Số ca mắc bệnh dại tăng đột biến

Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, 2 tháng đầu năm 2024, cả nước đã ghi nhận 22 trường hợp tử vong do bệnh dại, cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm 2023 (10 trường hợp). Khu vực Tây Nguyên vẫn là điểm nóng về bệnh dại với 2/4 tỉnh có ca tử vong (Đắk Lắk 4 ca, Gia Lai 1 ca).

Tại Việt Nam, bệnh dại hiện đứng đầu trong số 10 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất cả nước. Năm 2023, Bộ Y tế ghi nhận có 82 trường hợp tử vong do bệnh dại, tăng 12 ca so với năm trước. 500.000 người phải chích ngừa, chi phí 600 tỷ đồng.

Cũng trong 2 tháng đầu năm 2024, Hệ thống tiêm chủng VNVC ghi nhận số người đến tiêm vaccine dại dự phòng và sau khi bị cắn tăng 300%. Trong đó, các tỉnh miền Đông và Bắc Trung Bộ có tỷ lệ tăng cao nhất.

leftcenterrightdel
Tiêm vaccine bệnh dại là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh. Ảnh: Phong Lan

Theo bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, số ca mắc bệnh dại thường tăng mạnh vào mùa nóng từ tháng 5 đến tháng 8 hằng năm. Song số người dân tiêm vaccine dại tăng mạnh trong thời điểm này cho thấy bệnh dại vào mùa sớm hơn mọi năm và tăng cao ngay cả khi chưa phải cao điểm mùa nắng nóng.

Nguyên nhân chủ yếu khiến bệnh dại gia tăng là do chưa quản lý được đàn chó, mèo, tình trạng chó thả rông còn phổ biến; công tác rà soát, thống kê số lượng chó, mèo tại các địa phương chưa chính xác dẫn đến tỷ lệ đàn chó, mèo được tiêm vaccine phòng bệnh dại thấp; virus dại còn lưu hành trên động vật; chưa áp dụng các chế tài xử lý vi phạm quy định về quản lý chó nuôi, chó thả rông; lực lượng thú y cơ sở còn thiếu, hạn chế.

Trẻ em có nguy cơ mắc bệnh dại cao

Theo bác sĩ Bạch Thị Chính, trẻ em là đối tượng nguy cơ dễ bị các động vật như chó, mèo tấn công và gây mắc bệnh dại cao hơn. Bởi vì trẻ em hiếu động, thường xuyên chơi với chó mèo nên dễ bị chó mèo tấn công. Hơn nữa, trẻ em có cơ thể thấp nên khi bị chó cắn thường sẽ bị ở đầu, mặt, cổ nhiều hơn là người lớn. Đây cũng là nguyên nhân khiến virus dại di chuyển nhanh hơn lên hệ thần kinh trung ương và gây bệnh nhanh.

Tình trạng trẻ em bị chó cắn xảy ra ở nhiều quốc gia trên thế giới, không riêng Việt Nam. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ thống kê có 4,5 triệu trường hợp bị chó cắn mỗi năm. 1/5 trong số đó phải nhập viện, phần lớn trẻ em. Viện Y tế Quốc gia Mỹ ước tính tỷ lệ bệnh nhi nhập viện cấp cứu do chó cắn cao nhất trong số các bệnh, với chi phí y tế hằng năm khoảng 252 triệu USD.

Tiêm vaccine là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh dại

Theo bác sĩ Bạch Thị Chính, dại là bệnh truyền nhiễm cấp tính, do virus lây truyền từ động vật sang người thông qua vết cắn, cào, liếm vào vết thương hở, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Một khi phát bệnh, tỷ lệ tử vong gần 100% và hiện vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.

Bác sĩ Bạch Thị Chính nhấn mạnh, bệnh dại hoàn toàn có thể điều trị dự phòng bằng vaccine hay huyết thanh kháng dại. Việc tiêm dự phòng vaccine dại trước phơi nhiễm có nhiều lợi ích vì chỉ cần tiêm 3 mũi; khi có vết thương do bị vật nuôi cắn, cào chỉ cần tiêm thêm 2 mũi và không cần tiêm huyết thanh. Trường hợp chưa tiêm dự phòng vaccine dại, người dân cần tiêm 5 mũi và có thể phải tiêm huyết thanh tùy theo tình trạng vết thương.

Theo bác sĩ Bạch Thị Chính, vaccine dại thế hệ mới không chứa các tế bào thần kinh, không gây ảnh hưởng đến trí nhớ và sức khỏe của người tiêm, đáp ứng miễn dịch cao sau khi tiêm đủ liều. 

Để giảm tử vong do bệnh dại, Bộ Y tế khuyến cáo người dân nuôi chó, mèo cần tiêm vaccine phòng dại đầy đủ và tiêm nhắc lại hằng năm theo khuyến cáo của ngành thú y; nuôi chó phải xích, nhốt, khi ra đường phải mang rọ mõm; không đùa nghịch, chọc phá chó, mèo; khi bị chó, mèo cắn cần đến cơ sở y tế để khám, tư vấn và tiêm vaccine phòng dại, huyết thanh kháng dại; tuyệt đối không tự chữa trị hoặc nhờ thầy lang chữa trị…

BẢO ANH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Y tế xem các tin, bài liên quan.