Từ lâu, vùng đất Lục Yên được biết đến với những mỏ đá quý. Đá ở đây được khai thác thô rồi vận chuyển đi các nơi để chế tác. Với mong muốn quảng bá, nâng cao giá trị nguồn đá quý của quê hương, anh Hoàng Văn Thể quyết định tìm tòi, học hỏi để làm tranh bằng đá. Nguyên liệu làm tranh là các loại đá tự nhiên như sapphire, ruby, copal. Sau khi loại bỏ tạp chất, đá được đập vỡ thành từng mảnh theo các kích cỡ khác nhau và nghiền thành bột mịn.

Người làm có thể pha trộn các loại bột đá để tạo ra sự đa dạng màu sắc. Anh Thể cho biết: “Khi mới bắt tay vào làm tranh đá, tôi gặp không ít khó khăn. Khác với các chất liệu như màu nước, chì, than, nguyên liệu đá tự nhiên có tính bắt sáng tốt, khi chiếu ánh sáng vào sẽ lấp lánh.

Do vậy, người làm phải hiểu đặc tính của từng loại đá, lựa chọn phù hợp để tạo hiệu ứng thị giác tốt. Ngoài ra, việc phối màu, tạo hình từ những viên đá rời, những hạt bột đá cũng phải rất khéo léo nếu không bức tranh sẽ bị “phô” màu, hình ảnh không sắc nét”.

 Anh Hoàng Văn Thể với tác phẩm tranh đá. 

Trực tiếp xem anh Hoàng Văn Thể làm tranh đá, chúng tôi mới thấy hết sự cầu kỳ, tỉ mẩn và sáng tạo trong từng công đoạn. Mẫu tranh được vẽ trên tấm mica trắng, sau đó anh rải bột đá mịn làm nền rồi mới gắn các chi tiết lên trên. Không giống các loại hình sử dụng cọ vẽ trên giấy, lụa, công cụ vẽ tranh đá hết sức độc đáo: Một chiếc khay nhỏ đựng đá và chiếc thìa gạt.

Người thợ nhẹ nhàng gạt đá trên thành khay để tạo hình cho bức tranh. Việc tạo nền phải rất khéo léo sao cho màu sắc tự nhiên, bột không vón cục, các mảng màu hòa vào nhau thật nhuyễn. Khó nhất vẫn là tạo hình các chi tiết nhỏ, như mắt động vật, cây lá kim, gợn sóng nước, đường vân mây...

Làm tranh đá yêu cầu tính chính xác rất cao, chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể làm hỏng toàn bộ bức tranh; bởi bột đã rải xuống thì không thể lấy lại được. Tùy vào kích cỡ và yêu cầu, mỗi bức tranh có thể làm trong vài ngày cho đến cả tuần.

Các sản phẩm tranh đá do anh Hoàng Văn Thể làm ra được nhiều khách ưa chuộng, đặt hàng. Mỗi bức tranh tùy thuộc vào kích cỡ, chất liệu đá có giá từ vài trăm nghìn đến hàng chục triệu đồng. Với những bức tranh đá độc đáo, anh Thể đã góp phần quảng bá vùng đá Lục Yên, phục vụ hiệu quả hoạt động du lịch dịch vụ tại địa phương, thu hút nhiều du khách đến tham quan, du lịch. 

Bài và ảnh: THƯ NGỌC