Cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 5, Trung đoàn 2 (Sư đoàn 9) thực hành vượt sông Sài Gòn.
Giao lưu với cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 2, Thiếu tướng, Anh hùng LLVT nhân dân Nguyễn Minh Chữ, nguyên Tư lê%3ḅnh Quân đoàn 4 xúc động kể lại trận chiến đấu anh dũng mà ông cùng đồng đội tham gia cách đây hơn nửa thế kỷ. Lúc bấy giờ Nguyễn Minh Chữ là y tá Tiểu đoàn 6, Trung đoàn 2. Ông kể:
- Trung đoàn 2 được thành lập ngày 22-12-1961. Ngay sau khi ra đời, đơn vị đã tham gia nhiều trận đánh lớn, liên tục lập chiến công. Một trong những trận đánh lớn nhất, gian khổ, ác liệt nhất, giành thắng lợi vẻ vang nhất trong lịch sử đơn vị là trâ%3ḅn đánh Chi khu quân sự Đồng Xoài (Bình Phước), diễn ra trong hai ngày 9 và 10-6-1965. Đây là một trong 4 cứ điểm: Đồng Xoài-Phước Long-Chơn Thành-Bình Long thuộc hệ thống phòng thủ kiên cố của địch ở phía Bắc Sài Gòn. Tại đây, địch bố trí 4 đại đội bảo an, dân vệ, cảnh sát, 1 trung đoàn pháo 105mm, hệ thống công sự kiên cố. Qua trinh sát, đơn vị xác định phương án tác chiến: “Đánh điểm, diệt viện”, với tư tưởng “Tiến công kiên quyết, phòng ngự ngoan cường, đi là chiến thắng, đánh là dứt điểm”. Ngày 9-6, đơn vị tiếp cận xây dựng công sự trận địa. Cán bộ, chiến sĩ đều dán lên mũ, khắc trên báng súng dòng chữ: “Quyết tử giải phóng Đồng Xoài”, “Quyết dứt điểm Đồng Xoài, không dứt điểm không về”. Đêm 9-6, các hướng tiến công của Trung đoàn 2 hiệp đồng nổ súng tấn công tiêu diệt địch. Trận đánh diễn ra rất ác liệt. Khi trời sáng, địch huy động hàng chục máy bay ném bom vào trận địa, làm nhiều cán bộ, chiến sĩ bị thương, hy sinh, công sự bị sập, bốc cháy. Gần trưa, trận địa càng nóng bỏng, ngột ngạt; cơm, nước uống không kịp tiếp tế đến chiến hào; gạo rang, các bi-đông nước còn lại đều phải dành cho thương binh. Song, cán bộ, chiến sĩ vẫn kiên cường đào công sự, đồng thời đưa hỏa lực áp sát hàng rào bắn thẳng vào trung tâm chi khu và tổ chức mở cửa... Nhiều chiến sĩ phải nằm lên hàng rào làm “ván cầu” để đồng đô%3ḅi vượt qua. Trước cách đánh gần, táo bạo của cán bộ, chiến sĩ, quân địch bị náo loạn. Chớp thời cơ, trung đoàn đánh thẳng, thọc sâu vào trung tâm. Sáng 10-6, đơn vị làm chủ chi khu, bám trụ đánh địch phản kích, buộc địch phải đổ quân vào trận địa phục kích của Trung đoàn 1, Sư đoàn 9. Sau chiến thắng vang dội này, trung đoàn được nhận Cờ luân lưu “Quyết chiến, quyết thắng giặc Mỹ xâm lược”; liên tiếp lập thêm nhiều chiến thắng lớn, như: Trận Đồng Pan, Đồng Rùm (Tây Ninh); Đường Long (Bến Cát, Bình Dương)...
Sau ngày đất nước thống nhất, đơn vị tiếp tục tham gia thực hiện nghĩa vụ quốc tế trên đất bạn Cam-pu-chia, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, được Đảng, Nhà nước hai lần phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Trung đoàn có nhiều tâ%3ḅp thể, cá nhân được phong tặng và truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, trong đó có những tên tuổi lưu danh sử sách như: Trừ Văn Thố, Tạ Quang Tỷ, Lê Chiến Thắng…
Khơi dậy truyền thống anh hùng của Đoàn Đồng Xoài, những năm qua, đơn vị luôn chú trọng giáo dục truyền thống cho cán bộ, chiến sĩ bằng nhiều việc làm cụ thể. Trong phong trào thi đua chào mừng kỷ niệm 55 năm Ngày thành lập, đơn vị đã phối hợp với Đoàn Thanh niên thị xã Đồng Xoài tổ chức lực lượng hành quân về các vùng chiến trường xưa làm công tác dân vận. Tại Tượng đài Chiến thắng Đồng Xoài, đài tưởng niệm… tuổi trẻ của đơn vị và địa phương tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa: Giao lưu văn nghệ; thi kể chuyện truyền thống; trao đổi kinh nghiê%3ḅm học tâ%3ḅp, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh... kết hợp giúp địa phương làm nhiều công trình dân sinh. Thời gian qua, đơn vị đã giúp nhân dân làm mới, sửa chữa 29km đường giao thông nông thôn, 34km kênh mương nội đồng, trao 1.000 suất quà tặng gia đình người có công; giúp nhân dân địa phương phòng, tránh thiên tai, cứu hộ, cứu nạn... Tại đơn vị, cán bô%3ḅ, chiến sĩ đã thực hiện nhiều công trình giáo dục truyền thống, như: Công viên Đồng Xoài; Câu lạc bộ thanh niên... Đặc biệt, đơn vị đã phát động nhiều phong trào thi đua, cụ thể hóa Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” nhằm nâng cao chất lượng huấn luyện, duy trì nghiêm kỷ luật, SSCĐ cao. Kết quả huấn luyện hằng năm của đơn vị đều đạt khá, giỏi...
Bài và ảnh: HÀ VĂN SUẤT