Trong chiến tranh, cán bộ, chiến sĩ quân đội anh dũng, kiên cường, giết giặc lập công; trong hòa bình vẫn tiếp bước xông pha nơi “đầu sóng, ngọn gió”, bão lũ, thiên tai, dịch bệnh... để bảo vệ sự bình yên cho Tổ quốc. Đặc biệt, trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 đầy cam go từ đầu năm đến nay, vai trò xung kích, đi đầu của quân đội tiếp tục được phát huy mạnh mẽ, trở thành ý chí quyết tâm và hành động của toàn quân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi dịch bệnh, bảo vệ an toàn tính mạng, sức khỏe của người dân, đóng góp quan trọng vào thắng lợi bước đầu của cả nước trước hiểm họa đại dịch toàn cầu, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao, coi Việt Nam là một trong những điểm sáng của thế giới.
Ngay từ những ngày đầu, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã quán triệt sâu sắc và chấp hành nghiêm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hưởng ứng Lời kêu gọi của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, kịp thời tham mưu, đề xuất, triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch (PCD) với tinh thần “chống dịch như chống giặc”. Khẩn trương thành lập Ban chỉ đạo PCD Covid-19 ở tất cả các cấp; ban hành đồng bộ các văn bản chỉ đạo, triển khai xây dựng kế hoạch, phương án ứng phó với các cấp độ dịch và tổ chức thực hiện xuyên suốt từ cấp chiến lược đến cấp cơ sở; dự báo trước các tình huống phức tạp để có phương án, biện pháp xử lý tốt nhất. Xác định đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, nhiệm vụ chiến đấu của quân đội trong thời bình. Khẳng định bất luận trong tình huống nào, quân đội cũng phải sẵn sàng đi đầu trong phòng, chống đại dịch Covid-19. Theo đó, Bộ Quốc phòng đã chủ động tổ chức diễn tập với quy mô toàn quân, có sự phối hợp của các ban, ngành, địa phương trên phạm vi cả nước tại 227 điểm cầu, 267 điểm thực binh với trên 22.000 người tham gia. Đây là cuộc diễn tập PCD bệnh có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, thể hiện tầm nhìn chiến lược và vai trò nòng cốt, xung kích trên tuyến đầu của quân đội trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19. Qua đó, rà soát, hoàn chỉnh các kế hoạch, phương án sẵn sàng ứng phó với các cấp độ dịch cao hơn, phạm vi rộng hơn, đồng thời là cơ sở để nghiên cứu, vận dụng trong ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống đang diễn biến ngày càng phức tạp hiện nay.
Cấp ủy các cấp trong toàn quân đã xây dựng nghị quyết chuyên đề, tập trung mọi nỗ lực lãnh đạo toàn diện các nhiệm vụ, bảo đảm vừa thực hiện tốt các biện pháp PCD, vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và tổ chức đại hội đảng các cấp trong Đảng bộ Quân đội, tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, thông tin, tuyên truyền được đẩy mạnh, thiết thực, hiệu quả. Tăng cường đấu tranh phản bác các quan điểm, thông tin sai trái lợi dụng dịch bệnh chống phá Đảng, Nhà nước và quân đội. Thường xuyên làm tốt công tác thi đua, khen thưởng, kịp thời động viên, khích lệ bộ đội nêu cao tinh thần trách nhiệm, không chủ quan, lơ là, nhưng cũng không hoang mang, dao động, chấp nhận gian khổ, hy sinh, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.
Cùng với sự “vào cuộc” trên tuyến đầu của ngành y tế cả nước, lực lượng quân y đã phát huy tốt vai trò nòng cốt, kịp thời tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy các cấp và chỉ đạo, hướng dẫn toàn quân thực hiện triệt để các biện pháp PCD. Triển khai tập huấn, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, kiện toàn, sắp xếp, bố trí, tổ chức lực lượng, bổ sung trang thiết bị, vật tư y tế, cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu trong từng giai đoạn, cấp độ dịch. Đã kiện toàn và sẵn sàng triển khai 25 đội, 154 tổ cơ động PCD từ các bệnh xá quân y và đội y học dự phòng của các quân khu, quân đoàn; 14 tổ chuyên khoa, 20 đội cơ động của các bệnh viện quân y; tham gia 45 đội phản ứng nhanh của Chính phủ; 7 bệnh viện dã chiến truyền nhiễm với 2.800 giường bệnh; huy động học viên của học viện và các trường quân y sẵn sàng làm nhiệm vụ. Đã sử dụng 3 đội, 512 lượt tổ cơ động và tổ quân y tăng cường cho các điểm cách ly và các đơn vị. Học viện Quân y tiên phong trong nghiên cứu, chế tạo thành công bộ sinh phẩm Real-time RT-PCR phát hiện virus Corona chủng mới (SARS-CoV-2) và nhiều sản phẩm khác, với độ nhạy, đặc hiệu, tính ổn định cao, bảo đảm chất lượng, đạt tiêu chuẩn quốc tế, đưa Việt Nam vào bản đồ các nước trên thế giới sản xuất được các bộ sinh phẩm, phương tiện phục vụ cho công tác phát hiện, phân luồng, điều trị dịch bệnh Covid-19.
Với tinh thần “Vì nhân dân quên mình”, “Vì nhân dân phục vụ”, từ trong Tết Nguyên đán, Bộ đội Biên phòng là một trong những lực lượng đầu tiên có mặt trên tuyến đầu PCD. Các đơn vị biên phòng làm tốt vai trò nòng cốt, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng công an, hải quan, bộ đội địa phương, dân quân, tự vệ tổ chức trên 1.600 tổ kiểm soát cố định và lưu động với trên 9 vạn lượt người, kiểm soát chặt chẽ các cửa khẩu, đường mòn, lối mở trên các tuyến biên giới, tạo thành “lá chắn thép” không để dịch bệnh lây lan từ bên ngoài vào nội địa. Hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ biên phòng nhiều tháng liền bám trụ trên các tuyến biên giới trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, sinh hoạt thiếu thốn; nhiều đồng chí có hoàn cảnh gia đình khó khăn, phải hoãn cưới, vợ sinh, con ốm không thể chăm sóc, cha mẹ qua đời không thể về chịu tang... nhưng không ai kêu ca, phàn nàn mà động viên, chia sẻ, cùng nhau vượt qua để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Khi dịch bùng phát ở một số địa phương khiến dư luận lo lắng, Bộ đội Hóa học cùng các lực lượng chức năng kịp thời có mặt, khử trùng, tiêu tẩy, góp phần khoanh vùng, dập dịch một cách hiệu quả, mang lại niềm vui, hạnh phúc và sự yên tâm, tin tưởng của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và quân đội.
Để thực hiện tốt phương châm “phát hiện sớm, cách ly kịp thời, khoanh vùng dập dịch triệt để, điều trị hiệu quả”, quân đội đã huy động, dồn dịch doanh trại, bảo đảm tốt cơ sở vật chất với phương châm “4 tại chỗ”, bố trí và tổ chức lực lượng làm nhiệm vụ tại các điểm cách ly tập trung (163 điểm). Thực hiện tốt công tác điều hành, tiếp nhận, vận chuyển, tổ chức cách ly y tế đối với người nhập cảnh từ các quốc gia, vùng lãnh thổ có dịch Covid-19 vào Việt Nam với trên 8 vạn người, không để lây nhiễm chéo ở các khu vực cách ly và lây nhiễm chéo sang người phục vụ. Dẫu còn nhiều khó khăn và cũng phải cách ly với gia đình, người thân, nhưng những cán bộ, nhân viên, chiến sĩ quân đội tại các khu cách ly đã không quản ngày đêm, mưa nắng, chăm lo tận tình, chu đáo từng bữa ăn, giấc ngủ, chia sẻ vui buồn với công dân thực hiện cách ly như người thân trong gia đình, để lại ấn tượng sâu đậm về tình đồng chí, nghĩa đồng bào, tình người trong khó khăn, hoạn nạn, không bỏ ai ở lại phía sau, thắt chặt thêm tình đoàn kết gắn bó quân dân và sự cảm phục, trân trọng của bạn bè quốc tế.
Cùng với việc tập trung đối phó với dịch ở trong nước, quân đội đã chủ động tăng cường công tác đối ngoại, mở rộng hợp tác quốc phòng, trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ trang thiết bị, vật tư y tế, cử chuyên gia giúp quân đội một số quốc gia trong PCD bệnh (Lào, Campuchia, Nga, Cuba, Trung Quốc...), được bạn bè quốc tế trân trọng, đánh giá cao. Qua đó, khẳng định vai trò và đóng góp quan trọng của Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN, cũng như Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của quân đội và đất nước trên trường quốc tế. Song song với PCD Covid-19, quân đội đã chủ động điều chỉnh, tổ chức triển khai thực hiện tốt các hoạt động quân sự, quốc phòng; duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới, biển, đảo của Tổ quốc, không để bị động, bất ngờ; tích cực giúp các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn và các dịch bệnh khác (bạch hầu, sốt xuất huyết...); phối hợp với các lực lượng giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn cả nước. Các doanh nghiệp quân đội triển khai hoạt động sản xuất, kinh doanh phù hợp với quy định trong PCD; đồng thời tích cực tham gia sản xuất, cung ứng các mặt hàng thiết yếu, góp phần bảo đảm an sinh xã hội. Tiêu biểu là Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông Quân đội đi tiên phong trong việc đưa các giải pháp công nghệ để cung cấp thông tin về dịch bệnh đến người dân, thúc đẩy các hoạt động trực tuyến, giáo dục từ xa, khám bệnh từ xa, mở rộng băng thông, giảm hoặc miễn cước phí viễn thông, chung tay cùng cả nước vượt qua đại dịch, phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội, ổn định đời sống của nhân dân.
Những việc làm trên đã chứng tỏ, càng trong gian nan, thử thách, bản chất, truyền thống hào hùng của quân đội càng được phát huy một cách mạnh mẽ, phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ càng được lan tỏa. Khẳng định, trong bất luận hoàn cảnh nào, quân đội cũng luôn là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành của Đảng, Nhà nước và nhân dân, mang trong mình sứ mệnh cao cả, xung kích, đi đầu, làm điểm tựa tin cậy nhân lên sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc để chiến thắng đại dịch Covid-19, bảo vệ sức khỏe nhân dân, góp phần vào thắng lợi trong sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc ta.
Trong bối cảnh tình hình dịch Covid-19 trên thế giới vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường và đang bùng phát dữ dội ở nhiều nơi, gây hậu quả nghiêm trọng không chỉ khiến nền kinh tế thế giới rơi vào suy thoái, mà còn đẩy nhanh quá trình biến đổi cục diện an ninh, chính trị, quan hệ quốc tế, quốc phòng, an ninh trên phạm vi toàn cầu. Nước ta sau gần 100 ngày chuyển sang trạng thái “bình thường mới”, đã xuất hiện 22 ca mắc Covid-19 trong cộng đồng ở TP Đà Nẵng (địa phương phải tiến hành giãn cách xã hội, cách ly cục bộ), Quảng Nam, Quảng Ngãi, tiếp tục đặt ra những khó khăn, thách thức, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta không được chủ quan, thường xuyên theo dõi sát tình hình, tập trung cao độ sức mạnh, sự đoàn kết và quyết tâm của cả hệ thống chính trị và toàn dân tộc để vượt qua khó khăn, thách thức, thực hiện thành công “nhiệm vụ kép”, vừa tập trung PCD trong điều kiện mới, vừa nỗ lực cao nhất để phục hồi, phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định đời sống của nhân dân, tăng cường quốc phòng, an ninh, đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, nâng tầm quốc gia trong cộng đồng quốc tế.
Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu đó, tiếp tục phát huy vai trò xung kích của quân đội trong đấu tranh phòng, chống đại dịch Covid-19, bảo vệ sức khỏe nhân dân, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, toàn quân cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:
Một là, cấp ủy, chỉ huy các cấp đề cao vai trò trách nhiệm, tiếp tục quán triệt nghiêm sự chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, nhất là Kết luận số 77-KL/TW ngày 5-6-2020 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 25-4-2020 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 260-CT/QUTW ngày 19-3-2020 của Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chỉ thị số 104/CT-BQP ngày 12-5-2020 của Bộ Quốc phòng, Văn bản chỉ đạo số 2650/BQP-HC ngày 26-7-2020 của Bộ Quốc phòng về thực hiện các biện pháp khẩn cấp PCD Covid-19 trong quân đội. Các đơn vị căn cứ vào đánh giá mức độ nguy cơ dịch bệnh để triển khai các biện pháp phòng, chống phù hợp với tình hình diễn biến mới của đại dịch Covid-19, bảo đảm vừa PCD tốt, vừa thực hiện tốt các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và tổ chức tốt đại hội đảng các cấp trong Đảng bộ Quân đội, tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Coi đây là nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình, không được chủ quan, lơ là, không để dịch lây lan vào quân đội. Trong bất luận hoàn cảnh nào, quân đội cũng phải là lực lượng xung kích, đi đầu trong đấu tranh PCD bệnh, bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Hai là, đổi mới, phát huy hiệu quả các kênh thông tin, tuyên truyền, định hướng dư luận bộ đội và nhân dân phù hợp với tình hình diễn biến mới của đại dịch Covid-19. Gắn tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh với tuyên truyền nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và tổ chức đại hội đảng các cấp. Phát huy vai trò nòng cốt của báo chí quân đội trong tuyên truyền nhân lên các giá trị tốt đẹp được lan tỏa trong đại dịch. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, tuyên truyền trên mạng truyền số liệu quân sự, internet, mạng xã hội và các thiết chế văn hóa; thúc đẩy xu hướng chuyển đổi số trong mọi hoạt động của đơn vị. Đẩy mạnh thực hiện tốt công tác chính sách, động viên, khen thưởng trong PCD, tập trung vào các lực lượng trên tuyến đầu chống dịch, trực tiếp làm nhiệm vụ cách ly, điều trị, kiểm soát biên giới. Phát huy vai trò của các cơ quan chức năng và lực lượng nòng cốt đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị lợi dụng dịch bệnh để chống phá Đảng, Nhà nước, quân đội trên không gian mạng, nhất là dịp diễn ra đại hội đảng các cấp.
Ba là, tiếp tục chuẩn bị chu đáo cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện, bố trí các doanh trại và cơ sở phù hợp làm nơi cách ly tập trung đối với người nhập cảnh; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng (Bộ Ngoại giao, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Y tế và các địa phương) tổ chức phân luồng, tiếp nhận công dân về nước một cách phù hợp, khoa học, tránh để xảy ra quá tải cục bộ, gây nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng. Tăng cường kiểm soát chặt chẽ các cửa khẩu, chốt chặn đường mòn, lối mở; ngăn chặn các trường hợp xâm nhập trái phép và các hoạt động tội phạm, giữ ổn định an ninh, xã hội khu vực vùng biên. Cùng với duy trì nghiêm các biện pháp PCD Covid-19, phải chủ động phòng, chống các dịch bệnh khác (bạch hầu, não mô cầu, sốt xuất huyết, cúm H5N1...) phù hợp với tình hình thực tế và mức độ nguy cơ của địa phương nơi đóng quân, kiên quyết không để dịch lây lan vào đơn vị. Chăm lo đến đời sống của bộ đội, giữ vững quân số khỏe để thực hiện nhiệm vụ với tinh thần tự PCD bệnh cho mình trước để bảo đảm sức khỏe tốt nhất phục vụ nhân dân.
Bốn là, thường xuyên nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu, tuần tra canh gác, nắm chắc tình hình trên không, trên biển, biên giới, không gian mạng, kịp thời xử lý các tình huống không để bị động, bất ngờ, kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước. Các đơn vị điều chỉnh kế hoạch, thời gian, lực lượng để thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và tổ chức tốt đại hội đảng các cấp trong Đảng bộ Quân đội. Chủ động tham gia giúp các địa phương phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, hạn hán, xâm nhập mặn, giúp dân khôi phục, phát triển sản xuất, xóa đói, giảm nghèo, ổn định đời sống, góp phần xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, khu vực phòng thủ vững chắc, tăng cường tiềm lực quốc phòng, “thế trận lòng dân” trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Năm là, tiếp tục đẩy mạnh hợp tác quốc tế, nghiên cứu về mầm bệnh, các biện pháp điều trị và nghiên cứu, sản xuất vaccine, thuốc điều trị bệnh Covid-19. Nghiên cứu, đề xuất tổ chức diễn tập công tác PCD bệnh qua khu vực biên giới với các nước (Trung Quốc, Lào, Campuchia) để kịp thời ứng phó trước các thách thức an ninh phi truyền thống đang diễn ra ngày càng phức tạp, khó lường. Làm tốt vai trò Chủ tịch Ban Giám đốc Quân y ASEAN, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trong năm Chủ tịch ASEAN 2020.
Sáu là, làm tốt công tác sơ kết, tổng kết thực hiện nhiệm vụ PCD Covid-19 trong toàn quân. Từ đó, rút ra những bài học kinh nghiệm về công tác lãnh đạo, chỉ huy, tổ chức lực lượng, phương thức điều hành, tổ chức thực hiện của các lực lượng tham gia nhiệm vụ, làm cơ sở để tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác PCD bệnh, bảo vệ sức khỏe nhân dân và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 trên thế giới còn diễn biến phức tạp, khó lường; tác động tiêu cực đến các mặt của đời sống kinh tế-xã hội còn tiếp tục kéo dài, chưa thể đánh giá hết. Tình hình đó đòi hỏi quân đội phải tiếp tục phát huy cao độ vai trò nòng cốt, xung kích, đi đầu, chung sức, đồng lòng, cùng cả nước chiến thắng đại dịch Covid-19, bảo vệ tính mạng và sức khỏe nhân dân, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, tô thắm bản chất cách mạng, truyền thống vẻ vang của Bộ đội Cụ Hồ, của QĐND Việt Nam anh hùng trong thời kỳ mới.
Thượng tướng TRẦN ĐƠN, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng