Huyện Lâm Bình có hơn 250ha chè Khau Mút được trồng chủ yếu trên địa bàn xã Thổ Bình, trong đó hơn 25ha là cây chè cổ thụ hơn 100 tuổi. Những cây chè cổ thụ ở xã Thổ Bình tập trung ở các thôn Bản Phú và Bản Pước. Chúng tôi tìm về Lâm Bình vào đúng thời điểm người dân đang thu hoạch chè. Vừa dẫn đường cho chúng tôi vào tham quan những cây chè Khau Mút cổ thụ, anh Trương Phúc Hưng, chủ nhiệm Hợp tác xã chè Phúc Hưng ở thôn Bản Pước vừa tâm sự: "Gia đình tôi có khoảng 500m2 cây chè cổ thụ được các cụ trồng từ xa xưa, cách đây hàng trăm năm. Bên cạnh đó, từ năm 2007, khi triển khai trồng chè Khau Mút theo dự án, diện tích trồng mới của gia đình tôi là hơn 3ha. Ngày trước, từ trung tâm xã Thổ Bình đến “đất chè” phải mất hơn 3 giờ đồng hồ đi đường rừng, nhưng từ khi được Nhà nước đầu tư làm đường lên khu sản xuất chè Khau Mút, việc đi lại dễ dàng hơn, chỉ mất khoảng 40 phút là lên đến nơi".

leftcenterrightdel
 Phụ nữ dân tộc Dao đỏ ở xã Thổ Bình, huyện Lâm Bình thu hoạch chè Khau Mút. Ảnh: ÚT MƯỜI.

Điều đặc biệt của chè Khau Mút cổ thụ là đồng bào phải trèo, đứng trên cây để thu hoạch chè. Có những cây chè cổ thụ có tuổi đời gần 200 năm. Chè mọc xen lẫn trong rừng, trên lưng núi và xung quanh bản. Nếu như trước đây, chè Khau Mút được bà con địa phương thu hái và chế biến bằng hình thức thủ công, năng suất thấp thì ngày nay đã có các lò chế biến chè được đầu tư máy móc, công nghệ hiện đại hơn, tạo ra sản phẩm chất lượng tốt, giá bán ra thị trường cao hơn. Để nâng cao giá trị vùng chè Thổ Bình, huyện Lâm Bình đã có định hướng sản xuất chế biến chè gắn với phát triển du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm tại vùng chè cổ thụ này, đồng thời rà soát, sắp xếp lại hợp tác xã và các cơ sở chế biến để quản lý, vận động bà con tiếp tục chăm sóc chè theo hướng an toàn, hữu cơ, chế biến chè bảo đảm đúng quy trình kỹ thuật nhằm nâng cao giá trị sản phẩm.

Là huyện vùng cao không có nhiều lợi thế trong phát triển công nghiệp, tuy nhiên, huyện Lâm Bình đã biết tận dụng lợi thế sẵn có, trong đó có đặc sản chè Khau Mút để giúp người dân thoát nghèo...

HUYỀN TRANG