Làng Klăh-Băng là nơi sinh sống của đồng bào Gia Rai. Những năm gần đây, làng có sự đổi thay tích cực. Đường làng, cảnh quan môi trường được chỉnh trang, vệ sinh sạch sẽ; 100% hộ dân có chuồng trại chăn nuôi gia súc, nhà tiêu hợp vệ sinh. Ngoài trồng cây lúa, cây mì như trước đây, người dân đã tích cực trồng thêm các loại cây công nghiệp dài ngày, hiệu quả kinh tế cao, nhiều người đi làm công nhân cho các nhà máy, xí nghiệp.

Nhờ đó, thu nhập của bà con được cải thiện; an ninh, quốc phòng, trật tự an toàn xã hội ổn định. Đi đến đâu chúng tôi cũng được người dân làng Klăh-Băng vui mừng "khoe": “Những đổi thay của làng có sự đóng góp của trưởng thôn Rơ Lan Tem”. Theo lời người dân thì ông Rơ Lan Tem đã làm trưởng thôn hơn 30 năm, đồng bào được trưởng thôn hướng dẫn, chỉ bảo cách làm kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, thực hiện nếp sống vệ sinh, khoa học.

 Ông Rơ Lan Tem trong vườn cà phê của gia đình. 

Khi chúng tôi hỏi: “Bao giờ thì bà con cho ông Tem nghỉ?”. Bà Rơ Lan Hyi, một người dân ở làng Klăh-Băng quả quyết: “Ông Tem làm kinh tế giỏi và nhiệt tình giúp đỡ bà con nên không ai cho ông ấy nghỉ trưởng thôn đâu!”. Trao đổi lại với ông Rơ Lan Tem điều này, ông cười hiền rồi thủ thỉ kể, trước đây, phần lớn đồng bào đều có nhận thức hạn chế, nhất là trong sản xuất, phát triển kinh tế. Mặc dù người dân có đất sản xuất nhưng chủ yếu trồng các loại cây hiệu quả kinh tế thấp, lại không biết áp dụng khoa học kỹ thuật, phụ thuộc hoàn toàn vào điều kiện tự nhiên nên luôn đói nghèo. Từ suy nghĩ phải có người tiên phong chuyển đổi cơ cấu cây trồng và phát triển các mô hình chăn nuôi để bà con học tập, làm theo, năm 2004, ông Tem cùng gia đình trồng 4ha cà phê, hơn 100 trụ hồ tiêu, gần 8 sào lúa nước và nuôi 25 con bò sinh sản.

Nhờ chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật, trừ các chi phí, gia đình ông thu về 400-500 triệu đồng/năm. Khi đã thành công, ông Tem tích cực vận động, hỗ trợ người dân làng Klăh-Băng chuyển đổi cây trồng, vật nuôi. Nhà nào chưa biết làm đất sản xuất thì ông hướng dẫn cải tạo lại đất, ruộng vườn bỏ hoang; cầm tay chỉ dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây cà phê, hồ tiêu, lúa nước; cách làm chuồng bò, nuôi bò... Trong xây dựng nếp sống văn hóa, ông vận động bà con từ bỏ các hủ tục như chia của cho người chết, chữa bệnh bằng cúng bái, nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, tổ chức đám cưới, đám ma nhiều ngày, ăn uống tốn kém...

“Học theo trưởng thôn Rơ Lan Tem, làng mình giờ nhiều người trồng cây cà phê, cây hồ tiêu, chăn nuôi bò, kinh tế khá lên. Gia đình nào có mâu thuẫn, xích mích cũng được trưởng thôn đến khuyên giải nên hòa thuận, ấm êm trở lại”, ông Kpăh De, một người dân ở làng Klăh-Băng cho biết.

Bài và ảnh: NGUYỄN ANH SƠN