Mới đây, chúng tôi có dịp đến thăm bản Thạch Sơn, xã Thạch Ngàn-nơi được lựa chọn để xây dựng khu tái định cư số 1, hợp phần đầu tiên của Đề án “Bảo tồn và phát triển tộc người thiểu số Đan Lai”. Dẫn chúng tôi lên thăm đồi keo của gia đình, chị Nguyễn Thị Hương, Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ, Phó trưởng ban Công tác mặt trận bản Thạch Sơn cho biết: “Sau hơn 13 năm về khu tái định cư Thạch Sơn, cuộc sống của người dân Đan Lai có nhiều đổi khác. Từ 41 hộ ban đầu, đến nay, bản Thạch Sơn đã có 54 hộ với 265 khẩu, cuộc sống của người dân đã ổn định, con cái được học hành đầy đủ. Sự thay đổi thể hiện không chỉ trong đời sống kinh tế mà trong cả nhận thức, tư duy. Từ lúc chỉ biết vào rừng săn thú, xuống suối bắt cá, qua 13 năm định cư ở bản Thạch Sơn, đồng bào Đan Lai đã thành thạo trồng lúa, trồng ngô, trồng keo, chăn nuôi gia súc, gia cầm, nhiều hộ khá lên nhờ buôn bán tạp hóa, dịch vụ máy xay xát hay đi xuất khẩu lao động”.
    |
 |
| Cán bộ khuyến nông xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông hướng dẫn người dân Đan Lai kỹ thuật chăm sóc cây ngô lai (ảnh chụp trước ngày 27-4-2021). |
Gia đình ông La Văn Lợi là điển hình làm kinh tế với mô hình chăn nuôi lợn và trồng keo ở bản Thạch Sơn. Người đàn ông có nước da ngăm đen, đôi mắt sáng đặc trưng của người Đan Lai cho biết: “Dẫu còn khó khăn, nhưng so với trước đây, cuộc sống của chúng tôi giờ khá hơn rất nhiều. Hiện trong bản 100% nhà kiên cố, 100% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia, trẻ em trong độ tuổi được đến trường. Mừng nhất là lớp trẻ người Đan Lai giờ tiến bộ rồi, dần dần không còn tình trạng hôn nhân cận huyết thống, trai gái không lấy nhau quanh quẩn trong bản như trước đây mà dựng vợ, gả chồng, mở rộng quan hệ giao lưu, hòa nhập với các dân tộc khác trên địa bàn”.
Để giúp người dân sớm ổn định cuộc sống, ngay khi đón các hộ dân Đan Lai ở bản Cò Phạt, bản Khe Khặng về nơi định cư mới, Đảng ủy xã Thạch Ngàn đã thành lập các tổ công tác, phân công đảng viên, cán bộ đoàn thể bám cơ sở, giúp đỡ từng hộ dân ổn định cuộc sống. Bên cạnh đó còn có các tổ chỉ đạo sản xuất trực tiếp hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật cho bà con trồng ngô, trồng lúa, trồng rau và các loại cây ăn quả tại vườn. Một số hộ còn năng động đào ao thả cá, tận dụng triền đồi trồng các loại cây, làm chuồng để chăn nuôi gà, ngan... Ông Hoàng Sỹ Kiện, Chủ tịch UBND huyện Con Cuông cho biết: “Dẫu còn khó khăn nhưng bà con Đan Lai đều nhận thấy nơi ở mới thuận tiện hơn nhiều so với nơi ở cũ, từ đường giao thông, điều kiện chăm sóc y tế đến chuyện học hành của con cái hay phát triển kinh tế. Do vậy, bà con an cư lạc nghiệp, đoàn kết, gắn bó với đồng bào các dân tộc nhằm xây dựng cuộc sống mới tại khu tái định cư”.
Bài và ảnh: HỮU VIỆT