Trong ngôi nhà sàn của gia đình, nghệ nhân Hồ Hưm, người dân tộc Vân Kiều ở tuổi gần 70 nhưng hằng ngày vẫn say sưa bên chiếc đàn Ta lư...

 Nghệ nhân Hồ Hưm (người đứng bên trái) cùng các thành viên đội văn nghệ bản Klu.

Trò chuyện với chúng tôi, nghệ nhân Hồ Hưm nhớ lại: “Ngày xưa, đêm hội mừng lúa mới của bản được tổ chức ngay trên rẫy của trưởng bản để đuổi thú dữ, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, dân bản ấm no. Ai ai cũng diện quần áo mới. Từ các nóc nhà sàn quanh bản tỏa lên những làn khói mờ như góp thêm vào vẻ đẹp của đại ngàn. Trong hơi men rượu cần, từng đôi trai gái bắt đầu nhảy múa. Những điệu múa mềm mại, tình tứ hòa vào tiếng chiêng, tiếng khèn bè, tiếng sáo réo rắt, tạo nên không khí vui tươi rộn rã. Thế nhưng, đã có thời gian, nhiều người dân, nhất là thanh niên không còn mặn mà với tiếng đàn Ta lư, với tiếng khèn bè... làm mình buồn cái bụng lắm”.

Ông Hồ Hưm là một trong số không nhiều nghệ nhân giữa đại ngàn Trường Sơn hiện nay có thể sử dụng các loại nhạc cụ của người Pa Cô, Vân Kiều. Ngày còn trong quân ngũ, sau mỗi trận đánh ác liệt, cứ có thời gian là ông Hưm lại cùng đồng đội say sưa bên những âm thanh trầm bổng, vui tươi của tiếng đàn, tiếng sáo. Hòa bình lập lại, cả trong thời gian còn làm việc cũng như sau khi nghỉ hưu, hằng ngày gắn bó với nương rẫy, ông Hưm vẫn không quên những loại nhạc cụ của dân tộc mình.

“Nếu không còn tiếng đàn, tiếng sáo, cồng chiêng thì dân bản mình sẽ quên gốc gác, nguồn cội; bản sắc văn hóa cũng sẽ không còn. Vì vậy phải giữ lấy cái hồn của dân tộc”, nghệ nhân Hồ Hưm bày tỏ.

Ban ngày lên nương, tối về trong ngôi nhà sàn, nghệ nhân Hồ Hưm cần mẫn truyền dạy cho những chàng trai, cô gái bản cách sử dụng đàn Ta lư, sáo, khèn bè... để góp phần gìn giữ, lưu truyền bản sắc văn hóa cho thế hệ mai sau.

“Được hướng dẫn, truyền thụ cho con em của bản cách sử dụng các loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc mình, tôi vui lắm. Hy vọng các lễ hội truyền thống, những âm thanh của nhạc cụ dân tộc sẽ tiếp tục được lưu giữ, phát huy”, nghệ nhân Hồ Hưm phấn khởi cho biết.

Bài và ảnh: HỒ HIỀN