Cuba có thể trở thành nhà cung cấp vaccine phòng Covid-19 cho thế giới

Sáng 18-9, vaccine Abdala trở thành loại vaccine thứ 8 và cũng là loại mới nhất được cấp phép sử dụng khẩn cấp tại Việt Nam trong phòng, chống Covid-19.

Theo thông tin từ Bộ Y tế, vaccine Abdala được sản xuất tại Công ty AICA Laboraries, Base Business Unit (BBU) AICA - Cuba và xuất bán thành phẩm, đóng gói cấp 2 tại Trung tâm Kỹ thuật Di truyền và Công nghệ Sinh học (CIGB) - Cuba.

Mỗi liều vaccine có 50mcg vaccine protein tái tổ hợp chứa vùng liên kết với thụ thể (RBG) của virus SARS-CoV-2, bào chế ở dạng hỗn dịch tiêm bắp. Vaccine được đóng gói hộp 10 lọ, mỗi lọ chứa 10 liều, mỗi liều 0,5ml.

Nhân viên y tế cầm một lọ vaccine Abdala tại thủ đô Havana, Cuba ngày 14-5-2021. Ảnh: XINHUA

Là một trong năm loại vaccine Covid-19 do Cuba tự phát triển và sản xuất, vaccine do Cuba phát triển không phải là vaccine vector và cũng không hoạt động với công nghệ mRNA. Thay vào đó, nó là một loại vaccine protein. Điều này có nghĩa là nó mang một phần protein đột biến mà virus sử dụng để liên kết với các tế bào của con người, từ đó tạo ra các kháng thể trung hòa ngăn chặn quá trình liên kết này.

Theo các trang thông tin y khoa PubMed và Precision Vaccinations, vaccine của Cuba là vaccine tiểu đơn vị, được điều chế chỉ dựa trên một phần kháng nguyên của miền liên kết thụ thể (RBD) của SARS-CoV-2 tăng đột biến protein. Các nhà khoa học đã sử dụng nấm men Pichia pastoris là miền liên kết thụ thể.

Bảo quản dễ, hiệu quả cao

Vào tháng 6, tập đoàn dược phẩm nhà nước Cuba BioCubaFarma cho biết vaccine phòng Covid-19 tự sản xuất Abdala có hiệu quả 92,28% trong thử nghiệm lâm sàng giai đoạn cuối. Thông tin này đã xếp vaccine Abdala ngang hàng với các loại vaccine hiệu quả nhất hiện nay như BioNTech/Pfizer và Moderna.

Ông Eduaro Martinez, Chủ tịch tập đoàn dược phẩm nhà nước Cuba BioCubaFarma cho biết hàng nghìn người đã tiêm loại vaccine này cho thấy “phản ứng miễn dịch mạnh mẽ” mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào.

Vaccine phòng Covid-19 Abdala của Cuba được giới thiệu trong cuộc họp báo của Tập đoàn công nghệ sinh học và dược phẩm BioCubaFarma tại Havana ngày 19-3. Ảnh: AFP

Gần đây Cuba đã sử dụng loại vaccine sản xuất nội địa này trong chiến dịch tiêm chủng quốc gia phòng Covid-19 cho trẻ em nhóm 2-18 tuổi. Trẻ em từ 12 tuổi trở lên sẽ là đối tượng đầu tiên được tiêm, AFP đưa tin.

Vaccine phòng Covid-19 của Cuba yêu cầu 3 liều, tuy nhiên loại vaccine này ổn định ở nhiệt độ 2-8 độ C nên không yêu cầu thêm chi phí cho thiết bị làm lạnh chuyên dụng. Vì vậy, việc sử dụng vaccine này tại các nước thu nhập thấp sẽ dễ dàng hơn so với các loại vaccine mRNA cần được bảo quản ở tủ lạnh âm sâu.

Ví dụ, cơ sở hạ tầng của các nước đang phát triển rất khó để đáp ứng được việc bảo quản vaccine phòng Covid-19 của hãng Pfizer hoặc Moderna. Vì thế, vaccine Abdala sẽ phù hợp hơn với điều kiện phân phối tại các quốc gia này. Theo đó, một số quốc gia đang phát triển hoặc chưa phát triển, không đủ khả năng mua vaccine của Mỹ và các nước phương Tây khác, đang chuyển sang Cuba để mua vaccine với giá cả phải chăng hơn.

Cuba có thể trở thành nhà cung cấp vaccine phòng Covid-19 cho thế giới

Cuba được xem là “điểm sáng” về vaccine của Mỹ Latinh trong bối cảnh khu vực này hiện vẫn đang là tâm điểm của đại dịch Covid-19 trên toàn cầu. Quốc gia vùng Caribe cũng được đánh giá là thành công trong việc chữa trị cho bệnh nhân mắc Covid-19, với tỷ lệ 88% được chữa khỏi bệnh tính tới thời điểm hiện nay.

Theo Washington Post, hiện Cuba đã và đang phát triển 5 loại vaccine phòng Covid-19, trong đó ngoài 2 loại đã biết Abdala và Soberana 2, còn có 3 loại khác là Soberana 1, Soberana Plus và Mambisa (vaccine dạng xịt mũi).

Bộ trưởng Y tế Cuba José Angel Portal Miranda cho biết chỉ tính riêng vaccine Abdala, Cuba có thể sản xuất khoảng 100 triệu liều/năm, trong khi chỉ sử dụng khoảng 30 triệu liều cho thị trường trong nước.

Cùng các loại vaccine chất lượng, giới chức Cuba cho biết họ đang phát triển các loại huyết thanh giá rẻ và dễ bảo quản để có thể lưu trữ ở nhiệt độ phòng trong nhiều tuần và lưu trữ dài hạn được ngay cả trong điều kiện nhiệt độ cao tới 46,4 độ C. Chính điều này có thể giúp vaccine phòng Covid-19 của Cuba trở thành lựa chọn được ưa chuộng tại các nước nhiệt đới và các nước có thu nhập thấp hoặc trung bình.

Theo thông tin của Bộ Y tế Cuba, hiện nước này đang sử dụng nhiều loại dược phẩm khác nhau trong điều trị cho các bệnh nhân liên quan đến Covid-19 như Interferon alfa 2-B hay Oseltamivir, những loại dược phẩm kháng virus được nhiều nước khác trên thế giới sử dụng để chữa trị cho bệnh nhân Covid-19. Ngoài ra, Cuba còn sử dụng thuốc vi lượng đồng căn mang tên PrevengHo-Vir cho những người khỏe mạnh như một biện pháp phòng Covid-19.

LÊ ANH (Theo Washington Post, Reuters, AFP)