Tăng cường tầm soát tại cộng đồng
Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Tháp, số trường hợp nhiễm HIV lũy tích của tỉnh là hơn 7.810 trường hợp; có 2.263 trường hợp đã tử vong, 100% xã/phường/thị trấn đã có người nhiễm HIV và hơn 85% số người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV của bản thân.
Đến nay, toàn tỉnh đang điều trị ARV cho 3.134 bệnh nhân; trong đó có 3.012 người trong tỉnh (96,10%) và 122 người điều trị ngoài tỉnh (3,89%). Tỷ lệ nhiễm HIV theo nhóm tuổi tập trung khoảng gần 70% ở nhóm từ 25-49 tuổi; nhiễm HIV theo đường lây truyền qua quan hệ tình dục chiếm hơn 98%.
    |
 |
| Khám và tư vấn cho người nhiễm HIV ở huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp. |
Chia sẻ với báo chí, bác sĩ Nguyễn Ngọc Quý, Phó trưởng Khoa Phòng, chống HIV/AIDS (Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Tháp) cho biết, xác định mục tiêu lây truyền qua đường mẹ con, Đồng Tháp đã triển khai xét nghiệm HIV ở phụ nữ mang thai tại trạm y tế xã; 85% phụ nữ mang thai đã được tầm soát. Do đó, những năm gần đây, số trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV giảm đáng kể do đẩy mạnh triển khai chương trình dự phòng lây truyền từ mẹ sang con và hiệu quả thực hiện chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con qua dự án Quỹ Toàn cầu và Chương trình mục tiêu y tế - dân số.
Hiện nay, hệ thống từ tuyến tỉnh đến tuyến xã đều có điểm cung cấp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Chương trình dự phòng lây nhiễm HIV được đánh giá là chương trình nhân văn, nhân đạo, làm giảm tỉ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con từ hơn 30% trước năm 2005 xuống 5% năm 2012 và 0% năm 2021.
Mô hình kiểm soát HIV/AIDS hiệu quả
Bác sĩ Võ Công Đoàn, Phó giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Tháp cho biết, thành công trong công tác phòng, chống HIV/AIDS tại Đồng Tháp chính là triển khai mô hình tìm ca nhiễm HIV mới tại cộng đồng, để phát hiện và điều trị. Hoạt động này chủ yếu do mạng lưới dựa vào cộng đồng (CBO) như S66 LOTUS và tuyên truyền viên đồng đẳng nhóm MSM, tiêm chích ma túy, mại dâm… với việc đẩy mạnh truyền thông trực tiếp, trên ứng dụng mạng xã hội.
Cùng với đó, một mô hình phòng, chống HIV/AIDS hiệu quả và rất đáng được nhân rộng đang được triển khai ở Đồng Tháp là mở rộng sự tham gia của y tế tư nhân trong phòng, chống HIV/AIDS.
|
 |
Phát thuốc cho người nhiễm HIV/AIDS ở huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp.
|
Tỷ lệ đóng góp trong điều trị PrEP của khối tư nhân ở Đồng Tháp rất lớn, chiếm 66%. Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Quý, tỉnh hiện có 12 phòng khám PrEP, cao nhất trong các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Trong 12 phòng khám PrEP chỉ có 2 phòng khám nhà nước, còn 10 phòng khám tư nhân. Hầu hết những người quan hệ đồng giới nam (MSM) có nguy cơ đang điều trị PrEP tại các cơ sở y tế tư nhân.
“Khách hàng muốn đến những phòng khám tư nhân vì những nơi này làm việc ngoài giờ, cả ngày lễ, cuối tuần, phù hợp với những người làm việc nhà nước hay công ty có thể đến bất cứ lúc nào. Đặc biệt, khách hàng chọn y tế tư nhân chính là yếu tố bảo mật và bệnh nhân có thể thoải mái chia sẻ vấn đề liên quan đến tình trạng bệnh tật. Hơn nữa, dịch vụ của phòng khám tư nhân tốt rất tốt. Khi khách hàng có lịch tái khám, nhân viên y tế tư nhân sẽ gọi điện nhắc nhở chu đáo”, bác sĩ Võ Công Đoàn cho hay.
Bác sĩ Võ Công Đoàn thông tin thêm, mô hình y tế tư nhân ở Đồng Tháp được vận dụng chính từ mục tiêu đặt ra là đến 2030 khống chế được HIV/AIDS, trong bối cảnh nhiễm HIV ở Đồng Tháp còn cao. Nhận thấy vai trò của tư nhân vô cùng quan trọng, CDC Đồng Tháp đã tập huấn để các cơ sở này làm xét nghiệm trong cộng đồng và tổ chức các phòng khám PrEP. Nếu dương tính, các cơ sở y tế tư nhân sẽ hướng dẫn người mắc HIV đến 1 trong 7 cơ sở nhà nước để xét nghiệm khẳng định.
Ngoài ra, theo Phó giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Tháp, các khu công nghiệp cũng cần có phòng khám có phòng điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) để công nhân có điều kiện được tiếp cận những thông tin để biết cách phòng tránh, điều trị sớm.
"Trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 1.200 phòng khám tư nhân và hơn 2.000 nhà thuốc, vậy tại sao chúng ta không tổ chức tập huấn cho những phòng khám và nhà thuốc này để trang bị cho họ kiến thức về tư vấn, xét nghiệm cho những người HIV. Sự đồng hành của các phòng khám tư nhân sẽ hỗ trợ rất nhiều trong công tác phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh", bác sĩ Võ Công Đoàn nhận định.
Bài, ảnh: HÀ VŨ
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Y tế xem các tin, bài liên quan.