: Thưa Bộ trưởng, trong năm 2017, lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ y tế sẽ được thực hiện như thế nào?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Trong năm 2017, tiếp tục thực hiện mức giá có tiền lương đối với người có thẻ BHYT tại 27 tỉnh, thành phố, dự kiến thực hiện vào quý I, đầu quý II. Trong năm 2017, Bộ Y tế và Bộ Tài chính sẽ ban hành Thông tư quy định mức giá tối đa, gồm chi phí trực tiếp và tiền lương đối với người chưa có thẻ BHYT, để bảo đảm bình đẳng, cùng một mức giá giữa người có thẻ BHYT và người không có thẻ BHYT, chỉ khác về chi trả: Người có thẻ BHYT do quỹ BHYT chi trả (trừ phần đồng chi trả của một số đối tượng và một số dịch vụ, thuốc, vật tư không thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT); người không có thẻ BHYT phải tự trả tiền. Khi đó, người dân sẽ thấy lợi ích của BHYT để tham gia BHYT. Ngoài ra, Bộ Y tế và Bộ Tài chính tiếp tục hoàn thiện để ban hành Thông tư quy định khung giá tính đầy đủ các yếu tố chi phí để áp dụng cho các đối tượng khám, chữa bệnh theo yêu cầu...
PV: Thủ tướng Chính phủ đang chỉ đạo quyết liệt việc xây dựng hệ thống hành chính "kiến tạo, liêm chính, hành động và phục vụ”. Đề nghị Bộ trưởng cho biết, những giải pháp của ngành y tế để thực hiện chỉ đạo trên của Thủ tướng Chính phủ trong thời gian tới?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Trong năm tới, Bộ Y tế tiếp tục rà soát, báo cáo Chính phủ, Quốc hội để hoàn chỉnh hệ thống các luật, xây dựng và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để hoàn thiện thể chế, cơ chế hoạt động của ngành y tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo hành lang pháp lý để các đơn vị hoạt động cũng như thu hút các nguồn lực xã hội đầu tư cho y tế. Đồng thời, Bộ Y tế sẽ đẩy mạnh việc đổi mới phong cách, thái độ phục vụ người bệnh của cán bộ y tế, tiếp tục thực hiện các giải pháp để nâng cao chất lượng dịch vụ, để đạt được sự hài lòng của người bệnh.
Thời gian qua, tôi đã đi đủ 63 tỉnh, thành phố, tìm hiểu hoạt động của các trạm y tế xã, trung tâm y tế/bệnh viện huyện, trung tâm dân số, các trung tâm y tế, bệnh viện tuyến tỉnh và thấy rằng đúng là ngoài những kết quả, thành tích đã đạt được, ngành y tế vẫn còn một số vấn đề cần phải tập trung giải quyết. Mặc dù chúng ta nói phòng bệnh hơn chữa bệnh nhưng cả người dân và hệ thống y tế vẫn chưa thực hiện tốt chủ trương này, chưa nói đến hiện nay là phải nâng cao sức khỏe để hạn chế bệnh tật. Tư tưởng có bệnh mới chữa vẫn còn. Nhiệm vụ của ngành y tế là làm thế nào để mọi người dân và toàn xã hội đều hiểu là phải nâng cao ý thức tự bảo vệ và nâng cao sức khỏe trước, thực hiện tốt công tác phòng bệnh, dự phòng tích cực. Chúng ta có hệ thống hơn 11.000 trạm y tế xã nhưng chưa có cơ chế hoạt động hiệu quả, trong thời gian tới phải đổi mới toàn diện hoạt động của trạm y tế xã để làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu, phấn đấu để mọi người dân đều phải được theo dõi và quản lý sức khỏe ngay tại trạm y tế xã.
Mặt khác, cơ chế quản lý các đơn vị sự nghiệp, đặc biệt là các bệnh viện cần phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, không thể để tư duy quản lý bệnh viện thời bao cấp trong khi chúng ta đang xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Bệnh viện phải xanh-sạch-đẹp, là cơ sở để cung cấp dịch vụ, để phục vụ người bệnh chứ không phải là nơi ban ơn cho người bệnh. Đối với BHYT toàn dân, với một xã hội phát triển thì tôi mong ước rằng mọi người dân đều có BHYT, khi đi khám, chữa bệnh thì chi phí sẽ do BHYT chi trả. Người nào không có khả năng mua BHYT thì Nhà nước mua hoặc hỗ trợ, người có khả năng kinh tế thì phải tự bỏ tiền túi mua BHYT. Còn nhiều vấn đề nữa nhưng tôi nghĩ rằng không thể làm ngay hết được, chúng tôi sẽ tập trung chỉ đạo quyết liệt, theo đúng phương châm: Chủ trương một, biện pháp mười, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các giải pháp mà Bộ Y tế đã đưa ra.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!
CÙ HƯƠNG (ghi)